[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 31، شماره 95 - ( 8-1402 ) ::
جلد 31 شماره 95 صفحات 290-259 برگشت به فهرست نسخه ها
تکرار موبه‌موی یک تجربه تاریخی در آفرینش تصویرهای شعری تحلیل جایگاه سبک‌شناختی تصویرهای سروش اصفهانی
مصطفی میردار رضایی* 1، فرزاد بالو2
1- دانشگاه مازندران ، m.mirdar@umz.ac.ir
2- دانشگاه مازندران
چکیده:   (2373 مشاهده)
میرزا محمدعلی اصفهانی متخلّص به «سروش» و ملقب به «شمس­الشعراء» از بزرگ‌ترین شعرای مکتب بازگشت و عهد ناصری است. یکی از رموز شهرت و تعالی جایگاه این شاعر نزد ادبا، مهارتش در تقلید ماهرانه­ از شاعران پیشین است. برمبنای مطالعات، سروش بیشترین گرایش را به شعر فرخی سیستانی دارد. پژوهش حاضر که به‌شیوه کمّی‌ـ‌آماری و با رویکرد سبک­­شناختی نوشته شده ­است، با بررسی ساختمان تصویرهای شعری دیوان سروش اصفهانی می­کوشد با ارائه آماری دقیق و روشن از مقدار بهره­گیری شاعر از هنرسازه‌های بلاغی، سوای تعیین سطح و کیفیت ساختمان تصویرهای سروش به‌لحاظ سادگی یا پیچیدگی­شان، به قیاس هندسه تصویرهای شعری او با سازه تصویرهای شاعران سبک­های پیش از او خاصه بررسی مدعای شباهت شعرش به فرخی بپردازد. طبق داده­های این پژوهش، ساختمان تصاویر غزل­های سروش پیچیده­ترین، و سازه تصویرهای مثنوی‌های او ساده­ترین هندسه را دارند. ساختمان تصویری قصیده­های سروش به‌طرز شگفت­آوری با هندسه تصویرهای فرخی همسانی دارد؛ گویی به‌لحاظ ساختمان تصاویر، با وجود فاصله تاریخی، هر دو هندسه متعلق به یک شاعر است و این یعنی تکرار موبه­موی یک تجربه تاریخی در آفرینش تصویرهای شعری. همین اتفاق در ساحت دیگری نیز رخ داده­ است: هندسه تصویرهای غزلیات سروش دقیقاً با هندسه تصویرهای غزلیات سعدی هم­تراز است.
واژه‌های کلیدی: سروش اصفهانی، مکتب بازگشت، تصویر شعری، هنرسازه­های بلاغی
متن کامل [PDF 1252 kb]   (469 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: شعر عصرقاجار
فهرست منابع
1. آرين¬پور، يحيي (1372). از صبا تا نيما. تهران: زوار.
2. اسفندياري، علي (نيمايوشيج) (1355). ارزش احساسات در زندگي هنرپيشگان. تهران: گوتنبرگ.
3. حسن¬پور¬آلاشتي، حسين (1384). طرز¬ تازه. تهران: سخن.
4. حق¬جو، سياوش (1381). پيشنهاد برافزودن دو فن ديگر بر فنون چهارگانة علم بيان. در: مجموعه مقاله¬هاي نخستين گردهمايي پژوهش¬هاي زبان و ادب فارسي (جلد اوّل). به‌کوشش دکتر محمّد دانشگر. تهران: مرکز بين¬المللي تحقيقات زبان و ادبيات فارسي و ايران¬شناسي دانشگاه تربيت مدرّس: 419-427.
5. حق¬جو، سياوش (1389). طرف وقوع و شگردهاي ادبي ناشناخته. جستارهاي ادبي. سال دوم. شمارة 4 (پیاپی 8): 96ـ79.
6. حق¬جو، سياوش (1390). سبک هندي و استعارة ايهامي کنايه. سبک¬شناسي نظم و نثر فارسي (بهار ادب). سال چهارم. شمارة اول: 96ـ79.
7. حق¬جو، سياوش؛ ميرداررضايي، مصطفي (1395). کشف و تکامل یک صناعت سبک¬ساز. زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي. سال بيست‌وچهارم. شمارة 81: 89-71.
8. حق¬جو، سياوش؛ ميرداررضايي، مصطفي (1398). منوچهري و آغاز ترکيب در تصوير. بوستان ادب. سال يازدهم. شمارة 1: 1-22.
9. حميدي شيرازي، مهدي (1364). شعر در عصر قاجار. تهران: گنج کتاب.
10. خاتمي، احمد (1372). پژوهشي در سبک هندي و دورة بازگشت ادبي. تهران: بهارستان.
11. خاتمي، احمد (1373). تاريخ ادبيات ايران در دورة بازگشت ادبي. تهران: مؤسسة فرهنگي و انتشاراتي پايا.
12. زرّين¬کوب، عبدالحسين (1383). از گذشتة ادبي ايران. چاپ دوم. تهران: سخن.
13. ديوان‌بيگي شيرازي، سيداحمد (1364). حديقه الشعرا. جلد اول. تصحيح عبدالحسين نوايي. تهران: پاژنگ.
14. ذبيحي، رحمان (1396). سروش اصفهاني، ميرزا محمّدعلي. دانشنامة جهان اسلام. جلد 23: 444ـ442.
15. سروش اصفهاني، ميرزا محمّدعلي¬خان (1339). ديوان شمس¬الشعراء سروش اصفهاني. به‌کوشش محمّدجعفر محجوب. با مقدمة استاد جلال¬الدين همايي. تهران: اميرکبير.
16. شعري اصفهاني، طاهربن‌زين¬العابدين (1272). تذکرة گنج شايگان. چاپ سنگي. تهران: بي¬جا.
17. شفيعي کدکني، محمّدرضا (1378). ادوار شعر فارسي. تهران: ني.
18. شفيعيون، سعيد (1387). زلالي خوانساري و سبک هندي (بررسي جايگاه زلالي در شعر قرن يازدهم همراه¬هاي شعر او). تهران: سخن.
19. شمس لنگرودي، محمّد (1372). مکتب بازگشت: بررسي شعر دوره¬هاي افشاريه، زنديه، قاجاريه. تهران: مؤلف.
20. شميسا، سيروس (1382). سبک¬شناسي شعر. چاپ ششم. تهران: فردوسي.
21. صفايي ملايري، ابراهيم (1337). تحقيقي دربارة سروش اصفهاني. ارمغان. دورة بيست‌وهفتم. شمارة 3: 107-112.
22. محمّدي، علي¬آقا (1382). نقد و تحليل کليات سروش اصفهاني. پايان¬نامة کارشناسي‌ارشد زبان و ادبيات فارسي. به‌راهنمايي جمال¬الدين مرتضوي. دانشکدة ادبيات و علوم انساني. دانشگاه يزد.
23. مرادي، منصوره (1388). بررسي سبکي شعر سروش اصفهاني. پايان¬نامة کارشناسي‌ارشد زبان و ادبيات فارسي. به‌راهنمايي غلامرضا مستعلي‌پارسا. دانشکدة ادبيات و زبان¬هاي خارجي. دانشگاه علامه طباطبائي.
24. ميرداررضايي، مصطفي (1391). ابعاد کنايه در غزليات صائب. پايان¬نامة کارشناسي‌ارشد. به‌راهنمايی سياوش حق¬جو. دانشگاه مازندران.
25. ميرداررضايي، مصطفي (1399). استعاره به توان دو2 در گونه¬اي هنرسازة ترکيبي. زيبايي‌شناسي ادبي. دورة يازدهم. شمارة 45: 67-94.
26. ميرداررضايي، مصطفي (1397). فرآيند تکوين و تکامل تصوير در شعر فارسي. رسالة دکتري. به‌راهنمايي سياوش حق¬جو. دانشگاه مازندران.
27. ميرداررضايي، مصطفي (1400). نارسايي بيان سنّتي در تحليل هندسة تصويرهاي شعر بيدل. زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي. سال بيست‌ونهم. شمارة 90: 247-269.
28. ميرداررضايي، مصطفي؛ حق¬جو، سياوش (1399). بررسي شگرد ترکيبي ايهام کنايي در غزل‌هاي حافظ (دقيقه¬اي در رمزگشايي عوام¬فهم و خواص¬پسندي شعر حافظ). جستارهاي نوين ادبي. شمارة 208: 1-17.
29. نجاتي، مجيد (1388). مقايسة موسيقي بيروني و کناري در قصايد فرخي سيستاني و سروش اصفهاني. پايان¬نامة کارشناسي‌ارشد زبان و ادبيات فارسي. به‌راهنمايي محمّدامير مشهدي. دانشکدة ادبيات و علوم انساني. دانشگاه سيستان و بلوچستان.
30. نجاريان، محمّدرضا؛ عابديني، فاطمه (1394). ساختار زباني سبک خراساني در قصايد سروش اصفهاني. علوم ادبي. شمارة 7: 7-39.
31. هدايت، رضاقلي (1339). مجمع¬الفصحاء. جلد دوم. به‌کوشش مظاهر مصفا. تهران: اميرکبير.
32. همايي، جلال¬الدين (1327). سروش اصفهاني (3). يغما. شمارة 8: 352ـ347.
33. همايي، جلال¬الدين (1339). دیوان سروش اصفهانی. به‌اهتمام محمّدجعفر محجوب. جلد اول. تهران: امیرکبیر.
34. يعقوبي¬نيا، حجت¬الله (1390). مضامين شعري در ديوان سروش اصفهاني. پايان¬نامة کارشناسي‌ارشد زبان و ادبيات فارسي. به‌راهنمايي جليل نظري. دانشگاه آزاد واحد ياسوج.
35. Āriānpour, Yahyā (1998). From Sabā to Nimā. Tehrān: Zavvār. [In Persian]
36. Diwān Beigi Shirāzi, Seyed Ahmad (1985). Hadighat Al-Shoarā. by Abdulhossein Nawābi. Tehrān: Pājang. [In Persian]
37. Esfandiāri, Ali (Nimā Youshij) (1976). The value of emotions in artist's life. Tehrān: Guthenberg. [In Persian]
38. Hamidi Shirāzi, Mahdi (1985). Poetry in the Ghājār era. Tehrān: Ganj-e Ketāb. [In Persian]
39. Haqjoo, Siāvash (2002). A proposal to add two other techniques to the four techniques of figures of speech. In the collection of articles of the first gathering of researches on Persian language and literature (Volume 1). By the efforts of Dr. Mohammad Dāneshgar. Tehrān: International Research Center for Persian Language and Literature and Iranian Studies, Tarbiat Modarres University. Pp: 419-427. [In Persian]
40. Haqjoo, Siāvash (2010). The side of occurrence and unknown literary techniques. Journal of Literary Essays. No. 8. Islamic Azad University, Tehrān. [In Persian]
41. Haqjoo, Siāvash (2011). Indian style and amphibology metaphor of irony. Stylistics of Persian poetry and prose. No.1. Pp. 79-96. [In Persian]
42. Haqjoo, Siāvash; Mirdārrezāei, Mostafā (2016). Discovering and developing a stylistic technique. Persian Language and Literature of Khārazmi University. No. 81. Pp. 71-89. [In Persian]
43. Haqjoo, Siāvash; Mirdārrezāei, Mostafā (2018). Manoochehri and beginning composition in image. Boostān-e Adab. No. 1. Pp. 1-22. [In Persian]
44. Hassanpour-Ālāshti, Hossein (2005). New style. Tehrān: Sokhan. [In Persian]
45. Hedāyat, Rezāqoli (1960). Majma Al-Fosahā. by Mazāher Mosaffā. Tehrān: Amir Kabir. [In Persian]
46. Homāyi, Jalāluddin (1948). Soroush Esfahāni (3). Yaghmā. No. 8. Pp: 347-352. [In Persian]
47. Homāyi, Jalāluddin (1960). Soroush Esfahāni Divān. Tehrān: Amir Kabir. [In Persian]
48. Khātami, Ahmad (1993). A research on Indian style. Tehrān: Bahārestān. [In Persian]
49. Khātami, Ahmad (1994). The history of Iranian literature in literary return period. Tehrān: Pāyā. [In Persian]
50. Mirdārrezāei, Mostafā (2011). Dimensions of irony in Saeb's Ghazal. Master's thesis, supervisor: Siāvash Haqjoo. Māzandarān University. [In Persian]
51. Mirdārrezāei, Mostafā (2019). Metaphor to the power of 2 in a type of compound technique. Literary Aesthetics. Vol. 11, No. 45, Pp: 67-94. [In Persian]
52. Mirdārrezāei, Mostafā (2018). The process of image development and evolution in Persian poetry. Doctoral dissertation. Guide: Siāvash Haqjoo. Māzandarān University. [In Persian]
53. Mirdārrezāei, Mostafā (2021). Inadequacy of traditional expression in analyzing the geometry of images in Bidel's poem. Persian Language and Literature of Khārazmi University. (29) 90, Pp: 247-269. [In Persian] [DOI:10.52547/jpll.29.90.247]
54. Mirdārrezāei, Mostafā; Haqjoo, Siāvash (2019). Examination of the combined technique of irony in Hafiz's Ghazal. New Literary Studies. No. 208, Pp: 1-17. [In Persian]
55. Mohammadi, Ali-Āghā (2003). Criticism and general analysis of Soroush Esfahani. Master's thesis in Persian language and literature. With the guidance of Jamāluddin Mortazavi. Faculty of Literature and Human Sciences. Yazd University. [In Persian]
56. Morādi, Mansoureh (2009). Evaluation of the style of Soroush Esfahani's poetry. Master's thesis in Persian language and literature. With the guidance of Gholamrezā Mastali Pārsā. Faculty of Literature and Foreign Languages. Allāmeh Tabātabāei University. [In Persian]
57. Najāriān, Mohammadrezā; Ābedini, Fātemeh (2014). Linguistic structure of Khorāsāni style in Soroush Esfahāni poems. Journal of Literary Knowledge. No. 7. Pp. 7-39. [In Persian]
58. Nejāti, Majid (2009). Comparison of external and internal music in the poems of Farrokhi Sistāni and Soroush Esfahāni. Master's thesis in Persian language and literature. Guide: Mohammad Damir Mashhadi. Faculty of Literature and Humanities. University of Sistan and Baluchestān. [In Persian]
59. Safāyi Malāyeri, Ebrāhim (1958). Research on Soroush Esfahāni. Armaghān. Vol. 27, No. 3, Pp: 107-112. [In Persian]
60. Shafii Kadkani, Mohammadrezā (1999). Persian Poetry Periods. Tehrān: Ney. [In Persian]
61. Shafiiyoun, Saeed, (2008). Zolāli Khānsāri and Indian style. Tehrān: Sokhān. [In Persian]
62. Shamisā, Syrus (2012). Poetry stylistics. 6th edition. Tehrān: Ferdowsi. [In Persian]
63. Shams Langroudi, Mohammad (1993). Maktab-e Bāzgasht (The Return School). Tehrān: Moallef. [In Persian]
64. Sheri Esfahāni, Tāher Ibn Zein-al-Ābedin (1893). Tazkare-ye Ganj-e Shāygān. Lithography. Tehrān. [In Persian]
65. Soroush Esfahāni, Mirzā Mohammād Āli Khān (1960). Diwān Shams al-Shoarā Soroush Esfahāni. by Mohammad Jaafar Mahjoub. introduction by Jalāloddin Homāi. Tehrān: Amir Kabir. [In Persian]
66. Yaqoubiniā, Hojjatullāh (2010). Poetry topics in Diwan Soroush Isfahani. Master's thesis in Persian language and literature. With the guidance of Jalil Nazari. Islamic Azād University, Yāsouj branch [In Persian]
67. Zabihi, Rahmān (2017). Soroush Esfahāni, Mirzā Mohammad Āli. Encyclopaedia of the world of Islam. Vol.23, Pp: 442-444. [In Persian]
68. Zarrinkoub, Abdul-Hossein (2013). From the past in Irān's literary. Tehrān: Sokhan. [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mirdar Rezaei M, Baloo F. Exact Repetition of a Historical Experience in the Creation of Poetic Images: An analysis of the stylistic position of Sorush Isfahani’s images. Persian Language and Literature 2023; 31 (95) :259-290
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4270-fa.html

میردار رضایی مصطفی، بالو فرزاد. تکرار موبه‌موی یک تجربه تاریخی در آفرینش تصویرهای شعری تحلیل جایگاه سبک‌شناختی تصویرهای سروش اصفهانی. زبان و ادبيات فارسی. 1402; 31 (95) :259-290

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4270-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 31، شماره 95 - ( 8-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.08 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666