[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 30، شماره 92 - ( 3-1401 ) ::
جلد 30 شماره 92 صفحات 300-273 برگشت به فهرست نسخه ها
تاریخمندی و مسئله نسبیت در نظریه شعر
بتول واعظ* 1، محمدرضا حاجی آقابابایی2
1- دانشگاه علامه طباطبایی ، batulvaez@yahoo.com
2- دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده:   (2464 مشاهده)
یکی از مسائل حوزه ادبیات که درباب تعریف و مبانی نظری آن اختلاف فراوانی میان فلاسفه، ادیبان و زبان‌شناسان وجود دارد، شعر و چیستی آن است. تفاوت دیدگاه‌ها در تعریف شعر، به اختلاف در روش‌شناسی، تفاوت حوزه‌های فکری و تبیین کارکرد شعر برمی‌گردد. در این پژوهش، با روشی توصیفی‌‌ـ‌تحلیلی، تعاریف موجود از شعر نقد شده است و با مطالعه انواع شعر در ادبیات فارسی و مبنا قراردادن شاخص‌هایی چون ذهنیت گوینده، ذهنیت شنونده، زبان، مطالعات ژانری، گفتمان‌های گوناگون هر دوره، عنصر ادبی غالب و نقد نگاه شاهکارگرایانه، سعی شده است، در مقابل دیدگاهی که بوطیقا را امری ثابت و غیرتاریخی تلقی می‌کند، بوطیقا پدیده‌ای سیال، نسبی و تاریخمند معرفی شود که در هر دوره با توجه به شاخص‌های فوق، تعریفی متغیر و دیگرگون می‌یابد. با چنین رویکردی به بوطیقا، مرزگذاری میان نظم و شعر براساس شاخص‌هایی یکسان و در تمام دوره‌ها نمی‌تواند دقت و اعتبار علمی داشته باشد. براساس دیدگاه‌ مطرح‌شده در این پژوهش، در هر دوره لازم است بوطیقایی تازه طرح شود تا بتواند تعریفی از شعر آن دوره ارائه دهد.
 
واژه‌های کلیدی: نظریه شعر، تاریخمندی بوطیقا، نسبیت، گفتمان
متن کامل [PDF 7053 kb]   (705 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. ابن‌ابي‌الحديد (بي‌تا) الفلک الدائر علي المثل السائر. تحقيق احمد حوفي و بَدوي طبانه: مکتبه نهفته المصر بالفجاله.
2. ابن‌سينا، ابوعلي (1953) رساله¬النفس و بقائها و معادها. تحت نظر حلمي ضياء. اولکن. استانبول.
3. ابن‌سينا، ابوعلي (1964) القياس من کتاب الشفاء. تحقيق سعيد زايد. قاهره: المؤسسه المصريه العامه للتأليف و الترجمه و النشر.
4. ابن‌طباطبا علوي، محمدبن‌احمد (1956) عيارالشعر. تحقيق طه هاجري و زغلول سلام. قاهره: شرکه فن الطباعه.
5. اسدی، سعيد، و همکاران (1395) «از "افسانه" تا "خطاب به پروانه¬ها": بررسی تطبيقی مفهوم بوطيقا در شعر موسوم به دهة جهل و شعر دهة هفتاد». در: مجموعه مقالات کنگرة بين-المللی زبان و ادبيات، مشهد، ص511. دسترسی در: https://civilica.com/doc/582261
6. افلاطون (1336) چهار رساله. ترجمة محمود صناعي. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
7. افلاطون (1383) جمهور. ترجمة فؤاد روحاني. چاپ نهم. تهران: علمي و فرهنگي.
8. براهنی، رضا (1374) خطاب به پروانه¬ها و چرا من ديگر شاعر نيمايی نيستم. تهران: مرکز.
9. حريري، ناصر (بي‌تا) «شعر چيست؟» مصاحبة ناصر حريري با شاملو. دسترسی در: http://shamlou.org/ تاريخ دستيابی به مدرک: 26/6/2022.
10. حق‌شناس، علي‌محمد (1383) «سه چهرۀ يک هنر: نظم، نثر و شعر در ادبيات». مطالعات و تحقيقات ادبي. شمارة 1 و 2: 47-66.
11. دشتي، مهدي (1379) «فراز و فرود شعر فارسي در عصر صفوي». متن‌پژوهي. دورة پنجم. شمارة 13: 107-101.
12. رضوان، هادي (1394) «تأثير حکمت سينوي بر نظرية شعر عربي (مطالعة موردي: منهاج البغاري حازم قرطاجني)». ادب عربي. دورة هفتم. شمارۀ 1: 111-128.
13. رعيت حسن‌آبادي، عليرضا (1394) «مانيفست و تلقي از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسي». نقد ادبي. سال هشتم. شمارة 31: 65-90.
14. زرقاني، سيدمهدي (1390) تاريخ ادبي ايران و قلمرو زبان فارسي. چاپ دوم: سخن.
15. زرقاني، سيدمهدي (1391) بوطيقاي کلاسيک. تهران: سخن.
16. زرين‌کوب، عبدالحسين (1355) شعر بي‌دروغ شعر بي‌نقاب. تهران: جاويدان.
17. زرين‌کوب، عبدالحسين (1357) ارسطو و فن شعر. تهران: اميرکبير.
18. سنايي غزنوي، ابوالمجد (1383) حديقه‌الحقيقه. تصحيح محمدتقي مدرس رضوي. چاپ ششم: دانشگاه تهران.
19. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1389) موسيقي شعر. چاپ دوازدهم. تهران: آگه.
20. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1394) مفلس کيميافروش (نقد و تحليل شعر انوري). چاپ ششم: سخن.
21. شميسا، سيروس (1383) سبک‌شناسي شعر. چاپ نخست از ويرايش دوم. تهران: ميترا.
22. صفوي، کوروش (1383) از زبان¬شناسي به ادبيات. جلد اول. نظم. تهران: سورة مهر.
23. ضيف، شوقي (1393) تاريخ و تطور علوم بلاغت. ترجمة محمدرضا ترکي. چاپ سوم. تهران: سمت.
24. طوسي، محمدبن‌محمدحسن (1325) معيارالأشعار. تصحيح مدرس رضوي. تهران: دانشگاه تهران.
25. فارابي، ابونصر (1408ق) المنطقيات للفارابي النصوص المنطقيه. مقدمه و تحقيق: محمدتقي دانش‌پژوه. تحت نظر سيدمحمود مرعشي. الجزء الاول. الطبعه¬الاولي. قم: دفتر مرعشي نجفي.
26. فراي، نورتروپ (1377) تحليل نقد. ترجمة صالح حسيني. تهران: نيلوفر.
27. فرکلاف، نورمن (1387) تحليل انتقادي گفتمان. گروه مترجمان. چاپ دوم: تهران: دفتر مطالعات و توسعة رسانه‌ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
28. قائمي، فرزاد (1387) «افلاطون و نظريه¬هاي دوگانة او دربارة شعر». ادبيات فارسي دانشگاه آزاد مشهد. دورة پنجم. شمارة 19: 142-161.
29. کورنگ بهشتي، رضا، و محمدجواد صافيان اصفهاني (1394) «زبان از نظر افلاطون و هايدگر: يک بررسي مقايسه‌اي». متافيزيک. سال هفتم. شمارة 19: 41-64.
30. ليکاف، جورج، و مارک جانسون (1395) استعاره‌هايي که با آنها زندگي مي‌کنيم. ترجمة هاجر آقاابراهيمي. چاپ دوم. تهران: علم.
31. محبتي، مهدي (1387) «جايگاه شعر و شاعري در هستي از ديدگاه حکيم سنايي غزنوي». مجلة دانشکده ادبيات و علوم انساني مشهد. شمارة 3: 233-246.
32. محبتي، مهدي (1390) از معنا تا صورت. 2 جلد. تهران: سخن.
33. منوچهري دامغاني (1390) ديوان اشعار. تصحيح محمد دبيرسياقي. چاپ هفتم. تهران: زوار.
34. مکاريک، ايرنا ريما (1383) دانشنامة نظريه¬هاي ادبي. ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوي. تهران: نگاه.
35. مهاجر، مهران، و محمد نبوي (1393) به‌سوي زبان‌شناسي شعر. تهران: آگه.
36. نامورمطلق، بهمن (1387) «ياوس و آيزر، نظرية دريافت». پژوهشنامة فرهنگستان هنر. شمارة 11: 110-93.
37. نظامي (1370) کليات خمسه نظامي. تصحيح حسن وحيددستگردي. چاپ پنجم: اميرکبير.
38. واعظ، بتول(1397) «نقدی بر بوطيقا (نظرية شعر) کلاسيک». پنجمين همايش متن¬پژوهی ادبی نگاهی به سبک-شناسی، بلاغت، نقد ادبی. تهران: هستة مطالعات ادبی و متن¬پژوهی دانشگاه علامه طباطبايي.
39. Iser, Wolfgang (2006) "How to Do Theory". Blachwell Publishing History. Volume 3. Issue 2.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Vaez B, Haji Aqa Babaie M R. Historicity and the Issue of Relativity in Poetry Theory. Persian Language and Literature 2022; 30 (92) :273-300
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4188-fa.html

واعظ بتول، حاجی آقابابایی محمدرضا. تاریخمندی و مسئله نسبیت در نظریه شعر. زبان و ادبيات فارسی. 1401; 30 (92) :273-300

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4188-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 30، شماره 92 - ( 3-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.08 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666