دوره 7، شماره 1 - ( 1-1399 )                   جلد 7 شماره 1 صفحات 105-92 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hamzeh’ee B, Koshnevis M, Ashouri P, Mozaffarian V, Ravanbakhsh H. The effect of fire on vegetation diversity indices, a case study: Sirachal research station. nbr 2020; 7 (1) :92-105
URL: http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3275-fa.html
حمزه بهنام، خوشنویس مصطفی، عشوری پروانه، مظفریان ولی اله، روانبخش هومن. اثر آتش‌سوزی بر شاخص ­های تنوع گونه­ های گیاهی، مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقاتی سیراچال. یافته‌ های نوین در علوم زیستی. 1399; 7 (1) :92-105

URL: http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3275-fa.html


مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران ، hamzehee@rifr-ac.ir
چکیده:   (3782 مشاهده)
آتش­ سوزی بر پوشش گیاهی اثر گذاشته و موجب تغییر مسیر توالی در آن می­ گردد. در این مقاله، پوشش گیاهی ایستگاه تحقیقات سیراچال که در تابستان 1393 دچار آتش­ سوزی شد، بر اساس شاخص­ های تنوع با مناطق سالم مانده از آتش مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. طرح به­ صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شده است. ابتدا پوشش گیاهی منطقه از نظر فیزیونومی به سه بخش مشجر، مرتع مشجر و مرتع تقسیم ‌گردید. سپس هر بخش به دو قسمت شامل بخش سوخته و بخش نسوخته (شاهد) که در مجاورت آن قرار دارد تفکیک ‌گردید. درون هر بخش (سوخته و نسوخته) سه واحد نمونه­ برداری با استفاده از روش PNP به­ طور تصادفی مستقر شده و اندازه‌گیری‌های مربوط به پوشش گیاهی انجام گردید. بر اساس تحلیل داده ­ها، در مجموع 141 آرایه در قالب 28 تیره، 95 سرده شامل یک گونه بازدانه، 19 آرایه تک­ لپه ­ای و 121 آرایه دولپه­ای در دو بخش سوخته و نسوخته ایستگاه سیراچال شناسایی گردید. براساس تحلیل­ های آماری انجام شده با نرم­ افزارهای Past3 و SPSS، هیچ اختلاف معنی­ داری از نظر تعداد آرایه­ ها بین پوشش گیاهی بخش­ های مختلف سوخته و نسوخته وجود نداشت. از میان شاخص­ های بررسی شده در نرم افزار Past3، تعداد افراد و شاخص غنای منهینیک و تا حد زیادی شاخص تنوع شانون در بین تیمارهای مختلف در بخش­ های سوخته و نسوخته تفاوت معنی­ دار وجود دارد. طبق مقایسات میانگین دانکن تعداد افراد در بخش نسوخته با تاج پوشش زیر 25 درصد، بیش­تر از بخش سوخته با این تاج پوشش است اما بین بخش سوخته با تاج بیش از 25 درصد و بخش نسوخته با تاج بیش از 25 درصد اختلاف معنی­ داری در تعداد افراد وجود ندارد. همچنین غنای ­گونه ­ای در بخش سوخته با تاج پوشش کم­تر از 5 درصد به­ طور معنی­ داری بیش­تر از بخش نسوخته با همین تاج پوشش است.
 
متن کامل [PDF 462 kb]   (1413 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: علوم گیاهی
دریافت: 1398/3/28 | ویرایش نهایی: 1399/4/25 | پذیرش: 1398/5/22 | انتشار: 1399/1/12 | انتشار الکترونیک: 1399/1/12

فهرست منابع
1. Akbarzadeh, M. 1994. Preparation of vegetation map of Sirachal region by floristic and physiognomic methods. RIFR, Tehran, 71 pp.
2. Assadi, M. (ed.) 1988-2018. Flora of Iran, vols. 1-148. RIFR. Tehran.
3. Assadi, M. 1998. Pinaceae, Taxaceae, Cupressaceae and Ephedraceae. In Assadi, M. et al. (eds.), Flora of Iran, vols. 19-22. RIFR, Tehran, pp. 21-27.
4. Auld, T.D. & Denham, A.J. 2006. How much seed remains in the soil after a fire? Plant Ecol. 187: 15-24. [DOI:10.1007/s11258-006-9129-0]
5. Baghestani Maybodi, N., Farahpour, M. & Zare, M.T. 2010. Effect of fire on vegetation cover of steppe rangelands (a case study in Yazd province, Iran). Environ. Sci. 7: 37-42.
6. Bailey, A.W. 1988. Understanding fire ecology for range management. In Tueller, P.T. (ed.), Vegetation science applications for rangeland analysis and management; handbook of vegetation science, vol. 14. Springer, Dordrecht, pp. 527-557. [DOI:10.1007/978-94-009-3085-8_21]
7. Barnes, B.V., Zak, D.R., Denton, S.R. & Spurr, S.H. 1998. Forest ecology, 4th edition. John Wiley and Sons, USA, 774 pp.
8. Barnes, T.A. & Van Lear, D.H. 1998. Prescribed fire effects on advanced regeneration in mixed hardwood stands. S. J. Appl. Forest. 22: 138-142. [DOI:10.1093/sjaf/22.3.138]
9. Bond, W.J. & Keeley, J.E. 2005. Fire as a global 'herbivore': the ecology and evolution of flammable ecosystems. Trends Ecol. Evol. 20: 387-394. [DOI:10.1016/j.tree.2005.04.025]
10. Brooks, M., Ostoja, S. & Klinger, R. 2013. Fire effects on seed banks and vegetation in the eastern Mojave desert: Implications for post-fire management. JFSP research project reports, 81 pp. http:// digitalcommons. unl.edu/jfspresearch/81.
11. Capitanio, R. & Carcaillet, C. 2008. Post-fire Mediterranean vegetation dynamics and diversity: A discussion of succession models. Forest Ecol. Managem. 255: 431-439. [DOI:10.1016/j.foreco.2007.09.010]
12. Fattahi, B. & Tahmasebi, A. 2010. Fire influence on vegetation changes of Zagros mountainous rangelands (Case study: Hamadan province). J. Rangeland 4: 228-239.
13. Ghorbani, J., Safaeian, N. & Tamartash, R. 2011. Vegetation changes after the fire in semi-arid rangelands. International Fire Conference on Natural resources, Gorgan, 7 pp.
14. Galatowitsch S. 2008. Seedling establishment in restored ecosystems. In Leck., M.A., Parker, T., Simpson, R. (eds.), Seedling Ecology and Evolution, Cambridge University Press, Cambridge, pp. 352-372. [DOI:10.1017/CBO9780511815133.019]
15. Grime J.P., Mason G., Curtis A.V., Rod‌man J., Band S.R., Mowforth M.A.G., Neal A.M. & Shaw S. 1981. A comparative study of germination characteristics in a local flora. J. Ecol. 69: 1017-1059. [DOI:10.2307/2259651]
16. Guevara, J.C., Stasi, C.R., Wuilloud, C.F. & Estevez, O.R. 1999. Effects of fire on rangeland vegetation in south-western Mendoza plains (Argentina): composition, frequency, biomass, productivity and carrying capacity. J. Arid Environm. 41: 27-35. [DOI:10.1006/jare.1998.0463]
17. Hammer, Ø. 1999-2018. Manual of Past version 3.19. Natural History Museum, University of Oslo, 158 pp.
18. Hamzehee, B. 2019. Investigation of fire effects on soil seed bank and vegetation in Sirachal Research Station (Final report), Research Institute of Forests and Rangelands, 80 pp.
19. Hamzeh'ee, B. & Jalili, A. 2018. The importance of Poaceae in nature and human life. JIN 2: 46-55.
20. Jamshidi Bakhtar, A., Marvie Mohadjer, R.M., Sagheb-Talebi, K. Namiranian, M. & Maroufi, H. 2014. Alternation of plant diversity after fire in Zagros forest stands, case study: Marivan forests. IJFPR 21: 529-541.
21. Javadi, S.A. & Mamoon, Z. 2011. Natural burning effects on some vegetation and soil characteristics of rangeland (Case study: Pir Gol Sorkh Behbahan Rangeland). JNRR 2: 45-54.
22. Kalkhan, M.A., Stafford, E. & Stohlgren, T. 2007. Rapid plant diversity assessment using a pixel nested plot design: A case study in Beaver meadows, Rocky Mountain National Park, Colorado, USA. Divers. Distrib. 13: 379-388. [DOI:10.1111/j.1472-4642.2007.00333.x]
23. Keeley, J.E. & Keeley, S.C. 1981. Post-fire regeneration of southern California chaparral. Amer. J. Bot. 68: 524-530. [DOI:10.1002/j.1537-2197.1981.tb07796.x]
24. Khalilpoor, M., Jalilvand, H., pourmajidian, M. & Hojati, S.M. 2013. Investigation of the effect of fire on vegetation diversity of Zagros forests (Case study: Dale protected area in Kohgiluyeh and Boyerahmad province). First National Conference on Environmental Research of Iran, Hamadan, 23 pp. https://www.civilica.com/Paper-NCER01-NCER01_405.html.
25. Koutsias, N. & Karteris, M. 2000. Burned areas mapping using logistic regression modeling of a single post-fire Landsat-5 Thematic Mapper image. Int. J. Remote Sensing 21: 673-687. [DOI:10.1080/014311600210506]
26. Kwiatkowska-Falińska, A., Jankowska-Błaszczuk, M. & Jaroszewicz, B. 2014. Post-fire changes of soil seed banks in the early successional stage of pine forest. Pol. J. Ecol. 62: 455-466. [DOI:10.3161/104.062.0307]
27. Maringera, J., Wohlgemuth, T., Nef, C., Pezzatti, G.B. & Conedera, M. 2012. Post-fire spread of alien plant species in a mixed broad-leaved forest of the Insubric region. Flora 207: 19-29. [DOI:10.1016/j.flora.2011.07.016]
28. Metlen, K. L. & Fiedler, C. E. 2005. Restoration treatment effects on the under story of ponderosa Pine/Douglas- fire forest in Western Montana, USA. Forest Ecol. Managem. 222: 355-369. [DOI:10.1016/j.foreco.2005.10.037]
29. Moradi, B., Ravanbakhsh, H., Moshki, A. & Shabanian, N. 2016. The effect of fire on vegetation structure in Zagros forests (case study: Sarvabad, Kurdistan province). IJF 8: 381-392.
30. Mazraeh, M., Habashi, H., Kavousi, M. & Shafiei, A. 2011. Comparison of biodiversity of forest vegetation after fire. International Fire Fighting Conference on Natural Resources, Gorgan, 8 pp.
31. Moreira, F., Delgado, A., Ferreira, S., Borralho, R., Oliveira, N., Inacio, M., Silva, J.S. & Rego, F. 2003. Effects of prescribed fire on vegetation structure and breeding bird in young Pinus pinaster stands of northern Portugal. Forest Ecol. Managem. 184: 225-237. [DOI:10.1016/S0378-1127(03)00214-7]
32. Ortmann, J., Beran, D.D., Masters, R.A. & Stubbendieck, J.L. 2008. Grassland management with prescribed Fire. Nebraska cooperative extension. EC 98-148. Historical materials from university of Nebrasca-Lincoln Extension.
33. http://digitalcommons.unl.edu/extensionhist/1296.
34. Rafiee, F., Ejtahadi, H. & Jankju, M. 2015. Study of plant diversity at different time intervals after burning in a semiarid rangeland. JPR (IJB) 27: 854-864.
35. Ravanbakhsh, H., Hamzeh'ee, B., Etemad, V., Marvie Mohadjer, M.R. & Assadi, M. 2016. Phytosociology of Juniperus excelsa M.Bieb. forests in Alborz mountain range in the north of Iran. Pl. Biosyst. 150: 987-1000. [DOI:10.1080/11263504.2014.1000420]
36. Rechinger, K.H. (ed.). 1963-2015. Flora Iranica, vols. 1-174. Akademische Druck- u. Verlagsanstalt, Graz; vol. 175. Akademische Verlagsgesellschaft, Salzburg; vols. 176-181. Naturhistorisches Museum, Wien.
37. Sanghoon, C., Woen, K. & Che, S. 1997. Comparison of plant community structures in cut and uncut areas at burned area of Mt. Gumo-San. J. Kor. Forestry Soc. 86: 509-520.
38. Shahlai, A., Javadi, S.A., Saedi, K. & Afaridegan, A. 2012. The intentional fire effects on the vegetation of rangelands around Sanandaj (case study of Abidar Mountain and Hasan Abad area). 3rd Conference on Rangeland, Watershed and Desert, Karaj. 5 pp. https://www.civilica.com/Paper-RWD03-RWD03_143.html.
39. Shokri, M., Safayian, N., & Atrakchali, A. 2001. Fire effect on Golestan park vegetation. JNE (IJNR). 55: 273-281.
40. Talai Tabar, S.M., Tataeian, M.R. & Tamartash, R. 2017. The short-term effect of fire on vegetation structure and soil physico-chemical properties in non-wooded rangelands of Dorood Faraman. JRM 3: 1-18.
41. Zohary, M. 1973. Geobotanical fundations of the Middle East. vols. 1-2. Fischer Verlag, Stuttgart, Amesterdam, 738 pp.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

Creative Commons Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.




کلیه حقوق این وب سایت متعلق به یافته های نوین در علوم زیستی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2015 All Rights Reserved | Nova Biologica Reperta

Designed & Developed by : Yektaweb