parvin M. Identification of Prone Areas of Soil Erosion Using Modified Morphometric Prioritization and Sediment Production Rate (Case Study of Kamyaran Basin). jgs 2022; 22 (64) :478-461
URL:
http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3522-fa.html
پروین منصور. شناسایی مناطق مستعد فرسایش خاک با استفاده از روش اولویتبندی مورفومومتریک اصلاح شده و میزان تولید رسوب(مطالعه موردی حوضه کامیاران). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1401; 22 (64) :478-461
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3522-fa.html
دانشگاه پیام نور ، mansorparvin@yahoo.com
چکیده: (3679 مشاهده)
حوضه های مناطق نیمه خشک نسبت به فرایند فرسایش خاک حساس بوده و هر ساله خسارات زیادی را در این زمینه متحمل میشوند. مطالعات مورفومتریکی روش مهمی در شناسایی مناطق مستعد فرسایش بوده و به نوعی پیش نیاز ارزیابی الگوی فرسایش در حوضه های آبخیز میباشد. حوضه نیمه خشک کامیاران به دلیل تنوع لیتولوژیکی، ژئومورفولوژی متنوع، توپوگرافی ناهموار و معیشت طبیعت محور ساکنان آن در معرض خطر فرسایش خاک قرار داشته و تعیین میزان پتانسیل فرسایش خاک این حوضه، جهت مدیریت علمی و توسعه پایدار آن ضروری است. هدف پژوهش اولویت بندی پتانسیل فرسایش خاک در زیرحوضه های، حوضه کامیاران است. از نظر روش شناسی این پژوهش مبتنی بر روشهای WSA و میانگین گیری بوده که بر مبنای محاسبه و رتبه بندی پارامترهای مورفومتریک میباشد. نتایج نشان داد، که بر اساس روشهای WSA و میانگین گیری به ترتیب 53.63% و 75.91% مساحت حوضه کامیاران در پهنه های با پتانسیل فرسایش خاک زیاد قرار گرفته و نیازمند طرح های حفاظتی می باشند. روش WSA به علت مد نظر قرار دادن پارامترهای مورفومتریک مختلف و نحوه محاسبه دقیق کارایی بهتری برای مطالعات اولویت بندی فرسایش خاک دارد. زیرحوضه های واقع در نواحی شمالی حوضه کامیاران دارای پتانسیل زیاد برای فرسایش خاک بوده و زیرحوضه های واقع در نواحی جنوبی آن دارای پتانسیل کم فرسایش خاک است. به طورکلی میزان پتانسیل فرسایش خاک در زیرحوضه های کامیاران متاثر از شرایط لیتولوژیکی و ژئومورفولوژیکی زیرحوضه ها بوده و پارامترهای مرتبط با نفوذ بیشترین تاثیر را در میزان پتانسیل فرسایش خاک زیرحوضه ها دارند.