1- استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران ، neghabi_2007@yahoo.com 2- دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت معلم تهران
چکیده: (8634 مشاهده)
تهران مخوف اثر مشفق کاظمی اولین رمان اجتماعی ایران دانسته شده است؛ در این مقاله تلاش کردهایم نشانههای اجتماعی این رمان را از منظر علم نشانهشناسی تبیین کنیم و به این پرسشها پاسخ دهیم که نشانههای این رمان به چه نظامهای طبقاتی دلالت دارد؟ و آیا این نشانهها ایدئولوژیکی هستند؟ به این منظور ابتدا به تعریف علم نشانهشناسی و نشانهشناسی اجتماعی پرداختهایم و سپس جلوههای مختلف نشانههای اجتماعی تهران مخوف را در حوزههایی همچون نشانههای هویت، آداب و معاشرت بررسی کردهایم و به این نتایج رسیدهایم که کاظمی به عنوان نویسنده رمان اجتماعی دوره اولیه، بهخوبی از نشانهها بهره گرفته و با بهکارگیری درست آنها توانسته ضمن نمایش اوضاع نابهسامان اجتماعی نظیر اختلاف طبقاتی، نظام دوقطبی، ضعیفکشی و... مفهوم ایدئولوژیکی این نشانهها را بهوضوح نشان دهد و همچنین با تقابل دو نظام نشانهای متفاوت فقیر و غنی جنبههای خوفناک تهران اواخر عصر قاجار را به نمایش بگذارد.
Neghabi E, Ghorbani Joybari K. A Semiotic Study of the First Social Novel of Iran. Persian Language and Literature 2010; 18 (67) :193-216 URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-970-fa.html
نقابی عفت، قربانی جویباری کلثوم. نشانهشناسی اولین رمان اجتماعی ایران. زبان و ادبيات فارسی. 1389; 18 (67) :193-216