67 نتیجه برای موضوع مقاله: علوم جانوری
الهام احمدی، نسیم آقایی دلچه،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
پایش مستمر محیط زیست از اصول مهم مدیریت و محور ارزیابی محیط زیستی بهشمار میآید و نرمتنان یکی از نشانگرهای زیستی کیفیت اکوسیستم میباشند. بدین منظور اقدام به جمعآوری و شناسایی حلزونها و لیسکهای شرق استان تهران گردید که در طی آن با توجه به امکان دسترسی، تنوع زیستگاهی و تفاوتهای ژئومورفولوژیکی بیش از ۳۲۵۱ نمونه از پنج خرداقلیم جمعآوری و شناسایی شدند. تعداد زیادی از نرمتنان با استفاده از روشهای متداول از جمله توریهای نمونهگیری و جمعآوری مستقیم با دست از روی گیاهان آبزی، زیر چوبهای پوسیده، درختچهها و علفهای هرز جمعآوری و با ثبت مشخصات جغرافیایی و اقليمي به آزمایشگاه انتقال داده شدند. سپس با مراجعه به كليدهاي شناسايي معتبر و معاينة مشخصات شكل‌شناسي، ۱۹ گونه متعلق به ۱۳ جنس از ۱۰ خانواده بر اساس خصوصیات مورفومتریک (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راست‌گرد یا چپ‌گرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانه پشتی،؛ اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولیدمثلی) شناسایی و تعيين نام شدند و مقايسه عكس‌ها و كليد شناسايي اين آرایه‌‌ها تهيه و بحث گرديد:
Bithynia tentaculata (Linnaeus, 1758), Physella acuta (Draparnaud,1805), Lymnaea truncatula (Müller, 1774), , Lymnaea palusris (Müller, 1774) , Lymnaea pereger (Müller, 1774) , Lymnaea gedrosiana (Annandale and Prashad, 1919), Planorbis planorbis (Linnaeus, 1758), Gyraulus euphraticus(Mousson, 1874), Gyraulus convexiusculus (Hutton, 1849), Succinea putris (Linnaeus, 1758), Helicella krynickii (Krynicki, 1833), Helicella derbentina(Krynicki, 1836), Caucasotachea atrolabiata (Krynicki, 1833), * Monacha cartusiana (Müller, 1774), Oxychilus herzi (Boettger, 1889), Agriolimax agrestis=Deroceras reticulatum (Müller, 1774), *Theba pisana (Müller, 1774), Parmacella ibera Eichwald, 1841, Planorbis carinatus Müller, 1774
گونههای ستارهدار برای اولین بار جمعآوری و شناسایی شده و برای ایران گزارش جدید است. در این بررسی، از میان نمونه‌های جمع‌آوری‌شده، بزرگترين خانوادهها از نظر تنوع گونهای خانواده Planorbidae با چهار گونه (Planorbis planorbis, Gyraulus euphraticus, Gyraulus convexiusculus, Planorbis carinatus) ، خانواده Lymnaeidae با چهار گونه(Lymnaea truncatula, Lymnaea gedrosiana, Lymnaea palustris, Lymnaea pereger) و خانواده Helicidae با چهار گونه Helicella krynickii, Helicella derbentina, Caucasotachea atrolabiata, Theba pisana است. بيشترين و کمترين تنوع گونهای در ميان گونههای شناسايی شده بهترتيب با ۱۸ و ۵ گونه مربوط به ايستگاههای ۴ و ۵ از مناطق مورد بررسی است. تمام نمونهها همراه با کلیه اطلاعات مکانی و زمانی مربوطه، در موزه بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور موجود میباشند.
فرهاد ولی زادگان، شهربانو عریان، محمدرضا زرین دست،
دوره 3، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
هسته قاعده ای-جانبی آمیگدال(BLA)، یک جایگاه مهم مغزی در تنظیم اضطراب است. هدف این پژوهش، بررسی میانکنش بین مورفین و داروهای نورآدرنرژیک بر رفتارهای اضطرابی و حافظه بود. رتهای نر به صورت گروه های 6 تایی ابتدا بیهوش شده و در دستگاه استرئوتاکسیک قرار داده شدند و هسته قاعدهای – جانبی آمیگدال بصورت دوطرفه مورد کانولگذاری قرار گرفتند. سپس در دستگاه تست elevated plus maze قرار داده شدند. پارامترهایی میزان حضور در بازوهای باز، تعداد ورود به بازوهای باز و میزان فعالیت حرکتی حیوان مورد سنجش آماری قرار گرفت. بکارگیری درون صفاقی مورفین (mg/kg 6)، درصد حضور در بازوهای باز را افزایش داد. تزریق درون BLA کلونیدین، ( μg/rat4)، اضطراب را افزایش داد. درحالیکه تزریق توامان درون BLA ( μg/rat4)، و دوز غیر موثر مورفین ( mg/kg4) افزایش معناداری را در OAT% در تست اضطراب یک پاسخ اضطراب زدا را نشان داد. تزریق درون BLA یوهیمبین ( μg/rat2)، موجب افزایش رفتارهای اضطرابی شد. درحالیکه تزریق توامان درون BLA کلونیدین ( μg/rat4) همراه با دوز موثر مورفین ( mg/kg6) نشان دهنده یک افزایش معنادار در OAT%است. بکارگیری توامان دوزهای غیرموثر مورفین ( mg/kg4) و یوهیمبین ( μg/rat5/.) به همراه دوز موثر کلونیدین ( μg/rat4) نشان داد که یوهیمبین توانست اثرات اضطراب زدایی مورفین و کلونیدین را برگرداند. سیستمهای اپیوئیدرژیک ونورآدرنرژیک، هردو سبب بروز تاثیرات مشابه بر اضطراب و تثبیت حافظه شدند. اما این دو سیستم بصورت موازی عمل کرده و اثرات سینرژیستیک دارند.
غفار خسروانی اصل، ایرج هاشم زاده سقرلو، اسماعیل پیرعلی، اصغر عبدلی،
دوره 3، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
در این بررسی روابط شجره شناسی ماهی قزلآلای خال قرمز Salmo trutta L.1758 در رودخانه جاجرود حوضه دریاچه نمک با استفاده از توالی کامل ناحیه D-Loop ژنوم میتوکندریایی 5 قطعه ماهی در مقایسه با دیگر جمعیت های این گونه در ایران بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که جمعیت ماهی قزلآلای خالقرمز رودخانه جاجرود نیز مثل دیگر جمعیته ای ایرانی این ماهی متعلق به گروه شجره شناسی دانوب است. هاپلوتایپ مشاهده شده در جمعیت رودخانه جاجرود مشابه هاپلوتایپ گزارش شده در جمعیت رودخانه کرج است. با توجه به نتایج به دست آمده ماهی قزلآلای خالقرمز حوضه نمک به جمعیتهای حوضه خزر نسبت داده شد و نسبت آن با گونه Salmo macrostigma مورد تأیید قرار نگرفت. با توجه به مشاهده نشدن هاپلوتایپ جمعیت های کرج و جاجرود در حوضه خزر و روابط آن با دیگر هاپلوتایپ های ایرانی و دانوبی شاید بتوان این هاپلوتایپ را از هاپلوتایپ های قدیمی دانست که ممکن است در حوضه خزر هم وجود داشته باشند. با توجه به بحثهای موجود در رابطه با زیست شناسی، ویژگی های جغرافیایی و همچنین با توجه به نوع هاپلوتایپ ماهی قزلآلای خال قرمز حوضه نمک میتوان عنوان نمود که این جمعیت ها احتمالاً بومی حوضه نمک بوده و توسط انسان به حوضه یادشده معرفی نشده اند.
ثریا عسگری، ابراهیم نجد گرامی، صمد زارع، رامین مناف فر،
دوره 3، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
امروزه نانوذرات فلزی دارای کاربرد وسیعی در صنایع مختلف هستند. در بین نانوذرات مورد استفاده، دی اکسیدتیتانیوم با توجه به استفاده وسیع آن، نگرانی هایی را از نظر اکوتوکسیکولوژی و اکوفیزیولوژی بعد از ورود به منابع آبی ایجاد کرده است. در این آزمایش تأثیر استفاده از مخمر غنی شده با نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم بر رشد، زندهمانی، فعالیت آنزیمهای گوارشی و متابولیسم چربی در دو گونه آرتمیا ارومیانا و آرتمیا فرانسیسکانا بررسی شد. نتایج نشان داد که استفاده از مخمر غنی شده با این نانوذره تأثیر معنی دار بر رشد دو گونه آرتمیا ندارد ولی به طور معناداری میزان زنده مانی آرتمیا فرانسیسکانا را افزایش میدهد و تأثیر معنی دار بر زنده مانی آرتمیا ارومیانا ندارد. فعالیت آنزیم های گوارشی تحت تأثیر نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم قرار گرفت و نتایج نشان داد که استفاده از این نانوذره، فعالیت آنزیمهای گوارشی را در آرتمیا ارومیانا به طور معناداری کاهش می دهد و بر عکس افزایش فعالیت آنزیم های گوارشی در آرتمیا فرانسیسکانا مشاهده شد. میزان درصد چربی بدن تحت تأثیر مخمر غنی شده با دی اکسیدتیتانیوم در آرتمیا ارومیانا کاهش یافت ولی اختلاف معنی دار در آرتمیا فرانسیسکانا مشاهده نشد. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از نانوذرات دیاکسیدتیتانیوم میتواند علاوه بر بحث سمیت در اکوسیستم های آبی، از نظر اکوفیزیولوژی نیز برای جانداران آبزی مهم باشد.
هیوا فیضی، نسترن حیدری، نصرالله رستگار پویانی، اسکندر رستگار پویانی،
دوره 3، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
روابط فیلوژنتیکی بین زیرگونه های Eumeces schneiderii princeps و Eumeces schneiderii pavimentatus با استفاده از 143 جفت باز از توالی ژن 16S میتوکندریایی مورد بررسی قرار گرفت. آنالیزها با استفاده از رویکرد حداکثر احتمال (ML) به کمک نرم افزار RAxML بر روی 12 نمونه جمع آوری شده از حدود 24 منطقه مجزا صورت گرفت. نتایج مطالعات مولکولی ما چهار کالد کامال مجزا و به خوبی حمایت شده ای از لحاظ موقعیت فیلوژنتیکی، تفاوت ژنتیکی و ویژگی های مشخص در مورفولوژی و ویژگی های زیستگاهی آنها تشخیص داد. این کالدها شامل گروه هایی از
Scincus (3) Eurylepis (2) Eumeces schneiderii princeps+Eumeces schneideri pavimentatus (1) و Scincopus (4)
هستند. همچنین، رابطه فیلوژنتیکی تاکسون ناشناخته Eumeces sp. با کالد Scincus بطور کامل مشخص و آشکار نیست. آنالیزهای فیلوژنتیکی صورت گرفته جنس Eurylepis را در کنار کالدهای حاوی جنس Eumeces قرار نداد. به عالوه، نتایج این آنالیزهای فیلوژنتیکی یک وضعیت مونوفایلتیک را برای گونه Eumeces schneiderii نشان داد.
باهره میرناطق، نادر شعبانی پور، فاطمه اسمعیل کاویانی،
دوره 3، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
زنده زایی فرایند پیشرفتهای است که در برخی ماهیان استخوانی دیده میشود. تخمک ماهیان با پوشش های متفاوتی حفاظت میشود که اولین آنها پس از غشاء تخمک (اولما) زونا ردیاتا (ZR) با ساختاری فاقد سلول است. زونا ردیاتا تنوع زیادی در ضخامت، ساختار و احتمالا عملکرد در تخمک ماهیان متفاوت و همچنین مراحل مختلف رشد تخمکها دارد. در تحقیق حاضر ریز ساختار زونا ردیاتا در اطراف تخمک ماهی گوپی (Poecilia reticulata) توسط میکروسکوپهای نوری و الکترونی روبشی در مراحل مختلف رشد مطالعه شده است. زونا ردیاتا در مراحل 1 و 2 رشد تخمک دیده نشد. در مرحله 3 زونا ردیاتا بصورت نواری نازک بدور تخمک یافته شد. ضخامت و پیچیدگی ساختاری در زونا ردیاتا تخمک مرحله 4 پیشرفت کرده ولی در مرحله 5 واجد ظاهری متفاوت و کاستی در ضخامت شد. مشخصههای سطح خارجی، ویژگی های منافذ و عملکرد احتمالی زونا ردیاتا در طول نمو تخمک بررسی شد.
سعید شیرزادیان، سمانه آخوندیان درزیکلایی،
دوره 3، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
دو گونه خزۀ جدید به نام‌های Grimmia dissimulata و Schistidium pruinosum متعلق به تیرۀ Grimmiaceae برای فلور خزه‌ای ایران از استان خراسان رضوی گزارش میشوند. براساس تحقیقات انجام شده، تا کنون 16 گونه گریمیا و 13 گونه شیستیدیوم از ایران گزارش شده است. در این تحقیق، صفات کلیدی، پراکنش جغرافیایی و همچنین شکل‌های هر دو گونه آورده شده است.
سیدمسعود حسینی موسوی، سیدمهدی امینی نسب، رضا کریمپور، مونا عبادی،
دوره 3، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
این مطالعه حاصل مجموعۀ پژوهش‌های انجام شده طی سال های 1388 تا 1391 بر روی پرندگان جوجه‌آور منطقۀ حفاظت شدۀ دز است. روش انجام مطالعه، بازدیدهای میدانی با فواصل زمانی دو تا چهار روز بوده است. در مدت مطالعه پنج گونۀ جوجه‌آور بومی، شامل بلبل‌خرما (Pycnonotus leucotis)، لیکو (Turdoides caudatus)، یاکریم (Streptopelia decaocto)، قمری معمولی (Streptopelia senegalensis) و سبزقبا (Coracias garrulous ) و هفت گونۀ جوجه‌آور مهاجر، شامل میوه‌خور (Hypocolius ampelinus)، سنگ چشمخاکستری (Lanius excubitor)، سلیم طوقی کوچک (Charadrius dubius)، دیدومک (Vanellus indicus)، باقرقره شکم سفید (Pterocles alchata)، چلچلۀ رودخانه های ( Riparia riparia) و زنبورخور گلوخرمایی (Merops persicus) مشاهده شد. از میان گونه های‌جوجه‌آور، یاکریم طولانی ترین دورۀ جوجه‌آوری را به خود اختصاص داد و از اسفند تا مرداد همچنان تخم‌گذاری میکرد. لیکو با 53 آشیانه در طول دورۀ بررسی معمول‌ترین گونۀ جوجه‌آور در بخش خشکی زیستگاه دز بوده است. پرندگان خشکی‌زی جوجه‌آور منطقه، زیستگاه‌های با گونۀ رمیلک Ziziphus nummularia را برای جوجه‌آوری ترجیح داده بودند. چلچلۀ رودخانه‌ای نیز با بیش از 300 آشیانه، معمول ترین گونه در بخش زیستگاه آبی بوده و دیواره‌های عمودی حاشیۀ رودخانه را برای آشیانه سازی انتخاب کردهاند. مهمترین عامل تهدیدکنندۀ جوجه‌آوری پرندگان در منطقه، تخریب زیستگاه بوده است.
هما محسنی کوچصفهانی، آتوسا استادباقر کاشی،
دوره 3، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
پاکلیتاکسل داروی شیمیدرمانی است که باعث مهار رشد سلول ها می شود. در بررسی های انجام شده، بیماران با عملکرد نرمال کبدی با مصرف پاکلی تاکسل افزایش بیلیروبین، ALT و AST را تجربه کرده اند. هدف این مطالعه بررسی اثر تزریق درون صفاقی دوزهای mg/kg 5 و 10 نانوذره اکسید روی بر کبد موش های تیمار شده با پاکلی تاکسل بود. 35 موش مادۀ بالغ نژاد ویستار به 7 گروه شامل کنترل، شم ( تزریق سالین)،گروه تجربی 1 و 2 ( تزریق نانواکسید روی)، گروه تجربی 3 ( تزریق پاکلیتاکسل)، گروه تجربی 4 و 5 ( تزریق نانو اکسید روی همراه با پاکلیتاکسل) تقسیم شدند. عملکرد کبد 28 روز پساز پایان تزریق بررسی شد. درگروه تجربی3 مورفولوژی کبد بزرگ و متورم بود. اکثر سلول های کبدی هسته های متراکم و شکل سلولی تغییریافته داشتند که حاکی از وقوع مرگ سلولی بود. آزمایش خون افزایش قابلملاحظه در سطح ALT،AST و بیلیروبین و کاهش معنادار در سطح ALP را در مقایسه با گروه کنترل نشان داد. در گروه تجربی 4 و 5 تغییرات شکل سلولی، افزایش در مرگ سلولی و شاخصه های کبدی به طور مشخصی در مقایسه با گروه تجربی 3 کاهش یافت، به طوری که تفاوت معناداری با گروه کنترل وجود نداشت. تفاوتی بین گروه های تجربی 1 و 2 در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نشد. براساس یافته ها، میتوان نتیجه گرفت که نانوذرات اکسید روی اثر جانبی پاکلی تاکسل بر کبد را کاهش میدهد.
بهناز علیجانپور، مسعود شیدایی،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
Salvia L. یکی از سرده های بزرگ ، جهان زی گیاهان گلدار از تیرۀ نعنائیان است که با حدود 1000 گونه در دنیای جدید و قدیم پراکنش دارند و دو مرکز مهم پراکنش آن در آمریکا و جنوب غربی آسیا که در مناطق حاره ای نیمه معتدل است. در فلور ایرانیکا 70 گونه از آن گزارش شده است که 56 گونۀ آن در ایران پراکنش دارند و 20 گونۀ آن بوم ویژۀ ایران هستند. مطالعات ریخت شناسی روی 36 جمعیت از 11 گونۀ این سرده از نواحی البرز مرکزی از نمونه های تازه جمع آوری شده از رویشگاه طبیعی آنها با استفاده از 42 صفت ریختی (کمی و کیفی) انجام گرفت. کلید شناسایی گونه های موجود تهیه شد. تجزیۀ خوشه ای، کلادیستیکی و رسته بندی گونه ها براساس PCA نشان دهندۀ قرابت گونه های این سرده با یکدیگر است.
دلارام اسلیمی اصفهانی، شهربانو عریان، محمد نبیونی، منیژه کریمیان پیرو،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
به قطع جریان صفرا از کانالیکول های صفراوی به روده کلستاز میگویند. در سندروم کلستاز تغییر سطح اسیدها، نمک های صفراوی، اندوتوکسین‌ها و اوپیوئیدها با آنسفالوپاتی کبدی و آسیب مغزی همراه است. برای بررسی میزان آسیب مغز این مطالعه، تأثیر بستن مجرای صفراوی بر تغییرات هیستولوژیک هیپوکامپ مغز موش صحرایی را نشان میدهد. اين مطالعه دربارۀ موش های نر نژاد ویستار انجام شد. حیوانات به سه گروه شاهد (بدون جراحي)، گروه شم (جراحي بدون انسداد مجراي صفراوي) و گروه كلستاتيك (جراحي همراه با انسداد مجراي صفراوي) تقسيمبندي شدند. پساز دو هفته موش ها تحت بیهوشی کشته شدند و مغز آنها بلافاصله خارج شد. از نمونه های مغز پساز تثبیت و قالب گیری، مقاطع بافتی با ضخامت شش میکرون تهیه شد. مقاطع با روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری ارزیابی شد. داده‌ها ازطریق واریانس یکطرفه بااستفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. ازلحاظ آماری p کمتر از 05/0 معنیدار فرض شد. چهارده روز پساز کلستاز، در مقاطع بافت هیپوکامپ نکروز،کاهش تراکم سلولی، هسته های پررنگ (هتروکروماتین) و چروکیده در بافت هیپوکامپ مشاهده شد. همچنین ضخامت بافتی در بیشتر بخش های هیپوکامپ کاهش یافت؛ درصورتیکه چنین تغییرات بافتی در بافت مغز موش‌های گروه شم یا کنترل مشاهده نشد. داده ها نشان داد که در نتیجۀ کلستاز و تجمع اسیدهای صفراوی و اندوتوکسین ها، تغییرات بافتی مانند نکروز، هسته های پررنگ و چروکیده، کاهش تراکم سلولی در هیپوکامپ ایجاد میشود. اندوتوکسین‌ها میتوانند باعث ایجاد آسیب بافتی شوند. این احتمال وجود دارد که کلستاز ازطریق افزایش اندوتوکسین ها باعث ایجاد آسیب بافتی شده باشد.
سیده سعدانه طباطبائی نیا، مونا فرهادی، کاظم پریور،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
امروزه با توجه به مصارف نانو دی اکسید تیتانیوم در داروسازی، مواد غذایی، لوازم آرایشی، خمیر دندان و ضدآفتاب‌ها، احتمال مواجهۀ مادران باردار با این نانوذرات زیاد است. از آن‌جا که رشد و نمو دندان تحت تاثیر عوامل زیست محیطی است و جوانۀ اولین دندان آسیاب فک پایین پیش از جوانۀ اولین دندان آسیاب فک بالا رشد و نمو می‌یابد، در این تحقیق تلاش شد که اثر نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر رشد و نمو جوانۀ اولین دندان آسیاب فک پایین بررسی شود. در این مطالعۀ تجربی از ۲۵ سر موش مادۀ نژاد NMRI استفاده شد. موش‌ها به صورت تصادفی به پنج گروه تقسیم شدند. موش‌های گروه کنترل مواجهه‌ای با نانو دیاکسید تیتانیوم نداشتند و از روز دهم تا چهاردهم بارداری؛ موش‌های گروه شم روزانه ۱ میلی‌لیتر آب مقطر و گروه‌های تجربی ۱ ، ۲ و ۳ به ترتیب روزانه ۵۰، ۱۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرم/کیلوگرم محلول نانو دی اکسید تیتانیوم آناتاز ۱۰ نانومتر دریافت کردند. در روز چهاردهم بارداری، پس از تشریح، برش‌های بافتی از سر جنین‌ها تهیه شد و بافت‌های دندانی ارزیابی شد. جهت مقایسۀ گروه‌ها از آزمون ANOVA و تست TUKEY استفاده شد. مشاهدات میکروسکوپی بی‌نظمی بافتی را در هر سه گروه نشان داد. همچنین نتایج مشخص کرد در گروه تجربی 1 و 2 قطر جوانه و قطر پاپیلای دندانی و طول جوانۀ دندانی کاهش معنیدار داشت. در گروه تجربی 2 کاهش قطر فولیکول دندانی و طول جوانه دندانی مشاهده شد. در حالی که گروه تجربی 3 تنها طول جوانۀ دندانی کاهش معنیدار را نشان داد. بررسی‌های مورفولوژیکی در هر سه گروه تجربی توقف رشد و نمو در مرحلۀ جوانه‌ای را تأیید کرد. یافته‌ها نشان داد که نانو دی اکسید تیتانیوم علاوه بر کاهش رشد میتواند از پیشرفت رشد و نمو جوانۀ دندانی جلوگیری کند.
مریم عبدلی نسب، مهدی رحیمی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
تعداد 38 توده و رقم مهم هندوانه از مناطق مختلف کشور جمع آوری و پس از آماده سازی خاک، در مزرعۀ تحقیقاتی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، DNA از برگ استخراج و واکنش زنجیرهای پلیمراز با استفاده از 14 جفت آغازگر SRAP بهینه شد. تعداد 136 باند چندشكل به دست آمد، كه جفت آغازگر EM10-Me4 با تعداد نوزده باند و جفت آغازگرهایEM16-Me4 و EM16-Me4 با تعداد هفت باند به ترتیب بيشترين و كمترين تعداد باند چندشكل را ايجاد کردند. محتواي اطلاعات چندشكل (PIC) در اين تحقيق بين 20/0 تا 32/0 و ميزان تنوع ژني براساس شاخص نی از 17/0 تا 28/0 به دست آمد. تجزيۀ تابع تشخيص خطي فيشر نشان داد که روش UPGMA و با انجام صحت گروهبندي در حدود 90 درصد، مناسبتر از ديگر روش هاي تجزيۀ خوشه اي است. تجزيۀ خوشه اي براساس روش جاکارد توده های تحت مطالعه را در پنج گروه مجزا قرار داد. تجزیه به مختصات اصلی نشان میدهد که مؤلفه های اول و دوم 5/92 درصد از تنوع به دست آمده را توجیه می کنند که خود نشان دهندۀ توزیع مناسب نشانگرها در کل ژنوم است.
حوا شریف دینی، کاظم پریور، نسیم حیاتی رودباری،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در میان انواع نانوذرات زیست‌سازگار، نانواکسیدآهن توجه زیادی برای کاربردهای مختلف- به‌خصوص در پزشکی و در تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI))- به خود جلب کرده است. بررسی اثرات نانواکسیدآهن بر تغییرات هیستولوژیکی بیضه و اسپرماتوژنز موش بالغی که در زمان جنینی تحت تأثير قرار گرفته است، هدف این تحقیق است. در این مطالعة تجربی، موش ها به سه گروه تجربي و دو گروه كنترل و شم تقسيم شدند. نانواکسیدآهن با سه تکرار و دوزهای ۱۰، ۳۰ و ۵۰ mg/kg در روز۱۰ و ۱۲ و ۱۴ دورة بحرانی نمو بیضه جنین به مادر تزریق شد و پساز بلوغ زاده ها، از بیضه و اپیدیدیم برش سریال به ضخامت µm ۰۶/۰ تهیه و رنگ‌آميزي هماتوکسیلین-ائوزین انجام شد و بعد از شمارش سلولي، داده‌ها تحت تحليل واریانس یک عاملی با تکرار وTukey قرار گرفت. نتایج به دست آمده افزایش برخی پارامترها مانند تعداد اسپرم اپیدیدیمی در دوزهای ۱۰ و ۳۰ میلی‌گرم، وزن بیضه در دوز ۳۰ میلی‌گرم، اسپرماتوسیت اولیه در دوز ۱۰ میلی‌گرم و کاهش برخی دیگر مانند قطر بیضه در هر سه گروه تجربی و حجم بیضه در دوز ۵۰ میلی‌گرم را نشان دادند. به‌علاوه تغییراتی از قبیل به هم‌ریختگی و واکوئله شدن را در دوزهای بالا شاهد بودیم. با توجه به عبور نانواكسيدآهن از غشای سلولی و نیز با توجه به توان اکسیدکنندگی و احیای آن، این نانوماده در دوزهای کم همچون یک آنتیاکسیدان عمل کرد و در دوزهای بالا سمیت را نشان داد و این نشان دهندة پتانسیل دو‌گانة نانو اکسید‌آهن است.
راهله احمدپور، سعیدرضا حسین زاده، نظام آرمند، سمیه چاشیانی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
تنش آبی يكي از مهمترين عوامل محدودكنندة رشد و عملكرد گياهان در بسياري از مناطق دنيا است. بهمنظور بررسي اثر تنش آبی بر برخي صفات مورفولوژيك، فيزيولوژيك و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان عدس، آزمایشی با 4 رقم پرکاربرد عدس (گچساران، کیمیا، زیبا و رباط) در 4 تيمار تنش آبی شامل 25، 50، 75 و 100 درصد (شاهد) ظرفیت زراعی به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در اتاقک رشد انجام شد .نتایج نشان داد که تنش آبی در سطوح 25 و 50 درصد ظرفیت زراعی به کاهش معنیدار ویژگیهای مورفوفیزیولوژیک و افزایش معنیدار فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان، پرولین و پروتئین محلول برگی در مقایسه با سطح شاهد میانجامد. در بررسی صفات مورفوفیزیولوژیک، ارقام گچساران و رباط در بیشتر صفات تحت بررسی نسبت به ارقام کیمیا و زیبا برتری داشتند. در تنش شدید، محتوای پرولین و پروتئین محلول برگی، فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز در ارقام گچساران و رباط افزایش معنیداری نسبت به ارقام کیمیا و زیبا داشت. نتايج اين بررسي نشان داد كه ارقام رباط و گچساران از طريق بهكارگيري سازوکارهاي مختلف تحمل تنش آبی نظیر فعالیت بیشتر آنزیمهای آنتیاکسیدان، افزایش رنگدانههای فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین نسبت به ارقام کیمیا و زیبا، كمتر تحت تأثير اثر منفی تنش آب قرار گرفتند. با توجه به اینکه صفات تحت بررسی در این مطالعه معیارهای مناسبی جهت شناسایی ارقام مقاوم به تنش خشکی محسوب میشوند، بنابراین ارقام رباط و گچساران بهمنزلۀ ارقام مقاوم جهت کشت دیم معرفی میشود.
نامدار یوسف وند، دلارام اسلیمی اصفهانی، طیبه بهرامی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
گیاهان اسپند و دارفلفل کاربرد درمانی فراوانی دارند. این گیاهان حاوی فلاونوئیدها هستند که احتمالاً بر سیستم اندوکرینی تولیدمثل مؤثرند و میتوانند باروری را کاهش دهند، بنابراین، در این مطالعه عصارۀ هیدروالکلی اسپند و دارفلفل بر محور هیپوفیز- گناد و تغییرات بافت بیضه تحت بررسی قرار گرفت. در این تحقیق حیوانات به یک گروه کنترل و سه گروه تحت آزمایش تقسیم شدند. گروه اول عصارۀ هیدروالکلی گیاه اسپند با غلظت 200 میلی‌گرم/لیتر، گروه دوم عصارۀ هیدروالکلی گیاه دارفلفل با غلظت 200 میلی‌گرم/لیتر و گروه سوم ترکیب این دو عصاره را با همین غلظت به مدت 30 روز دریافت کردند. بعد از گذشت زمان تیمار چندین شاخص باروری از جمله تعداد اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت و اسپرماتید و تغییرات بافتی بیضه و نیز سطوح سرمی تستوسترون، LH و FSH اندازه گیری شد. داده های بهدستآمده توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. در این مطالعه سطوح هورمون های تستوسترون، هورمون محرک فولیکولی و هورمون لوتئینی در گروه عصارۀ اسپند و هردو عصاره در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنیدار داشت. علاوه بر این، تعداد اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت و اسپرماتید در گروه عصارۀ اسپند و هردو عصاره کاهش معنی دار نشان داد. نتایج این مطالعه نشان داد عصارۀ هیدروالکلی گیاهان اسپند و دارفلفل باعث کاهش عملکرد محور هیپوفیز-گناد و اسپرماتوژنز در موش کوچک آزمایشگاهی نر نژاد NMRI میشوند.
محمدصادق خاکشور، جمیله پازوکی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
سه نوع کیتین به نام α (اسکلت خارجی سخت پوستان)، β (اسکلت داخلی سرپایان) و γ (دیوارۀ سلولی برخی قارچها) در طبیعت وجود دارد. کیتوزان مهم ترین مشتق کیتین است که فعالیت های زیستی مختلفی دارد. در این مطالعه سه نوع کیتوزان α، β و γ به ترتیب از پوستۀ خرچنگ Portunus segnis ، صدف داخلی Sepia pharonis و دیوارۀ سلولی قارچ Aspergillus niger استخراج شد. نمونه های سخت پوست و نرمتن در تابستان 1393 از آب های بندر عباس و سویۀ قارچی Aspergillus niger (5223 PTCC ) از سازمان پژوهش های علمی و صنعتی تهیه شد. مقدار کیتوزان استخراج شده از پوستۀ خرچنگ به طور معنی داری بیشتر از کیتوزان سپیا و کیتوزان قارچ محاسبه شد. خواص ضدمیکروبی سه نوع کیتوزان به روش انتشار دیسک در آگار روی نه سویۀ باکتریایی و دو سویۀ قارچی بررسی شد. به طور میانگین، کیتوزان α بیشترین و کیتوزان γ کمترین فعالیت ضد میکروبی را نشان دادند. در برابر 3 نوع کیتوزان حساسیت باکتریها بیشتر از سویه های قارچی بود. باکتری های گرم مثبت و گرم منفی حساسیت یکسانی در برابر انواع کیتوزان از خود نشان دادند. با توجه به نتایج به دست آمده، 3 نوع کیتوزان استخراج شده خواص ضد میکروبی قابل توجهی را از خود نشان دادند. مطالعات بیشتر در این زمینه نیز پیشنهاد می شود.
مهدیه جعفری پاریزی، سعید افشار زاده، حمید رضا عکافی، شبنم عباسی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
جهت بررسی درمنه زارهای استان اصفهان، دو مرتع خروسگلو در جنوب غربی و اشن در غرب استان انتخاب شد. این مراتع، مناطق کوهستانی با اقلیم نیمه خشک هستند. در منطقة گردنة خروس گلو، 68 گونه متعلق به 50 سرده و 24 تیره شناسایی شد و اشکال رویشی شامل 39 درصد همیکریپتوفیت، 27 درصد تروفیت، 19 درصد کامفیت، 13 درصد ژئوفیت و 2 درصد فانروفیت بودند.کوروتیپ های منطقة خروسگلو متشکل از 56 گونه متعلق به ناحية ايران و توراني، چهار گونه مربوط به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني- مديترانه اي، سه گونه متعلق به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني، دو گونه متعلق به نواحي ايران و توراني- مديترانهاي، 1 گونه مربوط به نواحي ايران و توراني- صحرا سندي- مدیترانه‌ای، يك گونه مربوط به نواحي ايران و توراني- صحرا سندي و يك گونه جهانی بودند. در منطقة اشن، 88 گونه متعلق به 67 سرده و 29 تیره شناسایی شد. همی کریپتوفیت ها 39 درصد، تروفیت ها 28 درصد، ژئوفیت ها 17 درصد، کامفیت ها 15 درصد و فانروفیت ها 1 درصد سهم فلور منطقه را شامل شدند. تعداد 73 گونه متعلق به ناحيه ايران و توراني، هفت گونه متعلق به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني، چهار گونة متعلق به نواحي ايران و توراني- مديترانه اي، 3 گونة مربوط به نواحي اروپا سيبري- ايران و توراني- مديترانه اي و يك گونة جهانی شناسایی شد. تعداد دو گونه برای اولینبار از استان اصفهان گزارش شد. با توجه به تشابه زیاد فلورهای دو منطقه که در نتیجة مشابهت عوامل تأثيرگذار محیطی است باید سیاست مدیریتی واحدی برای پوشش گیاهی درمنه زارهای استان اصفهان اتخاذ كرد.
رضوان حیدری تبار، حمید مقیمی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در اين پژوهش جداسازي قارچ های تجزيه کنندۀ نفتخام از خاک هاي آلوده به نفت پالایشگاه شازند اراک جدا شد. در مرحلۀ جداسازی 12 جدایۀ قارچی بدست آمد. آزمون (Total Petroleum Hydrocarbons) TPH در حضور درصد1 نفت در این جدایه ها نشان داد که جدایۀ ADH-02 با 75 درصد حذف نفت خام، توانمندترین جدایه در حذف هیدروکربن‌های نفتی است. تحلیل FTIR حذف 91 درصد ترکیبات آلیفاتیک در این جدایه را نشان داد. نتایج حاصل از شناسایی نشان داد که ADH-02 با 99 درصد شباهت متعلق به جنسGliomastix است. بررسی تجزیۀ ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای مدل در محیط پایۀ نمکی با HPLC توسط این سویه نشان داد که این سویه قادر است 67 درصد آنتراسن را طی 14 روز تجزیه کند. نتایج نشان داد که سویۀGliomastix sp. برای اولین بار به مثابۀ قارچی توانمند درجهت حذف زیستی نفت خام و ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای گزارش شده است.
حمید قلی زاده، شهریار سعیدی مهرورز، علیرضا نقی نژاد،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
جنگل های هیرکانی در شمال ایران دارای عناصر درختی و درختچه ای مهم اروپا- سیبریایی و جوامع جنگلی کمیابی است که در این میان جوامع راش سطح وسیعی از جنگل های کوهستانی را از غرب تا شرق (گرگان) هیرکانی به خود اختصاص داده است. به منظور شناخت ویژگی های فلوریستیک و عوامل مؤثر بر غنای گونه ای در تودهه ای خالص راش در شرق گیلان، تعداد 54 پلات با روش سیستماتیک- تصادفی برداشت شد. در مجموع، 111 گونه گیاهی متعلق به 84 سرده و 44 تیره شناسایی شد که تیره Orchidaceae با 9 گونه و سرده Carex با 6 گونه به ترتیب بزرگترین تیره و سرده محسوب می شوند. بالاترین فراوانی در بین گونه ها مربوط به Galium odoratum است که یکی از گونه های علفی تشکیل دهنده جوامع راش در مناطق مختلف جنگل های هیرکانی است. به دلیل جنگلی و کوهستانی بودن مناطق مطالعه شده، همیکریپتوفایت ها و ژئوفایت ها به ترتیب شکل های زیستی غالب در این مناطق هستند و عناصر اروپا- سیبری با 30.6 درصد بیشترین فراوانی را از دیدگاه کورولوژی دارند. همچنین، اندازه خرد زیستگاه و درصد تاج پوشش درختی با ایجاد شرایط اکولوژیک متنوع در پلات ها مانند حفظ رطوبت خاک و تغییر در میزان نور وارد شده به درون پلات ها از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر غنای گونه ای این مناطق هستند.
