---

استخراج DNA از بافت­های گیاهی اغلب مشکلاتی را فراهم می­سازد. بطورمثال عدم حذف متابولیت­های ثانویه نظیر ترکیبات فنلی گیاهان معطر و دارویی، باعث بروز خطا در نتایج کاربرد DNA استخراج شده طی آزمایش های مولکولی می­شود. بومادران (Achillea wilhelmsii)، گیاهی دارویی متعلق به تیره کاسنیان (Asteraceae) و انحصاری ایران است که اطلاعات کمی در رابطه با ژنوم آن وجود دارد. بدین جهت بهینه­سازی روش­های استخراج برای تهیه DNA با کمیت و کیفیت مناسب ضروری به نظر می­رسد. در این مطالعه دو روش سنتی استخراج DNA ژنومی از برگ گیاه بومادران (با استفاده از بافت تازه و گیاکده­ای) و یک روش دیگر با استفاده از کیت استخراج تجاری MAGNAN_TM مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که استخراج DNA از برگ­های تازه طبق دستورالعمل Khanuja و همکاران (1999) به دلیل افزایش مقدار DNA استخراج شده و کاهش آلودگی ترکیبات مزاحم مثل RNA، پلی­ساکاریدها، پروتئین­ها و متابولیت­های ثانوی بهتر از دو روش دیگر بود. ارزیابی کیفیت DNA استخراج شده از نمونه­های گیاکده­ای نشان داد که علیرغم مقدار بالای DNA (50-10 برابر نسبت به دو روش دیگر)، کیفیت عصاره روی ژل آگارز بخاطر وجود کشیدگی و شکستگی مولکول DNA پایین بود. این امر می­تواند استفاده از عصاره فوق را در آزمایشهای مولکولی با محدودیت روبرو سازد. کاربرد کیت استخراج MAGNAN_TM گرچه از نظر کاهش زمان و هزینه استخراج و کاهش آلودگی به پروتئین و RNA مناسب بود، اما نیازمند اصلاح فرایند تخلیص برای گیاه بومادران جهت افزایش کمیت DNA حاصل است.

 

---

گیاه E. minutiflorum یکی از گونه‌های سرده Epilobium با خواص دارویی مهم است که در تحقیق حاضر تنوع ترکیبات فیتوشیمیایی E. minutiflorum در ارتفاعات مختلف بررسی شده است. نمونه‌برداری از اندام هوایی در مرحله گل‌دهی از رویشگاه‌های طبیعی ایران با ارتفاع‌های 2387، 2569و 2813 متر بالاتر از سطح دریا انجام شد. عصاره نمونه‌های گیاهی با متانول %80 استخراج شد و محتوی فلاونوئید کل (TFL) به روش کلرید آلومینیوم (AlCl₃)، فنل کل (TPH) به روش فولین سیکالتو، ظرفیت آنتی اکسیدانی (AOX) به روش قدرت احیای فریک (FRAP) و محتوی آنتوسیانین(ACY)  با استفاده از روش PH افتراقی انجام گرفت. علاوه بر این ترکیبات فیتوشیمیایی به روش GC/MS نیز شناسایی شدند. نتایج تحلیل های فتومتریک نشان داد که جمعیت شمشک دارای بالاترین محتوی TFL، TPH و AOX به ترتیب با mg/gr 39/30 ، mg/gr 91/938 و mM/gr 77/77را در ارتفاع 2813 متر از سطح دریا است. مقدار TFL، TPHو AOX ارتباط مثبتی با ارتفاع نشان داد. نتایج حاصل از تجزیه GC/MS مبین وجود 41 ترکیب در گونه تحت بررسی بود که از نظر فیتوشیمیایی به گروه‌های فلاونوئید‌ها، فنلیک اسید و مشتقات آن، استروئیدها و ترپن‌ها مجزا شدند و جمعیت شمشک بالاترین میزان را در همه ترکییات شناسایی شده دارا بود. ارتباط مثبتی نیز بین 30 ترکیب شناسایی شده بوسیله GC/MS (عمدتا فلاونوئیدها و فنلیک ها) با سطح ارتفاع از دریا مشاهده شد. نتایج مطالعه مبین این است که عوامل محیطی در ارتفاع بالاتر احتمالا باعث افزایش سطح فلاونول‌ها و فنل درE. minutiflorum شده است و شناسایی این عوامل مؤثر در ارتفاع بالاتر بر محتوای فیتوشیمیایی نیازمند مطالعات بیشتری است.
 

---

بادرنجبویه گیاهی است دارویی از تیره نعناعیان  که به علت خواص درمانی خود در بسیاری از نقاط دنیا کشت می شود. این پژوهش به منظور بهینه سازی فعالیت آنتی اکسیدانی در نوشاخه های تکثیر یافته در کشت بافت انجام شد ،بذرهای این گیاه در محیطMS بدون هورمون برای تولید گیاهجه کشت شدند. سپس نوشاخه های حاصل به محیط کشت MS حاوی mg/l2 BAPمنتقل شدند. پس از 45 روز سالیسیلیک اسید با غلظت های0، 50، 100 و 200 میکرومولار به محیط کشت اضافه شد. میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و مقادیر ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید نوشاخه هادر فواصل زمانی 4, 7, 10و 14 روز  پس از تیمار اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کمترین میزان IC₅₀ ، بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی با قدرت کاهشی و بیشترین میزان ترکیبات فنلی و رزمارینیک اسید در نوشاخه های تیمار شده با غلظت  100 میکرومولارسالیسیلیک اسید به مدت 14 روز مشاهده شد. همجنین بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی و بیشترین میزان فعالیت آنیون سوپراکسید در غلظت 50 میکرومولارسالیسیلیک اسید در روز 14 بدست آمد. به طورکلی غلظت 100 میکرومولارسالیسیلیک اسید به مدت 14 روز برای افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات دکر شده مناسب تر تشخیص داده شد.

---

سرده .Ganoderma Karst متعلق به راسته Polyporales بوده و از قارچ های مهم دارویی و بیماری زای گیاهی است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های طبیعی دو گونه براق Ganoderma با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD است. بدین منظور چهار جمعیت از گونه .Ganoderma resinaceum Boud و هشت جمعیت از گونه  .Ganoderma lucidum Karst جمع آوری شده از جنگل های شمال کشور طی سالهای 91 - 90 برای اولین بار در ایران مورد بررسی قرار گرفت. برای تکنیک RAPD، از 10 آغازگر تصادفی استفاده شد. نتایج RAPD – PCR موید وجود تنوع ژنتیکی وسیعی بین جمعیت های مورد مطالعه بود به طوری که تنوع درون گونه ای G. lucidum و G. resinaceum به ترتیب 48 / 61 و 16 / 40 برآورد شد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای نشان داد که جدایه ها در سه خوشه قرار گرفتند و این گروه بندی جدایی جمعیت های دو گونه مورد مطالعه را تأیید کرود. در ارزیابی تجزیه ساختار ژنتیکی، دو گروه احتمالی (K=2) در ژرم پلاسم مورد مطالعه شناسایی شد به طوری که نتایج حاصل از بارپلات نیز آن را تأیید کرد.

---

امروزه استفاده از گروه وسیعی از گیاهان دارویی از قبیل زعفران و ترکیبات آروماتیک آنها به­ مثابۀ منابع طبیعی که دارای خاصیت آنتی­ اکسیدانی هستند، به ­صورت روز افزون مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر كلاله زعفران، گلبرگ زعفران نيز يك منبع گياهي غني از تركيبات آنتي ­اكسيداني است. تحقیق حاضر در قالب آزمایشی با طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، به بررسی برخی از آنتی­ اکسیدان­ های آنزیمی و غیرآنزیمی گلبرگ­ های دو گونۀ زعفران وحشی استان گیلان و مقایسۀ آن با آنتی ­اکسیدان­ های زعفران زراعی (C. sativus) پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان فنل کل، فلاونویید و آنتوسیانین در گونۀ زعفران زراعی به­ صورت معنی­ داری بیشتر از دو گونۀ دیگر  است. میزان فلاونل در گونۀ  زعفران زیبا (C. speciosus) و میزان فعالیت آنتی­ اکسیدانی (DPPH) در گونۀ زعفران خزری (C. caspius) به ­صورت معنی­ داری بیشتر از گونه­ های دیگر بود. میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در گونه ­های زعفران زراعی و زعفران زیبا نیز به­ صورت معنی ­داری بیشتر از گونۀ زعفران خزری بود، ولی در مورد میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز اختلاف مع نی­داری بین سه گونۀ بررسی شده مشاهده نشد. بنابراین، با توجه به نتایج این تحقیق، گلبرگ گون ه­های مختلف زعفران منبع خوبی از نظر دارا بودن آنتی­اكسیدان­ های غیرآنزیمی و آنزیمی محسوب می­ شوند و می­ تواند مثل یک منبع آنتی ­اكسیدان طبیعی در دسترس، در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار گیرد.  
 

---

به­منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر با 24-اپی براسینولید (صفر، 1/0 و 1میلی­گرم بر لیتر) بر افزایش مقاومت گیاه گوجه­فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.) به تنش شوری (صفر، 70 و 140 میلی­مولار کلریدسدیم) آزمایشی به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرايط گلخانه­ای صورت گرفت. تنش شوری به­ طور قابل ملاحظه ­ای باعث کاهش در میزان رشد گیاه گوجه­ فرنگی شد. با این وجود، پرایمینگ با 24-اپی براسینولید (EBL) (1 میلی‌­گرم بر لیتر) از اثرات منفی کلریدسدیم (به­ويژه در 140 میلی­مولار) به­ نحو معنی­ دار کاست. در این حالت، 24-اپی براسینولید باعث تغییر در میزان وزن تر و خشک (بیش از دو برابر)، کلروفیل کل (72+ درصد)، کاروتنوئيدها (دو برابر)، پرولین آزاد (سه برابر)، نشت الکترولیت­ ها (6/18- درصد)، نسبت Na⁺/K⁺ در ریشه (5/57- درصد) و اندام ­های هوایی (62- درصد) نسبت به شاهد شوری شد. به ­نظر می‌رسد پرایمینگ بذر با اپی‌براسینولید با افزایش در میزان پرولین آزاد، غلظت رنگیزه­ های فتوسنتزی و نیز کاهش نشت الکترولیت ­ها و نسبت Na⁺/K⁺ در بافت­های گیاه گوجه­فرنگی منجر به افزایش تحمل گیاه گوجه ­فرنگی به تنش شوری شد.   

 
 
 

---

پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم­ های طبیعی است که علاوه بر بیان شرایط رویشی، معرف شرایط محیطی حاکم بر آن نیز است. بررسی تنوع گونه‌های گیاهی کشور به عنوان بستری لازم برای مطالعات بوم‌شناختی، مرتع‌داری، آبخیزداری، بانک ژن گیاهی، کشاورزی و دارویی از اهمیت قابل توجه‌ای برخوردار است. از طرفی شناسایی گونه­‌های گیاهی مناطق مختلف امکان انجام مطالعات بعدی در زمینه‌های مختلف علوم زیستی را فراهم می‌کند. در این پژوهش فلور منطقه تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفته است. منطقه مورد بررسی به وسعت 5000 هکتار در30 کیلومتری شرق یاسوج قرارگرفته است. بلندترین ارتفاع آن 2800 و کمترین آن برابر1800 متر از سطح دریا است. این پژوهش با کسب اطلاعات لازم منطقه جهت مطالعه گیاگانی آغاز شد. گیاهان منطقه جمع­ آوری و پس از پرس، نمونه‌های هرباریومی تهیه و در هرباریوم دانشگاه الزهرا با استفاده از منابع فلور شناسایی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که در منطقه تنگ سرخ 46 تیره، 145 سرده و172 گونه وجود دارد که شامل 97/6 درصد فانروفیت‌ها، 23/5 درصد کامفیت‌ها، 60/43 درصد همی‌کریپتوفیت­ ها‌، 95/13درصد ژئوفیت‌ها، 24/48درصد تروفیت‌ها هستند. اکثرگونه ­های منطقه به ناحیه رویشی ایرانو-تورانی با 65/69 درصد از فلور منطقه تعلق دارند. 23 گونه انحصاری، 20 گونه نادر،30 گونه دارویی و22 گونه سمی از172 گونه معرفی شدند. 15 گونه برای اولین بار از این استان گزارش شده ­اند.

---

اين پژوهش با هدف شناسايي گونه‌هاي گياهي، معرفي فلور و پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه چغلوندی در استان لرستان انجام گرفت. منطقه مذکور با مساحت 2000 هکتار در شمال استان لرستان واقع بوده كه مقدار بارندگی سالانه 79/481 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه 32/15 درجه سانتی‌گراد است. روش جمع آوری گیاهان منطقه مذکور، روش مرسوم مطالعات گیاگانی بود. نمونه‌های گیاهی از نقاط مختلف منطقه بین ارتفاع 1500 تا 2800 متر در طی دو فصل رویشی بین سال‌های 1391-1390 جمع‌آوری شدند. شکل‌ زیستی گونه‌هاي گياهي با استفاده از روش رانکیه مشخص شد. جایگاه این منطقه از نظر طبقه‌بندي جغرافیایی بر اساس پراکنش جغرافیایی و منابع مورد بررسی قرار گرفت. از 206 گونه گیاهی آوندی شناسایی شده در منطقه چغلوندی 2 گونه نهانزاد آوندی، 183 گونه دولپه‌ای و 21 گونه تک‌لپه‌ای حضور دارند. این گونه‌ها به 55 تیره و 142 سرده تعلق دارند. تيره هاي بزرگ از نظر تعداد گونه به ترتيب عبارتند از: تیره باقلائیان Fabaceae (07/14 درصد)، تیره کاسنیان Asteraceae (16/11 درصد) و تیره نعنائیان Lamiaceae (68/10 درصد). تروفیت‌‌ها با 78 گونه (86/37 درصد) فراوان‌ترین شکل زیستی هستند. 102 گونه (51/49 درصد) متعلق به ناحیه ايرانی-توراني هستند؛ از این تعداد 12 آرایه انحصاری ایران است، كه در میان آن‌ها پراکنشCousinia khorramabadensis Bornm. به استان لرستان محدود می‌شود.

 




 

---

در دسترس بودن آهن برای ریشه‌ها به عنوان یک عامل مهم در تولیدات گیاهی اثبات شده است. اضافه کردن کلات‌های شیمیایی آهن به خاک  با آنکه از نظر اقتصادی مقرون به صرف نیست روشی معمول است. علاوه بر این، استفاده از کودهای شیمیایی آهن مشکلات زیادی مانند آلودگی مواد غذایی و محیط زیست را در پی دارد. توسعه کلاتورهای آهن طبیعی میکروبی از خانواده سیدروفورهای هیدروکساماتی مانند دسفری‌اکسامین B برای تولید یک منبع آهن ایمن و موثر ممکن است بهترین روش برای مقابله با کمبود آهن گیاه و جلوگیری از آلودگی‌ عوامل شیمیایی باشد. در این مطالعه قابلیت فری‌اکسامین B برای استفاده به عنوان یک منبع آهن جایگزین در کشت بافت گیاه نخود بررسی شد. بدین منظور جنین بذرهای نخود پس از ضد عفونی سطحی در محیط کشت MS و MS 2/1 حاوی 3 درصد سوکروز و 8/0 درصد آگار همراه با فری‌اکسامین B و یا Fe–EDTA کشت شد. طول ریشه و ساقه، وزن خشک ریشه و ساقه، وزن تر و خشک گیاهچه و کلروفیل a و b اندازه­گیری شد. بنا بر نتایج حاصل، فری‌اکسامین B در مقایسه با Fe-EDTA موجب افزایش کلروفیل a و b نشد. اگر چه ریشه زایی (22 درصد)، وزن خشک گیاهچه (38 درصد)، وزن خشک ریشه (75 درصد) و ساقه (22 درصد) در MS حاوی فری‌اکسامین B در مقایسه با Fe-EDTA به طور معنی دار (p≤0.05) افزایش پیدا کرد. بنابراین نتایج فری‌اکسامین B به عنوان یک منبع آهن مقرون به صرفه و کارآمد برای کاهش کمبود آهن گیاهان در شرایط در شیشه معرفی می‌شود.
 

 
 
 

 

---

شناسایی ویژگی­ های گونه­ های شورزی محلی اهمیت زیادی در استفاده کاربردی از آنها دارد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی گونه­ های شورزی منطقه­ ای بیابانی و بسیار شور در اطراف شهرستان خوسف واقع در استان خراسان جنوبی و تشخیص روش تحمل شوری (دفع یا انباشت نمک) آنها انجام شده است. برای این منظور، انباشت سدیم در ریشه و اندام ­هوایی هفت گونه شامل چرخه (Launaea arborescens)، اسپند (Peganum harmala)، پرند کوهی (Pteropyrum olivieri)، درمنه سفید (Artemisia santolina)، قیچ (Zygophyllum eurypterum)، پشموک (Aerva javanica.) و کک­ کش بیابانی (Pulicaria gnaphalodes) و خاک اطراف ریشه آنها بررسی شد. در ادامه، ضريب انباشتگي زيستي سدیم (Bioconcentration Factor: BCF) در ریشه، ضریب تراجایی (Translocation factors: TF) آن از ریشه به اندام­ هوایی و ضریب انباشتگی (Accumulation Factor: AF) در اندام هوایی محاسبه شد. نتایج نشان داد که خاک منطقه از نوع لومی رسی و EC آن به بزرگی 65 دسی زیمنس بر متر (ds/m) است که نشان دهنده شوری بسیار زیاد خاک است. بر طبق مقادیر نسبت جذب سدیم (SAR)، درصد سدیم تبادلی (ESP) و با در نظرگیری EC خاک این منطقه در زمره خاک­ های شور-سدیمی قرار دارد. ضریب TF در برخی گونه­ ها بیش­تر از یک بود. با این حال، از آنجا که در هیچ یک از گونه­ های مورد بررسی ضریب  BCFو AF بیش­تر از یک نبود، گونه­ های مذکور جذب­ کننده­ ­یا انباشتگر سدیم نیستند. در مقابل، به نظرمی­ رسد که همه گونه­ های مورد مطالعه، دفع­ کننده نمک و یا حداقل دفع­ کننده سدیم هستند.
 

 

 
 

---

---

به ­منظور بررسی تأثیر مگنتوپرايمينگ بر وي‍ژگي­ هاي فيزيولو‍ژيك و فيتوشيميايي گياه زوفا (Hyssopus officinalis L.) آزمایشی به ­صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. نتایج نشان داد مگنتوپرايمينگ (به ­ويژه در 200 ميلي­ تسلا/5 دقيقه) باعث افزایش وزن خشك اندام­ هاي هوايي (6/82 درصد)، وزن خشك ريشه ­ها (5/86 درصد)، محتوای كلروفيل كل (8/32 درصد)، محتواي كاروتنوئيدها (4/32 درصد) و پلي­ فنل­ ها (به ­میزان دو برابر) در گیاه زوفای 60 روزه شد. همچنين، ميزان نشت الكتروليت­ ها (6/27 درصد) و پراكسيداسيون ليپيدي (45 درصد) کاهش نشان داد. علاوه بر اين، قدرت احياكنندگي، فعاليت پاكروبي راديكال هاي DPPH و آنيون­ هاي سوپراكسيد افزايش معني­ دار يافت. با اين وجود، فعاليت بالای آنزيم­ هاي سوپراكسيددیسموتاز (76 درصد)، كاتالاز (2/4 برابر)، آسكوربات پراكسيداز (4/2 برابر) و گاياكول پراكسيداز (48 درصد) در شدت 90 ميلي ­تسلا یافت شد. نتايج پيشنهاد مي­ كند كاربرد مگنتوپرايمينگ با افزايش انسجام و پايداري غشاء، محتواي رنگيزه­ هاي فتوسنتزي و نيز تحريك سيستم آنتي­ اكسيداني باعث افزایش رشد گياهان زوفا مي­ شود. همچنين این نوع پرايمينگ مي ­تواند با افزايش سطح پلي­ فنل­ ها و ظرفيت آنتي­ اكسيداني، خواص دارويي گياه زوفا را افزايش دهد.
 

 

 
 



 

---

شرایط محیطی که گیاه والد طی تکوین دانه گذرانده است، می‌توانند روی بسیاری از خصوصیات دانه‌ها مانند درجۀ خفتگی، وزن و میزان ترکیبات آنها تأثیر گذارد. در این تحقیق، دانه‌های بالغ پسته رقم احمدآقایی جمع‌آوری شده از دو شهر رفسنجان و شهربابک واقع در استان کرمان مقایسه شدند. مشخص شد که دانه‌های شهربابک که منطقه‌ای سردتر و مرطوب‌تر است، خفتگی طولانی‌تری داشتند، اما میزان آب دو سری دانه مشابه بود. پروتئین‌های دهیدرین به­طور معمول در حفاظت سلول‌های گیاهی علیه تنش آبگیری نقش دارند. محتوای دهیدرین لپه‌ها و محورهای رویانی دو سری دانه با روش لکه‌گذاری وسترن و پادتن اختصاصی قطعه حفاظت­ شده K در پروتئین‌های دهیدرین، مقایسه شدند. مشخص شد که لپه‌ها دارای پنج نسخه دهیدرین با وزن 23، 25، 32، 39 و 48 کیلودالتون بودند که بیانشان تحت تأثیر محیط نبود. محورهای رویانی علاوه بر این پنج نسخه، هفت نسخه دیگر با وزن 17، 19، 20، 28، 67، 77 و 98 کیلودالتون داشتند که مبین حفاظت بالاتر محورهای رویانی نسبت به لپه‌ها است. نسخه‌های 25 و 28 کیلودالتونی در محورهای رویانی دانه‌های شهربابک بیان بیشتری داشتند، درحالی­ که نسخه 39 کیلودالتونی در محورهای رویانی دانه‌های رفسنجان بیشتر مشاهده شد.

 

---

 به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی، کود نیتروژن و زئولیت بر شاخص‌های فلورسانس کلروفیل، رنگدانه‌ها، محتوای تریگونلین و عملکرد دانه شنبلیله، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک ‌کامل تصادفي با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رژیم آبیاری  به‌عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی از سه تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد، ورمی‌کمپوست به میزان 7/2 تن در هکتار و اوره به میزان 11 کیلوگرم در هکتار) و دو مقدار زئولیت (صفر و نه تن در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان دادند که تنش کم‌آبی به‌طور معنی‌داری، ماکزیمم فلورسانس (F_m)، فلورسانس متغییر‌(F_V) ، کارایی فتوسیستم II (F_v/F_m)، محتوای کلروفیل a، b و کل (a+b) و عملکرد دانه را کاهش داد ولی فلورسانس حداقل (F₀)، کارتنوئید و غلظت تریگونلین را افزایش داد. به‌علاوه، بیشترین میزان (F_v/F_m)، محتوای کلروفیل کل، کمترین میزان (F₀) و کاروتنوئید در تیمار بدون تنش کم‌آبی دیده شد و با افزایش شدت تنش کم‌آبی از غلظت تریگونلین و عملکرد دانه کاسته شد. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی منجر به بازدارندگی نوری فتوسیستم  IIشد. در اکثر تیمارها کاربرد کود ورمی‌کمپوست باعث افزایش عملکرد (به‌ترتیب در سال اول و دوم 5/25 درصد و 98/32 درصد) و غلظت تریگونلین دانه شنبلیله (46/7 درصد در سال اول) شد. بنابراین توصیه می‌شود اگر هدف کاشت، تولید تریگونلین از دانه شنبلیله باشد، تنش کم‌آبی خفیف به‌همراه ورمی‌کمپوست می‌تواند تیمار مناسبی بدین منظور باشد.

---

در این پژوهش اثرات ضدمیکروبی عصاره اتانولی، متانولی و آبی تهیه شده از برگ و پیاز شش گونه Fessia بر روی رشد تعدادی از میکروارگانیسم‌ها شامل باسیلوس انتراسیس، استافیلوکوک اورئوس، کلبسیلا نومونیه و کاندیدا آلبیکانس مورد بررسی قرارگرفت. نمونه‌های گیاهی از رویشگاه‌های طبیعی جمع‌آوری و سپس مورد شناسایی قرارگرفتند. برای بررسی‌های ضدمیکروبی از روش چاهک‌گذاری وMIC (حداقل غلظت بازدارندگی) استفاده گردید. نتایج در این تحقیق حاکی ازعدم کارایی عصاره‌های آبی و متانولی حاصل از پیاز و برگ بر روی کلیه میکروارگانیسم‌ها هستند. عصاره‌های اتانولی تهیه شده از برگ و پیاز Fessia khorassanica اثر مهاری بالایی نسبت به شاهد بر روی کاندیدا آلبیکانس داشته است.
 
 

---

 گونه Astragalus semnanensis از گون­های خاردار از بخشۀSemnanensis  و گونه Astragalus fridae ازگون­های بدون خار از بخشۀ Incani هستند. این دو گونۀ انحصاری منطقۀ گچی غرب سمنان محسوب می­شوند. علاوه­ بر مطالعات اندک صورت­ گرفته دربارۀ ریخت­ شناسی این دوگونه، ارتباط تشریح، پراکنش و سازش­ پذیری آنها با عوامل خاک و ارتفاع مطالعه­ نشده است که مقایسۀ آن هدف این مطالعه است. در این مطالعه تأثیر ارتفاع و وضعیت فیزیکوشیمیایی خاک بر ویژگی­ های تشریح، ریخت­ شناسی و ریزریخت­ شناسی این دوگونه درقالب تحلیل­ های RDA وCCA  در نرم­ افزارCanoco 4.5  و نیز شناسایی گونه ­های گچ­ زی همراه انجام شد. مقایسه تحلیل­ های RDA نشان داد گچ بیشترین تأثیر مثبت را بر فراوانی هردو گونه و ارتفاع تأثیر مثبت بسیاری بر فراوانی گونۀ fridae .A دارد و بر فراوانی گونۀ A.semnanensis، که اغلب در ارتفاعات پایین ­تر می­ روید، اثر منفی می­ گذارد. هر دوگونه گچ را در سطح روپوست ریشه نگه می­ دارند و بخشی از گچ واردشده در پارانشیم برگ به­ صورت کریستال­ های سولفات کلسیم تجمیع می ­شوند. سازش­ پذیری سطح برگ به ­صورت کرک ­های متراکم و بلندتر و پایه چسب در A. semnanensis و در fridae A. قطورتر و میان­ چسب است. افزایش غلظت منیزیم، پتاسیم، EC، سدیم و CaCO₃ باعث کاهش فراوانی هردوگونه می­ شود. گونه­ هایی مانند cymosum  Acantholimonو Prunus lycioides همراهی خوبی با جامعۀ A.semnanensis دارند. گونه ­های Moltkia gypsaceae  و Euphorbia gypsicola نیز همراهی خوبی با Astragalus fridae دارند.
 
 
 

---

در این مطالعه، تأثیر عصاره جلبک دریایی Ascophyllum nodosum بر شاخص ­های جوانه­ زنی بذر گیاه نخود مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفي با 3 تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل: عصاره جلبکی در 4 سطح (0، 1/5، 2/5 و 3/5 درصد) و تنش خشکی در چهار سطح (0، 0/3- ، 0/6- و 0/9- مگاپاسکال) بود. تنش خشکی توسط پلي اتيلن گلايكول 6000 اعمال شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی در سطوح 0/6- و 0/9- مگاپاسکال به صورت معنی­داری تمامی صفات مورد بررسی را نسبت به شاهد کاهش داد. سطوح 2/5 و 3/5 درصد از عصاره جلبک دریایی منجر به افزایش معنی­دار درصد جوانه ­زنی (%18+ و %24+)، سرعت جوانه­زنی (%15+ و %20+)، طول گیاه چه (%13/3+ و %15/7+)، سطح ریشه ­چه (%10/4+ و %12/8+)، قطر ریشه ­چه (%14/2+ و %25+)، طول ساقه ­چه (14%+ و %16/6+) و وزن خشک ساقه­ چه (%10/3+ و %12/6+) شد. در شرایط بدون تنش و تنش 0/3- مگاپاسکال، سطوح 2/5 و 3/5 درصد عصاره توانست قدرت جوانه ­زنی، شاخص بنیه بذر، آندوسپرم مصرفی، طول و وزن خشک ریشه ­چه به صورت معنی­ دار افزایش دهد. در شرایط تنش 6/0- مگاپاسکال قدرت جوانه­ زنی، شاخص بنیه، وزن خشک ریشه­ چه و در شرایط تنش 0/9- مگاپاسکال آندوسپرم مصرفی، طول و وزن خشک ریشه­ چه با کاربرد عصاره جلبکی در سطح 3/5 درصد بهبود یافت. با توجه به‌ نتایج این پژوهش، استفاده از عصاره جلبک دریایی Ascophyllum nodosum در مرحله جوانه­ زنی به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی در گیاه نخود توصیه می‌شود.
 

---

 

---

گیاه پونه­ سای بینالودی (Nepeta binaloudensis Jamzad) از گیاهان بومی و دارویی ایران است. این گیاه به علت برداشت بی­ رویه و تخریب رویشگاه آن در خطر انقراض قرار گرفته است ما به بررسی تاثیر آنتی­ اکسیدان­ ها و غلظت­ های مختلف هورمون BAP و NAA بر بهبود شاخه ­زایی و ریشه زایی گیاه پونه بینالودی تحت شرایط درون شیشه پرداختیم. ریزنمونه­ های ساقه در محیط کشت ½ MS حاوی 5/0 میلی­ گرم بر لیتر هورمون BAP به همراه غلظت ­های مختلف آسکوربیک اسید (100 و 200 میلی­گرم بر لیتر) و گلوتاتیون احیا (1 و 2 میکرو مول بر لیتر) کشت شدند. سپس اثر غلظت ­های مختلف هورمون BAP (5/0، 1 و 5/1 میلی­گرم بر لیتر) بر ساقه­ زایی این گیاه محاسبه شد. همچنین ریشه ­زایی، ساقه ­های باززایی شده در محیط کشت ½ MS حاوی غلظت­ های مختلف NAA (5/0، 1 و 5/1 میلی­ گرم بر لیتر) بررسی شد. نتیاج نشان داد که ترکیب آنتی اکسیدان اثر معنی­ داری بر ساقه ­های تولیدی در محیط کشت ½ MS  حاوی 5/0 میلی­ گرم بر لیتر BAP داشت. غلظت 2 میکرومول بر لیتر گلوتاتیون احیا در مقایسه با دیگر تیمارهای آنتی­ اکسیدانی منجر به افزایش ساقه ­زایی شد. غلظت­ های 1 و 1/5 میلی­ گرم بر لیتر BAP اثر معنی­ داری (p-value<0.05) بر درصد ساقه ­زایی و تعداد ساقه ­های تولیدی داشت. در مقابل، درصد ریشه ­زایی و میانگین طول ریشه در غلظت 2 میلی­ گرم بر لیتر هورمون NAA افزایش یافت. ما استفاده از این تیمارها را برای ریز ازدیادی کار آمد این گیاه در حال انقراض پیشنهاد می­ کنیم.
 



 

 

---

رویان­شناسی درخت عرعر، یک گونه مهاجم از ایران
 
تیره تک نیا Simaroubaceae متعلق به راسته Sapindales شامل 22 سرده و 109 گونه است. گونه Ailanthus altissima یا درخت پردیس، گونه ای بسیار مهاجم است که از لحاظ سیستماتیکی متعلق به تیره عرعریان است. برخی از صفات تولیدمثلی برای بقا و گسترش گونه های مهاجم در محیط های جدید ضروری هستند و بررسی سیستم تولید مثلی این گونه ها در نوع خود جالب توجه است. تا به امروز، هیج نوع بررسی رویان شناختی روی این گونه انجام نشده است و دانش ما در رابطه با رویان شناسی این گونه بسیار محدود است. یک مطالعه در رابطه با رویان شناسی گونه A. altissima و مقایسه تکوین بساک در گل های نر و ماده انجام شد تا دیدگاهی را در زمینه تعیین خصوصیات رویان شناختی در این گونه ارائه دهد. نتایج آزمایش های بافت­ شناسی نشان داد گل های نر دارای مادگی ناقص و بساک های چهارخانه ای هستند. پس از میوز سیتوکینز از نوع همزمان است که تتراد های چهاروجهی را ایجاد می نماید. نمو دیواره بساک از نوع دولپه ای و تاپی از نوع ترشحی است. گل های ماده دارای استامینود (پرچم های عقیم) هستند که سلول های مادر میکروسپور خیلی زود قبل از ورود به مرحله میوز تجزیه می شوند. تخمک ها واژگون، دوپوسته ای و پرخورش هستند. نمو کیسه رویانی از نوع علف هفت ­بند و نمو رویان از نوع گل مغربی است. نمو اندوسپرم هسته ای آزاد است. هیپوستاز مشخص و کلاهک خورشی تشکیل می شوند. این مشاهدات درک ما را از رویان شناسی و تشریح رویان گونه A. altissima به عنوان یک گونه مهاجم افزایش خواهد داد.