دوره 23، شماره 69 - ( 4-1402 )
جلد 23 شماره 69 صفحات 424دوره403فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Qasemi S, Borna R, Asadian F. Identification of climatic comfort areas Khuzestan province using multivariate analysis and spatial autocorrelation pattern with emphasis on architecture. jgs 2023; 23 (69) : 21
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3848-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3848-fa.html
قاسمی شهلا، برنا رضا، اسدیان فریده. شناسایی نواحی آسایش اقلیمی استان خوزستان به کمک تحلیل های چند متغیره و الگوی خودهمبستگی فضایی با تاکید بر معماری. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1402; 23 (69) :403-424
شهلا قاسمی1 
، رضا برنا 2، فریده اسدیان3
، رضا برنا 2، فریده اسدیان3
1- دانشجوی دکتری تخصصی آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2- دانشیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، bornareza@yahoo.com
3- استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2- دانشیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، bornareza@yahoo.com
3- استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده: (2172 مشاهده)
در طول تاریخ بشریت انسان همیشه با تلاش و کوشش‌های خود برای رسیدن به آسایش و رفاه خود بارها همه سختی‌ها را تحمل کرده تا اینکه راهی برای رسیدن به آسایش خود را فراهم کند. از دیدگاه اقلیم، بیشترین تأثیر را عناصر دما، بارش ، رطوبت وتابش خورشید و باد بر احساس آرامش یا عدم آرامش میتوانند داشته باشند که با توجه به شرایط اقلیمی در مناطق مختلف انتخاب نوع وتاثیر این عناصر بر افراد نیز متفاوت می باشد. هدف از این مطالعه بررسی و شناسایی منطقه آسایش اقلیم میباشد. برای این منظور دادههای دما، بارش و رطوبت برای استان خوزستان از پایگاه داده ای شبکه اسفزاری طی دوره آماری 1965 تا 2014 استخراج گردیده است.دراین رویه ابتدا براساس توزیع احتمال شرطی حالت های مختلف دما، بارش و رطوبت برای منطقه با عدم آسایش اقلیمی طرح شده است در این مطالعه به شناسایی مناطق آسایش اقلیمی استان خوزستان به کمک تحلیلهای چند متغیره (تحلیل خوشهای و تحلیل ممیزی) والگوی خودهمبستگی فضایی (شاخص فضایی هات اسپات و شاخص فضایی موران) با تاکید بر معماری پرداخته شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که براساس تحلیل چند متغیره و تحلیلهای فضایی منطقه آسایش اقلیم بیشتر بخش های شمالی و شرقی استان خوزستان را در بر گرفته است با این وجود نواحی آسایش اقلیمی شناسایی شده به روش فضایی کمی محدودتر بوده است. همچنین نتایج حاصل از هر دو روش چند متغیره و تحلیل الگوی خودهمبستگی فضایی نشان داد که مساحت تحت پوشش آسایش اقلیم به سمت دوره های اخیر از روند کاهشی قابل توجهی برخوردار بوده است که این روند کاهش در تحلیل های خوشه ای ( از 60/23 درصد در دوره ی اول به 60/17 درصد در دوره ی پنجم )و ممیزی( از 97/26 درصد در دوره ی اول به 98/14 درصد دردوره ی پنجم )قابل توجه بوده است.
شماره‌ی مقاله: 21
واژه‌های کلیدی: کلمات کلیدی: منطقه آسایش اقلیمی، تحلیل ممیزی و خوشه ای، تحلیل فضایی موران و هات اسپات، خوزستان
فهرست منابع
1. اسمعيل نژاد، مرتضي، 1384. پهنه بندي اقليمي استان سيستان و بلوچستان با سيستم اطلاعات جغرافيايي، پایان‌نامه كارشناسي ارشد، دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان
2. اشرفی، سعیده. 1389. پهنه‌بندی بارش شمال غرب ایران با استفاده از روش¬های تحلیل خوشهای و تحلیل ممیزی. نشریه پژوهش¬های اقلیم‌شناسی، (6).
3. جلالی، مسعود؛ محمدشریف عباسی، مختارسلیمانی. 1392. تحلیل سینوپتیکی یخبندان های زودرس پاییزه و تأثیر آن در توسعه صنعت گردشگری استان کرمانشاه 2009. دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی 1992 ایران، همدان، ایران.
4. جوادیان، رحیمه؛ ملیحه نعمتی. 1397. بررسی آسایش حرارتی در انطباق معماری با شرایط اقلیمی در شهر سمنان، مجله کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش‌ازدور در برنامه¬ریزی، (9): 90-74.
5. حبیب پور، کرم و رضا صفری شالی 1390. راهنمای جامع کاربرد spss در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده های کمی) انتشارات: متفکران- لویه، تهران.812.
6. حجام، سهراب؛ یونس خوشخو و رضا شمس‌الدین وندي.1387. تحلیل روند تغییرات بارندگی¬هاي فصلی و سالانه چند ایستگاه منتخب در حوزه مرکزي ایران با استفاده از روش هاي ناپارامتري، پژوهش هاي جغرافیایی، (64): 157-168.
7. خسروی، محمود؛ حمید نظری پور.1389. کاربرد تحلیل خوشهای در شناسایی ویژگی¬های روزهای بارش (ایستگاه خاش)، فضایی جغرافیایی، (21): 90 - 65.
8. رازجویان، محمود،1389، آسایش در پناه معماری هم‌ساز با اقلیم، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ دوم، 9.
9. سعیدی، علی؛ هوشمند عطایی؛ سید فؤاد علوی نیا. 1391. ارزیابی اقلیم آسایش خوزستان با استفاده از مدل TCI، فصلنامه علمی و پژوهشی انجمن جغرافیای ایران.
10. سلیقه، محمد، 1383. مدل سازی مسکن هم‌ساز با اقلیم برای شهر چابهار، فصلنامه جغرافیا و توسعه،4،147-170.
11. شیراوند، هنگامه؛ فاطمه درگاهیان؛ مهران لشنی زند و نورالدین سپهوند. 1380. بررسی روند دما و بارش ایستگاه‌های همدید استان لرستان طی دهه¬های آتی بر اساس مدل LARS-WG. اولین کنفرانس بین‌المللی مدل‌سازی گیاه، آب، خاک و هوا، کرمان، ایران.
12. طاهباز 1388. روش تحلیل آمار هواشناسی برای طراحی معماری هم‌ساز با اقلیم، نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی (38): 61- 72.
13. عساکره، حسین.1391. مبانی اقلیم‌شناسی آماری، انتشارات دانشگاه زنجان.69.
14. عسگری، علی، (1390). تحلیل آمار فضایی با ArcGIS، انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
15. فرجی سبکبار، حسن علی.1391، تحلیل نابرابري هاي فضایی سکونتگاه¬هاي روستایی ایران، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، (1): 83 - 100.
16. فرجی سبکبار، حسن علی؛ قاسم عزیزي.1385. ارزیابی میزان دقت روش هاي درون یابی فضایی مطالعه موردي: الگوسازي بارندگی حوزه کارده مشهد، پژوهش هاي جغرافیایی 38، 6: 1 - 15.
17. فرشادفر، عزت‌الله. 1390. اصول و روش های آماری چند متغیره، انتشارات دانشگاه رازی، کرمانشاه.422، 568.
18. قیابکلو، زهرا،1380، روش های تخمین محدوده آسایش حرارتی، مجله هنرهای زیبا، (17): 68-74.
19. کاویانی، محمدرضا.1372. بررسی و تهیه¬ی نقشه زیست اقلیم انسانی ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی،72،77-109.
20. کسمایی، مرتضی.1392، اقلیم و معماری، انتشارات بازتاب
21. کسمایی، مرتضی،1372، پهنه‌بندی اقلیمی ایران مسکن و محیط¬های مسکونی، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران، 50.
22. گرجی مهبلانی، یوسف، علی باران، سمیرا پروردی نژاد و منیژه اسکندری. 1390. ارزیابی معماری هم‌ساز با اقلیم در خانه های کاشان. آرمان‌شهر، (7): 31-40.
23. محمدی، حسین. 1386. آب‌و‌هواشناسی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.139.
24. مسعوديان، سيدابوالفضل؛ محمدرضا كاوياني (1387) اقلیم‌شناسی ايران، چاپ اول. اصفهان. انتشارات دانشگاه اصفهان
25. موحدی، سعید؛ بهروز حیدری ناصرآبادی، سید کرامت هاشمی عنا و فیروز رنجبر. 1391. پهنه‌بندی نواحی اقلیمی استان خوزستان، فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، 40: 64-73.
26. هدایتی راد، فائزه؛ مهران شبانکاری و محمدرضا ضرغامیان. 1395. ارزیابی شاخص های زیست اقلیمی مؤثر بر آسایش انسان (مطالعه موردی: منطقه‌ی آزاد اروند)، علوم و تکنولوژی محیط‌زیست،4:21-41
27. Alijani, B.; J. O'Brien, and B. Yarnal. 2008. Spatial analysis of precipitation intensity and concentration in Iran. Theoretical and Applied Climatology, 94: 107-124. [DOI:10.1007/s00704-007-0344-y]
28. Attorre, F., Alfo, M., Descants, M., Francesconi, F. and Bruno, F., 2007, Comparison of interpolation methods for mapping climatic and bioclimatic variables at regional scale, [DOI:10.1002/joc.1495]
29. Bajat, B., Blagojević, D., Kilibarda, M., Luković, J., & Tošić, I. (2014). Spatial analysis of the temperature trends in Serbia during the period 1961-2010. Theoretical and Applied Climatology, 1-13. [DOI:10.1007/s00704-014-1243-7]
30. Brooks, C. E. P. and Carrthers, N., 1953, Hand book of statistical methods in meteorology London, H.M.S.O. pp. 412.
31. Darand, M., Doostkamian, M., & Rehmani, M. I. A. (2017). Spatial autocorrelation analysis of extreme precipitation in Iran. Russian Meteorology and Hydrology, 42(6), 415-424. [DOI:10.3103/S1068373917060073]
32. Goovaerts, P., 2000, Geostatistical approaches for incorporating elevation into the spatial interpolation of rainfall, Journal of Hydrology, 228, 113-129. [DOI:10.1016/S0022-1694(00)00144-X]
33. International Journal of Climatology,27(13), 1825-1845.
34. Oleson K., Bonan GB., Feddema J., Vertenstein M., Grimmond CSB (2007) An Urban Parameterization for a Global Climate Model. Part I: Formulation and Evaluation for Two Cities. J Appl Met Clim 22: 0022-0020. doi: 00.002247002JAMC0292.0.
35. Rousta, I., Doostkamian, M., Haghighi, E., Malamiri, H. R. G., & Yarahmadi, P. (2017). Analysis of spatial autocorrelation patterns of heavy.
36. Watson, Donald,1983, Climatic Design: Energy-Efficient Building Principles and Practices, Published by McGraw-Hill Companies.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت می‌کند.
