[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) ::
جلد 25 شماره 82 صفحات 216-197 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تطبیقی ترجمان‌البلاغه و محاسن‌الکلام
شیرین صادقی 1، عفت نقابی2
1- دانشگاه خوارزمی ، sadeghi.742@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (4493 مشاهده)
ترجمان‌البلاغه عمر رادویانی، به‌منزله کهن‌ترین کتاب در زمینه نقد و بلاغت فارسی، جایگاه ممتازی در میان آثار بلاغی دارد و منبع اصلی و محل رجوع مؤلفان کتاب‌های بلاغی مهم بعد از آن، چون حدایق‌السحر و المعجم بوده است. با عنایت به این مسئله که ترجمان‌البلاغه نشان‌دهنده نخستین کوشش برای تثبیت و ادراک صنایع ادبی زبان فارسی است، این پژوهش به بررسی ساختار ترجمان‌البلاغه، میزان الگوبرداری و نوآوری در آن اختصاص دارد. به‌این‌منظور، ابتدا به معرفی و بررسی مأخذ اصلی این کتاب، یعنی محاسن الکلام فی النظم و النثر، اثر مرغینانی پرداخته‌ایم و کتاب را ازمنظر پیکره‌بندی، تعاریف، عنوان­های صنایع ادبی، فهرست­ها و شاهدمثال­ها بررسی کرده‌ایم و فصول محاسن‌الکلام را با مرجع اصلی آن یعنی کتاب البدیع ابن‌معتز نیز مطابقت داده‌ایم؛ سپس، به ساختار ترجمان‌البلاغه، چگونگی تنظیم صنایع آن، شیوه الگوبرداری آن از محاسن‌الکلام و جنبه‌های مشترک و متمایز آن با محاسن‌الکلام ‌­­پرداخته‌ایم، تا درکنار آشنایی با فهرست‌بندی صنایع طبق منبع اصلی آن، بتوان تغییرات و افزونی‌های صنایع را در تقسیم‌بندی‌های جدید و شاهدمثال‌های فارسی شناخت و بدین‌وسیله سیر تحول و شکل‌گیری بلاغت فارسی را از ابتدا مشاهده و تبیین کرد. یافته‌ها نشان داد که رادویانی ضمن تأثیرپذیری مستقیم از محاسن‌الکلام، صنایعی را افزوده و نیز شاخه‌بندی کرده‌ است که در محاسن‌الکلام نیست، به‌طوری‌که بلاغیون پس از او اثر او را الگوی تدوین آثار خود قرار داده‌اند. از ابداعات رادویانی، آوردن اشعار فارسی با تلاش شخصی خویش است، که گنجینه‌ای از نام‌ها و اشعار ایرانی است. رادویانی، درعین اقتباس از کتاب محاسن­الکلام، در ترجمان‌البلاغه شیوه‌ای نو برگزیده است و اثرش درعین سادگی و روانی، شکل فارسی مطلوبی به خود گرفته است.
واژه‌های کلیدی: بلاغت، ترجمان‌البلاغه، محاسن‌الکلام، البدیع
متن کامل [PDF 287 kb]   (899 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. ابن‌المعتز، عبدالـله (1358) كتاب البديع. تعليق و مقدمه و فهارس كراچوكوفسكي. چاپ دوم. بغداد: مكتبة‌المثني.
2. اسفنديار¬پور، هوشمند (1388) «بررسي تطبيقي بلاغت در ادب عربي و فارسي». ادبيات تطبيقي. سال سوم. شمارۀ 10: 45-69.
3. بهار، محمدتقی (1362) انتقاد بر ترجمان‌البلاغه. به تصحيح احمد آتش. چاپ دوم. تهران: اساطير.
4. رادوياني، محمدبن‌عمر (1362) ترجمان‌البلاغه. تصحيح احمد آتش. انتقاد ملك‌الشعراي بهار. چاپ دوم. تهران: اساطير.
5. رادوياني، محمدبن‌عمر (1380) ترجمان‌البلاغه. تصحيح احمد آتش. ترجمة مقدمه و توضيحات توفيق سبحاني و اسماعيل حاكمي. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگي.
6. رادوياني، محمدبن‌عمر (1386) ترجمان البلاغه. به‌اهتمام محمدجواد شريعت. اصفهان: دژنپشت.
7. سبحانی، توفيق و اسماعيل حاكمي (1380) ترجمة مقدمه و توضيحات بر ترجمان البلاغه. تصحيح احمد آتش. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگي.
8. شريعت، محمدجواد (1386) مقدمه بر ترجمان‌البلاغه به‌ انضما‌م‌ فرهنگ‌ بسا‌مدی. اصفهان: دژنپشت.
9. ضيف، شوقي (1390) تاريخ و تطور علوم بلاغت. ترجمة محمدرضا تركي. چاپ دوم. تهران: سمت.
10. علوي¬مقدم، محمد (1372) در قلمرو بلاغت. مشهد: آستان قدس رضوي.
11. فشاركي، محمد (1362) «محاسن الكلام مرغيناني». فصلنامة دانشکدۀ ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران. سال بيست و پنجم، شمارة 1و2و3 و4: (پياپي101-104) 337-342.
12. فشاركي، محمد (1389) «از مرغيناني تا تفتازاني». مجلة زبان و ادبيات فارسي دانشگاه آزاد واحد فسا. سال اول. شمارۀ 2: 86-92.
13. محبتي، مهدي (1384) «بررسي و تحليل انتقادي ديدگاه¬هاي ادبي رادوياني در ترجمان البلاغه». فصلنامة پژوهش زبان و ادبيات فارسي. دورۀ جديد. شمارۀ 4: 1-16.
14. مرغينانی، امام ابوالحسن نصربن‌حسن (1364) محاسن‌الكلام يا کتاب المحاسن فی النظم و النثر. به‌کوشش محمد فشاركی. اصفهان: فرهنگ‌سرای اصفهان.
15. موسوي، سيدرضا (1371) «علوم بلاغي؛ اهميت و سير تحول آن». فصلنامة دانشکدۀ علوم انساني دانشگاه تربيت مدرس. دورۀ اول. شمارۀ 8: 101-118.
16. همايي، جلال‌الدين (1373) معاني و بيان. به‌کوشش ماهدخت‌بانو همايي. چاپ دوم. تهران: هما.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sadeghi S, Neghabi E. A Comparative Study of Tarjoman al-Balaghah and Mahasen al-Kalam. Persian Language and Literature 2017; 25 (82) :197-216
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2939-fa.html

صادقی شیرین، نقابی عفت. بررسی تطبیقی ترجمان‌البلاغه و محاسن‌الکلام . زبان و ادبيات فارسی. 1396; 25 (82) :197-216

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2939-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.13 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4642