مریم عباسی، نادر شعبانی پور،
دوره 5، شماره 4 - ( 10-1397 )
چکیده
تحقیق حاضر ساختار شبکیه ماهی سفید دریای خزر و واکنش این ماهی در برابر تغییر نور محیطی را در مرحله بلوغ بررسی میکند. ماهی سفید دریای خزر(Rutilus frisii subsp. kutum) از جمله ماهیان آنادرموس و بومی دریای خزر و از جمله ماهیان همه چیز خوار است. نمونه های بالغ از مرکز تکثیر و پرورش ماهیان استخوانی شهید انصاری شهر رشت تهیه شدند و به منظور سازش به شرایط روشنایی و تاریکی به مدت نیم ساعت در تاریکی مطلق و روشنایی روز قرار گرفتند. سپس شبکیه چشم جهت مطالعه بافت شناسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی جداسازی و آماده شدند. برای آگاهی از ساختار و انواع سلول ها و لایه های شبکیه مقاطع طولی و جهت مشخص کردن آرایش سلول های مخروطی شبکیه مقاطع عرضی از شبکیه تهیه شد. ده لایه سلولی در شبکیه ماهی سفید مشاهده شد. در لایه سلولهای گیرنده نوری علاوه بر سلول های استوانه ای، سلول های مخروطی منفرد کوتاه دیده شد. در مقاطع عرضی آرایش و الگوی مشخصی از ترتیب و قرار گرفتن سلولهای مخروطی به دست نیامد در بررسی واکنش رتینوموتور در ماهی سفید مشخص شد که شبکیه این ماهی به تغییر شرایط نوری پاسخ می دهد. نتایج پاسخ رتینوموتور و شاخص رنگدانهای قابل ملاحظه حاکی از اتکای جانور بر دید استوانه ای در نور اندک است. از طرف دیگر تغییر میوئید سلول های مخروطی نشان دهنده قابلیت دید نگی در ماهی سفید نیز هست.