دوره ۱۰، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۲ )
جلد ۱۰ شماره ۲ صفحات ۵۸-۴۵ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shahzaei H, Hamidianpour M, Farzaneh M. Spatial analysis of Iran's climate change from the point of view of sensible heat flux and latent heat flux by Bowen method. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2023; 10 (2) :45-58
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3344-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3344-fa.html
شاهزائی حلیمه، حمیدیان پور محسن، فرزانه مهسا. تحلیل فضایی تغییر اقلیم ایران از دیدگاه شار گرمای محسوس و شار گرمای نهان به روش باون. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. ۱۴۰۲; ۱۰ (۲) :۴۵-۵۸
۱- دانشگاه سیستان و بلوچستان
۲- دانشگاه سیستان و بلوچستان ،mhamidianpour@gep.usb.ac.ir
۲- دانشگاه سیستان و بلوچستان ،
چکیده: (۳۰۶۹ مشاهده)
شار گرمای محسوس و شار گرمای نهان از جمله متغیرهایی هستند که وابستگی زیادی به دما دارند و از طرفی اکثر متغیرهای هواشناسی وابسته به دما می‌باشند. لذا در این پژوهش قصد داریم با بررسی سیر تغییرات شار گرمایی محسوس و گرمای نهان و نسبت بین این دو به بواکاوی و آشکارسازی تغییرات اقلیمی ایران بپردازیم. بدین منظور از داده‌های باز تحلیلی NCEP/NCAR شامل شار گرمای محسوس و نهان طی دورۀ 1948-2020 در محدوده ایران استفاده شد. از نسبت این دو شار گرمایی، میزان ضریب باون محاسبه شد. برای تحلیل فضایی زمانی – مکانی آنها از روش‌های درون‌یابی استفاده شد. ضمن اینکه با بهره‌گیری از روش‌های ناپارامتریک من کندال و شیب‌سن تغییرات فضایی و زمانی نیز بررسی شد. بخش اوّل نتایج نشان داد که به لحاظ مکانی میزان ضریب باون تابعی از عرض جغرافیایی و ناهمواری‌ها می‌باشد. و به لحاظ زمانی کمترین مقدار مربوط به ماه ژانویه و بیشترین مقدار مربوط به ماه ژوئیه است. نتایج بخش دوّم بیانگر این مطلب است که ضریب باون در طول زمان دارای سیر و روندی مثبت است. سیر صعودی آن بیانگر افزایش ضریب خشکی کشور است. به طوری که این وضعیت در روند مثبت و افزایش دما قابل مشاهده است.
فهرست منابع
۱. بابائیان، ایمان؛ نجفی‌نیک، زهرا؛ زابل‌عباسی، فاطمه؛ حبیبی‌نوخندان، مجید؛ ادب، حامد و ملبوسی، شراره (۱۳۸۸) ارزیابی تغییر اقلیم کشور در دورۀ ۲۰۱۰-۲۰۲۹ میلادی با استفاده از ریزمقیاس‌نمایی داده‌های مدل گردش عمومی جو ECHO-G، جغرافیا و توسعه (۱۶) ۱۳۵-۱۵۲.
۲. برزو، فرزانه (۱۳۹۵) بررسی تغییرات زمانی و مکانی شار گرمایی در ایران به منظور شناسایی چشمه‌های ریزگرد، رسالۀ دکتری، دانشگاه رازی.
۳. بهمن‌پور، هومن؛ مافی، امیر؛ دربیکی، مزدک و سلاجقه، بهرنگ (۱۳۹۹) بسته آموزشی سواد محیط‌زیستی ویژه آموزشگران و تسهیلگران تغییر اقلیم، ۲۱، ۳۶-۳۷.
۴. پودینه، اسمعیل؛ صلاحی، برومند؛ خسروی، محمود؛ حمیدیان‌پور، محسن (۱۳۹۷) تحلیل روند تغییرات بیشینه سرعت بادهای ۱۲۰ روزه سیستان با آزمون‌های من- کندال و شیب تخمین سن، پژوهش‌های دانش زمین، ۳۴، ۱۱۴-۱۲۸.
۵. حسن‌لی، علی‌مراد (۱۳۹۸) تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن بر منابع آب و محیط زیست، جهاد دانشگاهی مشهد؛ ۴۴۳، کشاورزی؛ ۱۶۶.
۶. حمیدیان‌پور، محسن (۱۳۹۲) بررسی نحوۀ شکل‌گیری باد ۱۲۰ روزه سیستان با ریزگردانی دینامیکی جریان‌های تراز زیرین در شرق فلات ایران، رسالۀ دکتری، دانشگاه خوارزمی تهران.
۷. حمیدیان‌پور، محسن (۱۳۹۴) تحلیل تغییرات فضایی- زمانی تداوم بارش در ایران، پنجمین کنفرانس منطقه‌ای تغییر اقلیم.
۸. خاکبازان‌فرد، فائزه و تجریشی، مسعود (۱۳۹۰) کاربرد الگوریتم بیلان انرژی (SUTSEBAL) در تخمین میزان آب مصرفی در دشت ورامین، فصلنامۀ علمی پژوهشی شریف، دورۀ ۲-۲۹، ۱، ۸۵-۹۴.
۹. خوشخو، یونس (۱۳۹۷) ارزیابی دو روش بیلان انرژی در سطح خاک و استفاده از تصاویر ماهواره‌ای جهت برآورد میانگین شبانه‌روزی دمای سطح خاک، ۱۷۹-۱۷۸.
۱۰. ذوالفقاری، حسن؛ صحرایی، جلیل؛ معصوم‌پورسماکوش، جعفر و برزو، فرزانه (۱۳۹۵) بررسی شار گرمای محسوس و ارتباط آن با تغییر دما و باد طی دورۀ گرم سال در ایران، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، ۴۸(۳)، ۴۵۰-۴۳۱.
۱۱. صدری‌نسب، مسعود و میوند، بهمن (۱۳۸۹) مدل‌سازی عددی شار گرمایی در خلیج عمان (خلیج مکران)، دوازدهمین همایش صنایع دریایی، بندر انزلی.
۱۲. صحراگرد، ستاره؛ ناصری، عبدعلی؛ الباجی، محمد و کابلی‌زاده، مصطفی (۱۳۹۸) برآورد تبخیر و تعرق واقعی با الگوریتم توازن انرژی سطحی سبال و تصاویر تلفیق شده ماهواره‌ای لندست ۸ و سنتنیل۲ (مطالعه موردی: کشت و صنعت نیشکر میرزا کوچک‌خان)، آبیاری و زهکشی ایران، ۱، ۱۴، ۱۶۷-۱۵۶.
۱۳. طاوسی، تقی (۱۳۹۷) آب و هواشناسی فیزیکی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، چاپ اوّل.
۱۴. علایی‌طالقانی، محمود (۱۳۸۱) ژئومورفولوژی ایران، چاپ پنجم، تهران، قومس.
۱۵. عینعلی، عباس و چگینی، وحید (۱۳۹۴) محاسبۀ بودجۀ گرمایی خلیج چابهار و پزم، اقیانوس‌شناسی، سال ششم، شماره ۲۱، ۹، ۷۹-۷۱.
۱۶. کاویانی، محمدرضا (۱۳۹۱) میکروکلیماتولوژی، سمت، چاپ ششم.
۱۷. کریمی، علیرضا؛ مسعودی، سیدعلیرضا؛ لیاقت، عبدالمجید و فرهادی‌بانسوله، بهمن (۱۳۹۰) برآورد تبخیر و تعرق واقعی در مقیاس منطقه‌ای با استفاده از تصاویر لندست، اولین کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی.
۱۸. کمالی، محمداسماعیل؛ فریدحسینی، علیرضا؛ انصاری، حسین و غلامی‌سفیدکوهی، محمدعلی (۱۳۹۶)، تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی ذرت با استفاده از داده‌های سنجش از دور و الگوریتم سیال، آبیاری و زهکشی ایران، ۱، ۱۲، ۲۹-۲۵.
۱۹. میری، مرتضی؛ عزیزی، قاسم؛ خوش‌اخلاق، فرامرز؛ رحیمی، مجتبی (۱۳۹۵) ارزیابی آماری داده‌های شبکه‌ای بارش و دما با داده‌های مشاهده‌ای در ایران، علمی و پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، ۳۵.
20. Kamali, A., Khosravi, M. & Hamidianpour, M. (2020). Spatial–temporal analysis of net primary production (NPP) and its relationship with climatic factors in Iran. Environ Monit Assess 192, 718.. [DOI:10.1007/s10661-020-08667-7.]
21. Lhomme J.P & et al 1994, Determination of sensible heat flux over Sahelian fallow Savannah using infrared thermometry, Agricultural and Forest Meteorology. 68: 93-105.
22. Junsei Kondo & Sahinobu Ishida 1996. Sensible heat flux from the earths surface under convective conditions.journal of atmospheric science, 54:498-509.
23. Braithwaite, R. (1995). Aerodynamic stability and turbulent sensible-heat flux over a melting ice surface, The Greenland ice sheet, Journal of Glaciology. 41(139), 562-571.
24. Namroodi, M., Hamidianpour, M. & Poodineh, M. (2021). Spatio-temporal analysis of changes in heat and cold waves across Iran over the statistical period. (1966–2018). Arab J Geosci 14, 857. [DOI:10.1007/s12517-021-07161-9.]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
