شوری یکی از عوامل مهم محیطی است که رشد گیاه و تولید محصول را محدود می­کند. انگور جزو گیاهان نسبتاً حساس به شوری طبقه­بندی شده است. هدف این مطالعه بررسی اثر شوری بر پراکسیداسیون لیپیدی غشا، اجزای آنتی­اکسیدانی و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیداتیو در چهار ژنوتیپ انگور Vitis vinifera L. (قره­شانی، لعل­بیدانه، ساچاق و شاهرودی) بود که عمدتاً در زمین­های اطراف دریاچه ارومیه رشد می­کنند. محتوای مالون­دی­آلدهید و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیداتیو در ریشه و برگ همۀ ژنوتیپ­ها به­طور معنی­داری (p<0.05) افزایش یافت. ژنوتیپ­های قره­شانی و لعل­بیدانه بیشترین فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان و کمترین مقدار پراکسیداسیون لیپیدی غشا را نشان دادند. شوری اثر معنی­داری هم بر انباشتگی فنل کل و فعالیت آنزیم فنیل­آلانین ­آمونیا­لیاز در همۀ ژنوتیپ­ها داشت. ژنوتیپ قره­شانی بیشترین مقدار فنل کل و فعالیت PAL را نشان داد. همبستگی مثبت معنی­داری بین فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان، محتوای فنل کل و فعالیت PAL در برگ همۀ ژنوتیپ­ها وجود داشت. به­نظر می­رسد ژنوتیپ­های قره­شانی و لعل­بیدانه سیستم آنتی­اکسیدانی بهتری در­مقایسه ­با دیگر ژنوتیپ­ها دارند و قابلیت بیشتری برای تحمل شوری نشان می­دهند.

این تحقیق به­ منظور ارزیابی توانایی تولید هورمونIndole acetic acid (IAA)  به­ وسیلۀ باکتری­ های جداسازی شده از خاک­ های متأثر از خشکی و شوری اجرا شد. به­ همین منظور ضمن جداسازی 400 باکتری از خاک­ های با درجات مختلف قابلیت هدایت الکتریکی و نسبت سدیم تبادلی، تغییرات تولید IAA، اثر مقادیر مختلف تریپتوفان و تنش­ های خشکی و شوری بر تولید این هورمون تحت بررسی قرار گرفت. نتایج  نشان داد که اثر تنش­ های خشکی و شوری بر تغییرات تولید IAA از نظر آماری معنی­ دار بود. گونۀ باکتری Arthrobacter siccitolerans  (جداسازی شده از خاک­ های شور-سدیمی)، مولد هورمون IAA است و مقایسۀ میانگین داده­ ها نشان داد که این باکتری  در وضعیت تنش خشکی به میزان 3/84 درصد نسبت به جدایۀ RS11، هورمون بیشتری تولید کرد. در­حالی­که جدایۀ RS11 در شرایط بدون تنش خشکی در مرحله اول غربالگری، بیشترین مقدار IAA ( µg.ml^-141/10) را نسبت به سایر باکتری­ها تولید کرد. همچنین siccitolerans A. تا قابلیت الکتریکی برابر با 40 دسی­زیمنس بر متر و پتانسیل اسمزی 25-  بار همچنان به تولید  IAA ادامه داد. مقدار تولید هورمون IAA به­ ازای مصرف هر واحد تریپتوفان، در این باکتری برابر با 0/1 و در باکتری­ های دیگر، کمتر از 0/1 بود. با توجه به آزمون­های انجام شده، برتری نسبی باکتری یاد­شده محرز شد و برای انجام آزمون­های مزرعه­ای در تنش­ های موجود در خاک­ های متأثر از خشکی، شوری و شور- سدیمی پیشنهاد شد.

هدف این تحقیق بررسی چگونگی ایجاد پروتئین ضدیخ (AFP)، تغییرات فعالیت آنزیم­ های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در تیمارهای دمایی (20، صفر، 2-، 5- و8-) و مقدار پراکسیداسیون لیپیدی در برگ­ های چای شمال ایران است. گیاهچه­ های هشت تا ده­ برگی چای با مقاومت سرمایی متوسط از چند مزرعه چای لاهیجان تهیه شدند و در گلدان­ های حاوی ماسه و پرلیت ضد عفونی و به نسبت 1: 4 کاشته شدند. سپس حدود ده روز در اتاق رشد آزمایشگاه در 20 درجه سانتی­ گراد، رطوبت نسبی 75 درصد و طول روز 16 ساعت با شدت نوری برابر حدود 1600 لوکس نگهداری شدند. از محلول هوگلند، برای آبیاری و تغذیه گیاهچه­ ها و از کود آهن (نیم­گرم در لیتر) به شکل اسپری استفاده شد. تنش سرمایی به ­تدریج و طی برنامه مشخص دماهای صفر، 2- و 5- و 8- درجۀ سانتی­ گراد اعمال شد و گیاهچه­ ها برای مراحل بعدی مهیا شدند. سپس بررسی ایجاد پروتئین ضد­یخ و تعیین فعالیت آنزیم­ های آنتی­ اکسیدان براساس روش­ های مربوط انجام گرفت. نتایج نشان داد که در اثر اعمال دماهای زیر صفر پروتئین ضدیخ با وزن مولکولی حدود 20 کیلو دالتون در برگ­ های چای شمال کشور برای مقابله با استرس ناشی از یخ زدگی تولید شد. هم­چنین با کاهش دما فعالیت آنزیم­های SOD، APX و CAT در برگ چای افزایش یافت. فعالیت SOD تا دمای 8- درجۀ سانتی­ گراد افزایش داشتند درحالی­که فعالیت APX و CAT تا دمای 5- درجه سانتی­ گراد افزایش یافت. ازطرفی، مقدار مالون دی آلدئید MDA، فاکتور نشان­ دهندۀ میزان پراکسیداسیون لیپیدی، افزایشی اندک در اثر کاهش دما نشان داد. براساس نتایج مزبور می­توان جمع­ بندی کرد که برگ­ های همیشه سبز گیاه چای با ایجاد پروتئین ضد­یخ خاص و افزایش فعالیت­های آنتی­ اکسیدانی تنش­ های سرمایی را به­ خوبی تحمل می­کند.

تحمل به شوری 4 ژنوتیپ انگور ( قره اوزوم، حسینی، آق اوزوم و کشمشی) تحت شرایط شوری ( 25، 50 و 100 میلی مولار) مطالعه گردید. فاکتورهای رشدی تحت شرایط شوری به صورت معنی داری (P<0.05) کاهش یافت، در حالی که محتوی یون های سدیم و کلر افزایش یافت. در تمامی تیمارهای شوری انباشتگی کلر نسبت به سدیم بیشتر بود. قره اوزوم کمترین و کشمشی بیشترین محتوی کلر برگ را دارا بود. فتوسنتز، تعرق و هدایت روزنه ای تحت شوری کاهش یافت و بیشترین همبستگی را با محتوی کلر برگ دارا بود. کمترین کاهش در پارامترهای فتوسنتزی در قره اوزوم مشاهده گردید. تحت شوری متوسط (50 میلی مولار) محتوی قند محلول، پرولین و گلایسین بتائین در برگ همه ی ژنوتیپ ها افزایش یافت. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد قره اوزوم عملکرد و تحمل بیشتری تحت تنش شوری دارد و کشمشی در مقایسه با سایر ژنوتیپ‌ها حساس‌تر است.