دوره 25، شماره 77 - ( 4-1404 )                   جلد 25 شماره 77 صفحات 0دوره0فصل__Se | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

alibakhshi A, pourmohammadi M, ghorbani R. (2025). Analysis of the key drivers effective on regional innovation in Iranian metropolises with a future research approach (case study: Tabriz metropolis). jgs. 25(77), doi:10.61186/jgs.25.77.19
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4226-fa.html
علی بخشی آمنه، پورمحمدی محمدرضا، قربانی رسول. تحلیل پیشران‌های کلیدی مؤثر بر نوآوری منطقه‌ای در کلان‌شهرهای ایران با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز) تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی 1404; 25 (77) 10.61186/jgs.25.77.19

URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4226-fa.html


1- دانشگاه تبریز، amene.alibakhshi@tabrizu.ac.ir
2- دانشگاه تبریز، pourmohammadi@tabrizu.ac.ir ، pourmohammadi@tabrizu.ac.ir
3- دانشگاه تبریز، ghorbani.rasoul@gmail.com
چکیده:   (3879 مشاهده)
در دهه‌های اخیر یکی از چالش‌های اساسی در مطالعات مربوط به توسعه منطقه‌ای تلاش برای درک تفاوت‌های اقتصادی و فرهنگی بین سطوح ملی و منطقه‌ای است تا از این رهگذر بتوان موانع پیش روی توسعه منطقه‌ای را از میان برداشت. یکی از سیستم‌هایی که نقش مهمی در توسعه مناطق دارد، سیستم نوآوری منطقه‌ای می‌باشد. بدین منظور هدف از پژوهش حاضر شناسایی پیشران‌های کلیدی مؤثر بر نوآوری منطقه‌ای در کلان‌شهر تبریز می‌باشد. در این راستا پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز نیز از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 32 نفر از افراد واجد شرایط در بخش صنعت، دانشگاه و دولت می‌باشند که به صورت نمونه­گیری هدفمند انتخاب شده­اند. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نیز از نرم‌افزار میک مک بهره گرفته شده است. یافته­های پژوهش نشان می‌دهد که از مجموع 71 عامل تأثیرگذار، 13 عامل از جمله فرهنگ مناسب بهره‌وری، قوانین و مقررات، وجود فرهنگ کار تیمی بین فعالان و واحدهای صنعتی مستقر، زیرساخت‌های فناوری اطاعات و ارتباطات، بودجه کافی برای زیرساخت پژوهشی دانشگاه، تحصیلات عالیه، برنامه‌های ثبت اختراع، سیاست آموزش عالی، سیستم ارزشیابی عملکرد و پاداش، حمایت‌های مالی، نظام مالیاتی ویژه و منعطف برای تحقیق و توسعه، وجود مراکز تحقیقاتی مشترک بین دانشگاه و صنعت و سطح تعامل و همکاری بین دانشگاه و صنعت نقش کلیدی در نوآوری منطقه‌ای کلانشهر تبریز دارند.
 
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جغرافیا و برنامه ریزی شهری

فهرست منابع
1. اسکندری زهره. «بررسی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در شهرداری تهران بر عملکرد نوآوری در سازمان»، یازدهمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری، شیروان. 1400.
2. اشراقی، سانلی. « تحلیلی بر نرخ جذابیت و رتبه بندی مقاصد گردشگری شهری کلانشهر تبریز»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، 1396.
3. اشراقی، سانلی، « تحلیلی بر نرخ جذابیت و رتبه بندی مقاصد گردشگری شهری کلانشهر تبریز»، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، 1396.
4. امیرپورسعید محمدعلی. (1397). بررسی جامعه شناختی رابطه دانشگاه و صنعت، نشریه صنعت و دانشگاه، 11 (39): 15-30.
5. پرهیزگار محمد مهدی؛ فروزنده دهکردی لطف الله؛ جوکار علی اکبر؛ درینی ولی محمد. (1394). شناسایی عوامل موثر بر نوآوری سازمانی با تکیه بر پارادایم نوآوری باز مطالعه موردی: صنعت نشر کشور، فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، 31: 101-125.
6. تقی دخت، حوریه. «نقش سیستم‌های نوآوری منطقه‌ای در توسعه مناطق کلان‌شهر تبریز؛ مطالعه دو صنعت ماشین‌سازی - صنعت تجهیزات صنعتی و صنایع فناوری‌های نوین در منطقه کلان‌شهر تبریز»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد شهرسازی گرایش برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه شهید مدرس، تهران، 1388.
7. جهانگیری خلیل؛ رضازاده علی؛ جمشیدی عذرا. (1395). بررسی تأثیر حمایت از اختراع و نوآوری بر صادرات کشورهای شمال و جنوب، نشریه مدیریت و توسعه فناوری، 4 (3): 135-162.
8. حاتمی نژاد حسین؛ پوراحمد احمد؛ نصرتی هشی مرتضی . (1398). آینده پژوهی در بافت فرسوده شهری - مطالعه موردی: ناحیه یک، منطقه 9 شهر تهران، مجله سپهر، 28 0109): 37-55.
9. حاضری صفیه؛ رستم میدان اصغر. «تحلیلی بر نابرابریهای فضایی کلانشهر تبریز با استفاده از مدل تودیم»، کنفرانس عمران, معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام، تبریز، 1400.
10. خانی، ریحانه؛ نصراللهی زهرا. (1396). بررسی نقش عوامل مؤثر بر نوآوری (مقایسه کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه)، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 18: 1-25.
11. دهمرده، نظر؛ براهونی، محبوبه. «تاثیرگذاری توسعه مالی بر توسعه کارآفرینی و نوآوری»، اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم اجتماعی، مشهد، 1394.
12. ربانی، طاها. «کاربرد رویکرد آینده‌پژوهی و تفکر راهبردی در برنامه‌ریزی توسعه شهری»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، 1391.
13. زارع زاده، سحر. «تحلیل موانع ارتقای نوآوری در خوشه های صنعتی بر اساس چارچوب نظام نوآوری منطقه ای (مورد مطالعه: خوشه نساجی استان یزد)»، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت تکنولوژی گرایش انتقال تکنولوژی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، 1393.
14. زرگر، سیدمحمد؛ مهدی، آبادی امیر؛ شهابی علی. «تحلیل نقش ارتباط صنعت و دانشگاه در توسعه تکنولوژی با رویکرد سیستمی»، چهارمین کنفرانس مدیریت تکنولوژی ایران، تهران، 1389.
15. زمانی میاندشتی محمد. (1397). معرفی سیستم‌های نوآوری منطقه‌ای، سیاست نامه علم و فناوری، 23: 129-140.
16. ساسان پور فرزانه؛ حاتمی افشار؛ بابایی شایا (1396) آینده پژوهی حباب شهرنشینی در کلانشهر تهران، مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 17 (47): 171-189.
17. سلامی رضا؛ صفاری دربزی علی؛ خانی مرتضی. (1394). بررسی و شناسایی عوامل نهادی و موثر بر نظام نوآوری منطقه ای در خوشه های صنعتی مطالعه موردی: صنعت کاشی و سرامیک، مجله پژوهش و فناوری، 1: 121-144.
18. سلامی سید رضا؛ شفیعی مهرداد. (1393). تاثیر سطح و نوع ارتباط با دانشگاه بر عملکرد نوآورانه شرکت‌های مستقر در پارک علم وفناوری فارس، مدیریت توسعه فناوری، 2(2): 111-136.
19. شمس شهاب‌الدین؛ حسینی ابوالحسن؛ خورشیدیان رادمان. (1395). تحلیل و ارزیابی کاربرد روش‌های سلسله مراتبی فازی در اولویت‌بندی و سناریوهای توسعه گردشگری روستایی مطالعه موردی استان مازندران، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 18: 187-158.
20. شیردل شیما؛ فتحی رضا. (1400). شناسایی عوامل موثر بر نظام نوآوری منطقه ای با تاکید بر ایران، فصلنامه زیست بوم نوآوری، 1(1): 69-81.
21. عباسپور، حسین. « نقش توانمندی های درمانی شهر تبریز در جذب گردشگر خارجی»، پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی گردشگری-منطقه ای، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، 1395.
22. کیان، محمد؛ صفارزاده، غلام رضا. «تحلیل اثر بخشی فناوری اطلاعات (ICT ) بر خالقیت و نوآوری، عملکرد تحصیلی و اشتغال زایی دانشجویان دانشگاه های استان البرز»، کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و مهندسی صنایع، دوره 1، صص 1-18.
23. محمدی یونس . (1398). چارچوب تحلیل کارکردی نظام نوآوری منطقه‌ای در کشورهای درحال‌توسعه، مدیریت توسعه فناوری، 25: 87-43.
24. میرزایی حجت الله. (1400). ارزیابی و تحلیل ظرفیت نوآوری منطقه‌ای در سطح استان‌های کشور، پژوهش های اقتصادی ایران، 87: 78-110.
25. نظم فر حسین؛ علی بخشی آمنه. (1400). آینده پژوهی برنامه ریزی توسعه گردشگری (نمونه موردی: استان اردبیل)، مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 21(63): 59-79.
26. یاری زاده، محمد؛ بهلولی، علی؛ قلعه نصیری، بتول؛ خورشیدی. «نقش فناوری اطلاعات در عملکرد نوآوری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دورود»، کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری های باز، تهران، 1395.
27. Asheim, B. T., & Coenen, L. (2005). Knowledge bases and regional innovation systems: Comparing Nordic clusters. Research policy, 34(8), 1173-1190. [DOI:10.1016/j.respol.2005.03.013]
28. Ballandonne, M. (2020). The history of futures studies: A note on Gilfillan's early work. Technological Forecasting and Social Change, 157, 119983. [DOI:10.1016/j.techfore.2020.119983]
29. Buesa, M., Heijs, J., & Baumert, T. (2010). The determinants of regional innovation in Europe: A combined factorial and regression knowledge production function approach. Research policy, 39(6), 722-735. [DOI:10.1016/j.respol.2010.02.016]
30. Burrus, R. T., Graham, J. E., & Jones, A. T. (2018). Regional innovation and firm performance. Journal of Business Research, 88, 357-362. [DOI:10.1016/j.jbusres.2017.12.042]
31. Carstensen, M. B. and Ibsen, C. L. (2015). Barriers to and triggers of policy innovation and knowledge transfer in Denmark STYLE-WP4: Policy transfer and comparative frameworks. No. 613256, pp. 1-57
32. Chang, Y., Chen, M., 2004. Comparing approaches to systems of innovation: the knowledge perspective, Technology in Society (26) 17-37 [DOI:10.1016/j.techsoc.2003.10.002]
33. Chen, J. S., & Tsou, H. T. (2012). Performance effects of IT capability, service process innovation, and the mediating role of customer service. Journal of Engineering and Technology Management, 29(1), 71-94. [DOI:10.1016/j.jengtecman.2011.09.007]
34. de Oliveira, L. S., Echeveste, M. E. S., Cortimiglia, M. N., & Gonçalves, C. G. C. (2017). Analysis of Determinants for open innovation implementation in regional innovation systems. RAI Revista de Administração e Inovação, 14(2), 119-129. [DOI:10.1016/j.rai.2017.03.006]
35. Dibrov, A. (2015). Innovation resistance: the main factors and ways to overcome them. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 166, 92-96. [DOI:10.1016/j.sbspro.2014.12.489]
36. Dolan, T. E. (2014). Does the principle of informed consent apply to futures studies research?. Futures, 71, 114-121. [DOI:10.1016/j.futures.2014.09.002]
37. Doloreux, D., & Parto, S. (2004). Regional innovation systems: a critical review. Maastricht, Merit, 190(1), 1-26.
38. Doloreux, D., & Parto, S. (2005). Regional innovation systems: Current discourse and unresolved issues. Technology in society, 27(2), 133-153. [DOI:10.1016/j.techsoc.2005.01.002]
39. Duin, P., van der, Heger, T. & Schlesinger, M. (2014). Toward networked foresight? Ex-ploring the use of futures research in innovation networks. Futures, Vol. 59 (June 2014), 62-78. [DOI:10.1016/j.futures.2014.01.008]
40. Fagerberg, J., & Verspagen, B. (2009). Innovation studies-The emerging structure of a new scientific field. Research policy, 38(2), 218-233. [DOI:10.1016/j.respol.2008.12.006]
41. Ferreira Moutinho, R. F. (2016). Absorptive capacity and business model innovation as rapid development strategies for regional growth. Investigación económica, 75(295), 157-202. [DOI:10.1016/j.inveco.2016.03.005]
42. Fors, P. (2020), how a new futures research method can facilitate organisations to thrive in change, Master's thesis in Future Studies, University of Turku.
43. Isaksen, A. (2001). Building regional innovation systems: is endogenous industrial development possible in the global economy?. Canadian journal of regional science, 24(1), 101-120.
44. Jahn, R. & Koller, H. (2019). Foresight as a facilitator for innovative capability and or-ganizational adaptability: Insights from a family firm in the HVAC industry. In: Futures Thinking and Organizational Policy. Case Studies for Managing Rapid Change in Technology, Globalization and Workforce Diversity. Ed. by Schreiber, D. - Berge, Z., 91-112. Palgrave Macmillan, Switzerland. [DOI:10.1007/978-3-319-94923-9_5]
45. Jenkins, T. C.(2021) Integrating strategic foresight processes to improve regional plan-ning: Four intuitive scenarios for Wales' regional futures, Master's thesis in Future Studies, University of Turku
46. Kotey, B. and Sorensen, A. (2014). Barriers to small business innovation in rural Australia. Australasian Journal of Regional Studies, vol. 20, no. 3, pp. 405-430.
47. Kourtit, K., Nijkamp, P., & Stimson, R. (Eds.). (2014). Applied regional growth and innovation models. Springer Berlin Heidelberg. [DOI:10.1007/978-3-642-37819-5]
48. Kurki, S. (2020). Foresight and Transformation: Observing Pioneers in Our Changing Societies.
49. Kuusipalo, M. (2021), BUSINESS ECOSYSTEMS Utilizing strategic foresight for gaining insights on how business ecosystems are managed in the future and what challenges they face, Supervisors PhD Sanna Ketonen-Oksi and D. Sc.(Econ.) Ville Lauttamäk, Master's thesis in Future Studies, University of Turku.
50. Li, H. C., Lee, W. C., & Ko, B. T. (2017). What determines misallocation in innovation? A study of regional innovation in China. Journal of Macroeconomics, 52, 221-237. [DOI:10.1016/j.jmacro.2017.04.005]
51. Lopez, G. (2014). Private Financial Infrastructure in Brainport Eindhoven Region: A systems-level approach. TUE - School of Industrial Engineering, Eindhoven.
52. Mahdi, O. R., Nassar, I. A., & Almsafirc, M. K. (2021). STRATEGIC LEADERSHIP CAPABILITIES AND SUSTAINABLE COMPETITIVE ADVANTAGE IN PRIVATE UNIVERSITIES. Academy of Strategic Management Journal, 20(2), 1-23.
53. Makkonen, T. (2012). Geography of innovation in Europe and Finland: Empirical studies on innovation indicators and regional development.
54. Malerba, F. (2002). Sectoral systems of innovation and production. Research policy, 31(2), 247-264. [DOI:10.1016/S0048-7333(01)00139-1]
55. Martin, R., Aslesen, H. W., Grillitsch, M., & Herstad, S. J. (2017). Regional innovation systems and global flows of knowledge, Centre for Innovation, Research and Competence in the Learning Economy (CIRCLE) Lund University, http://wp.circle.lu.se/upload/CIRCLE/workingpapers/201707_martin_et_al.pdf [DOI:10.1007/978-3-319-71661-9_7] []
56. Martinez, C.T.(2021), Using foresight in business ecosystems and innovation ecosystems, Master's thesis in Future Studies, University of Turku.
57. Matsuzaki, T., Shigeno, H., Ueki, Y., & Tsuji, M. (2021). Innovation upgrading of local small and medium-sized enterprises and regional innovation policy: An empirical study. Industrial Marketing Management, 94, 128-136. [DOI:10.1016/j.indmarman.2020.07.009]
58. Mikhaylova, A. A. and Mikhaylov, A. S. (2015). Antecedents and barriers to the formation of regional innovation system: Case study of the Kaliningrad Region. Modern Applied Science, vol. 9, no. 2, pp. 178-187. [DOI:10.5539/mas.v9n2p175]
59. Mikhaylova, A. A., & Mikhaylov, A. S. (2015). Antecedents and barriers to the formation of regional innovation system: Case study of the Kaliningrad Region. Modern Applied Science, 9(2), 175. [DOI:10.5539/mas.v9n2p175]
60. Morisson, A (2018), Innovation Centres as Anchor Spaces of the Knowledge City, Global Business and Economics Review, PP. 1-16
61. Nowakowska, A. (2010). Regionalny wymiar polityki innowacyjnej w kontekście strategii Europa 2020-ranga, charakter, ewolucja.pp, 35-47
62. Parkkinen, M., & Heinonen, S. (2018). ENCOUNTERING MULTIPLE FUTURES Finnish survivalism as an anticipatory approach, Master's thesis in Future Studies, University of Turku.
63. Plotnikova, I., Korneva, O., & Ustuizhanina, A. (2015). Barriers to innovation in the implementation of the investment strategy: An empirical study. Procedia-social and behavioral sciences, 166, 369-377. [DOI:10.1016/j.sbspro.2014.12.539]
64. Popiel, I., & Jabłońska, M. (2014). European :union: regional policy with particular emphasis on the area of innovation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, 1213-1221. [DOI:10.1016/j.sbspro.2014.09.137]
65. Pouru, L. & Dufva, M. & Niinisalo, T. (2019). Creating organizational futures knowledge in Finnish companies. Technological Forecasting and Social Change, Vol. 140 (March 2019), 84-91. [DOI:10.1016/j.techfore.2018.06.048]
66. Rhisiart, M., Störmer, E. & Daheim, C. (2017). From foresight to impact? The 2030 Fu-ture of Work scenarios. Technological Forecasting & Social Change , Vol. 124 (November 2017), 203-213. [DOI:10.1016/j.techfore.2016.11.020]
67. Rialland, A., & Wold, K. E. (2009). Future Studies, Foresight and Scenarios as basis for better strategic decisions. Trondheim, December.
68. Rohrbeck, R. & Schwarz, J. (2013). The value contribution of strategic foresight: Insights from an empirical study of large European companies. Technological Fore-casting & Social Change, Vol. 80 (8), 1593-1606. [DOI:10.1016/j.techfore.2013.01.004]
69. Schreiber, D. (2019). Organizational Capability Model for Futures Thinking. In: Futures Thinking and Organizational Policy. Case Studies for Managing Rapid Change in Technology, Globalization and Workforce Diversity. Ed. by Schreiber, D. - Berge, Z., 35-53. Palgrave Macmillan, Switzerland [DOI:10.1007/978-3-319-94923-9_2]
70. Sinkkila, L.(2021), Becoming a forerunner in foresight-Key elements of success in organizational foresigh, Master's thesis in Future Studies, University of Turku.
71. Smith, K. (2000). Innovation as a systemic phenomenon: rethinking the role of policy. Enterprise and innovation management studies, 1(1), 73-102. [DOI:10.1080/146324400363536]
72. Tuncel, C. O., & Polat, A. (2016). Sectoral system of innovation and sources of technological change in machinery industry: an investigation on Turkish machinery industry. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 229, 214-225. [DOI:10.1016/j.sbspro.2016.07.131]
73. Yun, L. (2011). The efficiency study of regional technological innovation: Based on the provinces level. Energy Procedia, 5, 1579-1583. [DOI:10.1016/j.egypro.2011.03.269]
74. Zoll, M (2016), Benchmarked Regional Innovation in the light of the 'Innovation :union:'of the Europe 2020 Agenda: A comparative time series analysis on the innovation performance of Nordrhein-Westfalen and its top 31 European reference regions over the last six years (2007-2013),Master's thesis, University of Twente.
75. Zukauskaite, E. (2013). Institutions and the geography of innovation: A regional perspective, Vol. 8, Lund University.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وبگاه متعلق به تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Applied Researches in Geographical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)