14 نتیجه برای راد
عبدالکریم چهرگانی راد، فریبا محسن زاده، سولماز اخطاری،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
ساختار گل و رویانشناسی در تیرۀ آلالهایان موضوع مطالعات مختلف بوده است، اما پراکنش مطالعات تکوینی در این تیره ناموزون است؛ بهطوریکه مطالعۀ برخی از جنس‌ها به طور محدود انجام شده یا اصلاً مطالعه نشدهاند. در این پژوهش مراحل و چگونگی تکوین تخمک در گیاه Consolida orientalis بررسی شد. گلها و غنچهها در مراحل مختلف نمو برداشت، تثبیت و نگهداری شد. سپس با میکروتوم برش‌گیری و رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین انجام گرفت. لامهای تهیهشده از مراحل مختلف تکوینی با دقت با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شد .براساس نتایج حاصل از این بررسی، در گونۀ تحت مطالعه، تخمک از نوع دوپوششی، نسبتاً پرخورش و واژگون است. پساز تقسیم میوز تترادهای مگاسپور آرایش خطی یا غیرخطی دارند. تکوین کیسۀ رویانی از طرح تکاسپوری و تیپ پلیگونوم پیروی میکند، درحالی‌که وجود تیپ آلیوم نیز در این تیره رایج است. یاخته های آنتیپود برخلاف تیپ متداول پلیگونوم شدیداً پلیپلوئید و نیز پایا هستند، اما تک‌هسته‌ای باقی می‌مانند و با فشار پوستامنت به وسط کیسۀ رویانی پیش‌روی می‌کنند. تحلیل آنها با تأخیر قابل توجه و در مرحلۀ آندوسپرم سلولی صورت می‌گیرد.
رویا کرمیان، زهرا حاج مرادی،
دوره 3، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
سرده شنبلیله یکی از سرده های مهم تیره حبوبات است که بسیاری از گونه های آن ارزش تغذیه ای و دارویی دارند. در این پژوهش ویژگی های ریخت شناسی سه گونه از سرده شنبلیله (T. disperma)، T. subenervis و (T. aphanoneura) مورد بررسی قرار گرفت. روغن های ضروری حاصل از بخش-های هوایی دو گونه T. aphanoneura و T. subenervis با استفاده از GC و GC/MS مورد بررسی قرار گرفت و با گونه T. disperma مقایسه شد. اسپاتولنول (%31/3) فراوانترین جزء موجود در روغن ضروری گونه T. subenervis بود. همچنین روغن این گونه دارای مقدار اندکی از ژرماکرن (%0) D بود. روغن گونه T. aphanoneura نیز غنی از اسپاتولنول (%36/1) بود. چهار ترکیب دیگر نیز کمتر از %3 روغن این گونه را به خود اختصاص دادند، لیکن -n اوکتیل استات کمترین مقدار را نشان داد. بر طبق نتایج این تحقیق، دادههای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی بهتر از دادههای گرده، روابط گونههای مورد مطالعه را روشن میکند.
سیده مجیده محمدنژادگنجی، حسین مرادی، علی قنبری، محمد اکبرزاده،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
متابولیت های ثانویه بخش اصلی گیاهان دارویی محسوب میشوند و در پزشکی کاربرد دارند. از طرفی، ژنتیک و محیط دو عامل مهم و تأثیرگذار در کمیت و کیفیت مواد مؤثرۀ گیاهان دارویی هستند. به منظور بررسی تأثیر اختلاف ارتفاع از سطح دریا بر میزان و تنوع متابولیت های ثانویه گیاه اسطوخودوس از دو رویشگاه (بلده و بهشهر) واقع در استان مازندران در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، نمونه برداری شد. پس از خشک کردن گیاه، اسانس گیری به روش تقطیر با آب صورت پذیرفت. جداسازی و شناسایی ترکیب های موجود در اسانس توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) انجام شد. نتایج این تحقیق به شناسایی 22 و 24 ترکیب منجر شد، که به ترتیب نشان دهندۀ 96/99 درصدو 01/97 درصدکل ترکیبات اسانس نمونه های بلده و بهشهر بودند. ترکیبات شاخص در جمعیت بهشهر: اندوبورنئول (36/22 درصد)، 1و8 سینئول (07/20 درصد)، کامفور (69/8 درصد)، آلفا کادینول (60/7 درصد)،کاریوفیلن اکسید (09/5 درصد) و پروپانال (18/4 درصد) و در جمعیت بلده: بورنئول (78/26 درصد)، 1و8 سینئول(19/20 درصد)، کامفور (59/9 درصد)، آلفا کادینول (80/5 درصد)، کاریوفیلن اکسید (99/4 درصد) و پروپانال (41/3 درصد) بودند. با توجه به وجود اختلاف در میزان بازده و ترکیبات اسانس، می توان نتیجه گرفت که عوامل محیطی (ارتفاع از سطح دریا و غیره) نیز مانند عوامل ژنتیکی میتواند بر تولید و مقادیر ترکیبات شیمیایی موجود در گیاهان دارویی مؤثر واقع می شود و بسته به هدف از کشت و نوع ماده مؤثره، گیاهان دارویی در مناطق متفاوت کشت شوند.
غضنفر ویسی، احمد مهتدی، علی مرادی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
به منظور ارزيابي تأثیر تیمارهای مختلف بر جوانه زني کنگر وحشی آزمايش سه عاملي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 3 تكرار اجرا شد. عامل اول سرمادهي در سه سطح صفر، سه و شش هفته در دماي 4 درجه سانتيگراد، عامل دوم خراش دهی در دو سطح بذرهای خراش‌دهی شده و بدونخراشدهي مكانيكي و عامل سوم تيمارهای شیمیایی شكست خواب بذر شامل آب مقطر و اسيد جيبرليك با غلظت هاي 1000 و 1500 میلیگرم بر لیتر و تيواوره 1/0 درصد بودند. نتایج نشان داد كه اثرات سرمادهی، خراش دهی و تیمارهای شیمیایی شکست خواب و اثر متقابل آنها بر کلیه صفات معنیدار است. نتایج مقایسه میانگین ها حاکی از اثر معنیدار اغلب تیمارهای همراه با خراش دهی بر بهبود کلیه صفات بود. نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد، تیمار همراه با خراش‌دهی اسیدجیبرلیک 1000 میلیگرم بر لیتر در دوره سرمادهی شش هفته، به علت داشتن بالاترین سرعت جوانهزنی، وزن خشک گیاهچه و طول گیاهچه، داشتن درصد جوانه زنی و بنیه طولی گیاهچه نسبتاً بالا و میانگین زمان جوانه زنی نسبتاً پایین، مطلوب‌ترین تیمار بود. همبستگی میان درصد جوانه زنی با شاخص‌های سرعت جوانه زنی، وزن خشک و طول گیاهچه معنی دار بود. به نظر میرسد خواب بذر کنگر وحشی فیزیولوژیکی و فیزیکی است، زیرا حذف عوامل فیزیولوژیکی و فیزیکی منجر به بهبود جوانه زنی آن شد.
مریم رفیعی راد، زینب عیدی پور، شهربانو عالمی رستمی،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
در بیماران مبتلا به ایسکمی مغزی، چه در زمان بستری و چه در جامعه، شیوع افسردگی ماژور مشهود است از آنجا که افسردگی بر روی بهبود فرد تأثیر منفی دارد، تشخیص و درمان بهموقع آن ضروری است. این مطالعه به تأثیر عصارهی هیدروالکلی چویل بر شاخص های استرساکسیداتیو مغز و افسردگی پس از انسداد دوطرفه دائم شریان کاروتید مشترک یا همان ایسکمی/هایپوپرفیوژن در موش صحرایی های نر بالغ می پردازد. تعداد 35 موش صحرایی نر نژاد ویستار به گروه های کنترل، ایسکمی و گروه های ایسکمی دریافت کننده 14 روزه دوزهای (100، 200 و 400 mg/kg) عصاره چویل به روش گاواژ تقسیم شدند. برای ایجاد مدل حیوانی از ایسکمی/هایپوپرفیوژن مغزی دائم، شریان های کاروتید به فاصله یک هفته از بالا و پایین بسته شده و برش یافتند. برای سنجش افسردگی زمان بیحرکتی در شنای اجباری اندازه گیری شد و سپس بافت مغز برای تفکیک هیپوکامپ و اندازه گیری مالوندیالدئید خارج شد. در گروه ایسکمی/هایپوپرفیوژن، زمان بیحرکتی و مالوندیالدئید افزایش معنی داری نشان داد و گاواژ هر سه دوز عصاره چویل به موشهای ایسکمی باعث کاهش قابل توجه غلظت مالون دی الدئید در هیپوکامپ و نیز کاهش زمان بیحرکتی به ترتیب در دوز 100 و دوزهای mg/kg 200 و 400 گردید و افزایش زمان شنا در هرسه گروه دریافت کنندهی عصاره مشاهده شد. عصاره چویل با اثر آنتی اکسیدانی می تواند از عوارض ناشی از ایسکمی از جمله افسردگی را بکاهد.
عذرا صبورا، مریم امیری راد، عزت عسگرانی، طیبه رجبیان،
دوره 5، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
استخراج DNA از بافتهای گیاهی اغلب مشکلاتی را فراهم میسازد. بطورمثال عدم حذف متابولیتهای ثانویه نظیر ترکیبات فنلی گیاهان معطر و دارویی، باعث بروز خطا در نتایج کاربرد DNA استخراج شده طی آزمایش های مولکولی میشود. بومادران (Achillea wilhelmsii)، گیاهی دارویی متعلق به تیره کاسنیان (Asteraceae) و انحصاری ایران است که اطلاعات کمی در رابطه با ژنوم آن وجود دارد. بدین جهت بهینهسازی روشهای استخراج برای تهیه DNA با کمیت و کیفیت مناسب ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه دو روش سنتی استخراج DNA ژنومی از برگ گیاه بومادران (با استفاده از بافت تازه و گیاکدهای) و یک روش دیگر با استفاده از کیت استخراج تجاری MAGNANTM مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که استخراج DNA از برگهای تازه طبق دستورالعمل Khanuja و همکاران (1999) به دلیل افزایش مقدار DNA استخراج شده و کاهش آلودگی ترکیبات مزاحم مثل RNA، پلیساکاریدها، پروتئینها و متابولیتهای ثانوی بهتر از دو روش دیگر بود. ارزیابی کیفیت DNA استخراج شده از نمونههای گیاکدهای نشان داد که علیرغم مقدار بالای DNA (50-10 برابر نسبت به دو روش دیگر)، کیفیت عصاره روی ژل آگارز بخاطر وجود کشیدگی و شکستگی مولکول DNA پایین بود. این امر میتواند استفاده از عصاره فوق را در آزمایشهای مولکولی با محدودیت روبرو سازد. کاربرد کیت استخراج MAGNANTM گرچه از نظر کاهش زمان و هزینه استخراج و کاهش آلودگی به پروتئین و RNA مناسب بود، اما نیازمند اصلاح فرایند تخلیص برای گیاه بومادران جهت افزایش کمیت DNA حاصل است.
منیژه پاکروان، سحر مرادپور، عزیزاله جعفری،
دوره 5، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم های طبیعی است که علاوه بر بیان شرایط رویشی، معرف شرایط محیطی حاکم بر آن نیز است. بررسی تنوع گونههای گیاهی کشور به عنوان بستری لازم برای مطالعات بوم‌شناختی، مرتع‌داری، آبخیزداری، بانک ژن گیاهی، کشاورزی و دارویی از اهمیت قابل توجه‌ای برخوردار است. از طرفی شناسایی گونههای گیاهی مناطق مختلف امکان انجام مطالعات بعدی در زمینه‌های مختلف علوم زیستی را فراهم میکند. در این پژوهش فلور منطقه تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفته است. منطقه مورد بررسی به وسعت 5000 هکتار در30 کیلومتری شرق یاسوج قرارگرفته است. بلندترین ارتفاع آن 2800 و کمترین آن برابر1800 متر از سطح دریا است. این پژوهش با کسب اطلاعات لازم منطقه جهت مطالعه گیاگانی آغاز شد. گیاهان منطقه جمع آوری و پس از پرس، نمونههای هرباریومی تهیه و در هرباریوم دانشگاه الزهرا با استفاده از منابع فلور شناسایی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که در منطقه تنگ سرخ 46 تیره، 145 سرده و172 گونه وجود دارد که شامل 97/6 درصد فانروفیت‌ها، 23/5 درصد کامفیت‌ها، 60/43 درصد همی‌کریپتوفیت ها، 95/13درصد ژئوفیت‌ها، 24/48درصد تروفیت‌ها هستند. اکثرگونه های منطقه به ناحیه رویشی ایرانو-تورانی با 65/69 درصد از فلور منطقه تعلق دارند. 23 گونه انحصاری، 20 گونه نادر،30 گونه دارویی و22 گونه سمی از172 گونه معرفی شدند. 15 گونه برای اولین بار از این استان گزارش شده اند.
فرشته حیدر قلی نژاد، حسین مرادی، مهناز کریمی، وحید اکبرپور،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
گیاه دارویی خرفه (Portulaca oleracea L.) حاوی مواد موثره ارزشمندی نظیر دوپامین، نورآدرینالین و امگا-3 است. این گیاه در صنایع مختلف دارویی، غذایی و بهداشتی و در درمان بیماریهای مختلفی نظیر دیابت، ناراحتیهای قلبی، تسکین دردها کاربرد دارد. کالو سهای تهیه شده از گیاهان دارویی مختلف را میتوان به منظور افزایش مواد موثره در کشت سوسپانسیون سلولی و انتقال ژن مورد استفاده قرار داد. هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر متقابل غلظتهای مختلف دو هورمون BAP (0، 1 و 2 میلیگرم بر لیتر) و 2,4-D (0، 5/0 و 5/1 میلیگرم بر لیتر) بر دو ریزنمونه برگی و مریستم انتهایی برای تولید کالوس بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثرمتقابل هورمونها و نوع ریزنمونه بر صفاتی مانند درصد القا کالوس، وزن تر و قطر کالوس در سطح احتمال 1 درصد معنی دار است. بهترین کالوس دهی در ریزنمونه برگ با درصد القا کالوس 100 درصد، وزن تر 121 میلی گرم و قطر کالوس 5/106 میلیمتر در ترکیب هورمونی 2 میلی گرم بر لیتر BAP و 0/5 میلی گرم بر لیتر 2,4-D به دست آمد. ریزنمونه مریستم با 75 درصد کالوس، 106 میلیگرم وزن تر و 3/03 میلی متر قطر کالوس در ترکیب هورمونی 1 میلی گرم بر لیتر BAP و 0/5 میلی گرم بر لیتر 2,4-D در رده بعدی قرار گرفت.
امجد ساعدی، حسین مرادی، مهناز کریمی،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
گیاه صبر زرد (Aloe vera)، یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب میشود. افزایش نیاز به این گیاه جهت تولید تجاری محصول، سبب انجام تحقیقات گسترده‌ای بر روی کشت شرایط آزمایشگاهی آن شده است. به همین منظور این ازمایش در دو مرحله انجام گردید. در بخش اول این تحقیق بهترین روش سترون‌سازی ریزنمونه های منطقه پاجوش های آلوئه ورا مطالعه گردید. در بخش دوم، اثر نوع ریزنمونه، نور (تاریکی و روشنایی) و تنظیم‌کننده‌های رشد BAP و NAAبر باززایی و میزان مواد فنولی این گیاه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار طراحی شد. بهترین پروتکل سترون‌سازی، کلرید جیوه 1/0 درصد (به مدت 2 دقیقه)، اتانول 70 درصد (به مدت 30 ثانیه) و هیپوکلریت سدیم 15 درصد (به مدت 5 دقیقه) به دست آمد. بهترین ریزنمونه، ریزنمونه سفید کوچک به دست آمده از قاعده برگ بود که در حضور تاریکی کمترین درصد فنول و بیشترین درصد زنده‌مانی (5/67 درصد) را به همراه داشت. همچنین محیط کشت MS به همراه 75/0 میلیگرم در لیتر BAP و 25/0 میلی گرم در لیتر NAA بیش ترین تعداد ساقه (5/2) و طول ساقه (107/42 میلیمتر)، درصد استقرار (73 درصد)، تعداد برگ (33/6)، قطر برگ (8/4 میلیمتر)، کلروفیل b (216/9 میلی گرم/گرم) و کارتنوئید (81/4 میلیگرم/گرم) را فراهم کرد. بیشترین مقدار کلروفیل a (07/56 میلی گرم/گرم) و کلروفیل کل (35/61 میلیگرم/گرم) نیز در محیط هورمونی حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BAPبه همراه 5/0 میلیگرم در لیتر NAA به دست آمد .همچنین بیش ترین تعداد ریشه (3) و طول ریشه (3/33 میلی متر) در محیط بدون هورمون مشاهده شد.
سلیمه رئیسی، احمد مولایی راد، مینو صدری، حمیده روحانی نژاد،
دوره 8، شماره 1 - ( 3-1400 )
چکیده
کزاز توسط توکسین حاصل از باکتری كلستریديوم تتاني ایجاد می شود. به دلیل آلودگی سریع و آسان با این باکتری، تشخیص وضعیت ایمنی افراد نسبت به این عامل حائز اهمیت است. از اینرو بیوسنسورهای الکتروشیمیایی یکی از ابزارهای سودمند در این رابطه بوده و دارای ویژگی هایی مانند سرعت، سادگی، تجهیزات ارزان و قابل حمل هستند، بااین وجود حساسیت شناسایی آنها کافی نیست. بنابراین، تقویت نقره در ارتباط با نانوذرات-طلا برای بهبود شناسایی آنالیت‌ها پیشنهاد شده است. از این رو در بررسی اخیر با کاربرد نانوذرات-طلا به عنوان برچسب و پس از آن تقویت نقره، حضور آنتیبادی ضدتوکسوئید کزاز به صورت "آری یا نه" به روش الکتروشیمیایی با قالب سنجشهای ایمنی غیر مستقیم بر روی الکترودهای کربن-شیشه ای اصلاحشده با نانولوله کربنی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش آنالیتیکال شامل برهمکنش سم کزاز و آنتی¬بادی بر روی الکترود است که توسط اتصال آنتی¬بادی ثانویه کانجوگه شده با نانوذرات-طلا و پس از آن تقویت نقره دنبال گردید. تغییر ولتامتری-چرخهای و تغییرات سیگنال طلا نسبت به نقره بر اساس تغییرات یون (Ag+1) بر روی سطح الکترود بررسی شد. نتایج نشان داد که (Ep∆) از 24/0 ولت پیش از واکنش تقویت نقره به 57/0 ولت پس از آن افزایش یافت. همچنین، پس از تقویت نقره، جریان به میزان چشمگیری افزایش یافت و نمودار جریان در Ecp به سمت پتانسیل های مثبت و در Eap به سمت پتانسیل های منفی انتقال یافت. درمجموع این روش باعث افزایش حساسیت شناسایی شده و میتواند به راحتی برای شناسایی سایر مولکول‌های زیستی استفاده شود.
علیرضا امینی حاجی آبادی، اصغر مصلح آرانی، سمیه قاسمی، محمد هادی راد، شیما شهبازی، حسن اعتصامی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1400 )
چکیده
تنش شوری، امروزه یکی از مهمترین چالش‌ها در تولید گندم است. باکتری‌های ریزوسفری جداسازی شده از گیاهان شورپسند با سازوکارهای مستقیم و غیرمستقیم موجب افزایش بردباری گیاهان زراعی به شوری می‌گردند. در این مطالعه، صفات محرک رشد گیاه سویههای باکتریایی مقاوم به شوری (Bacillus safensis، Bacillus pumilus و Zhihengliuella halotolerans) جداسازی شده از ریزوسفر گیاهان مرتعی آتریپلکس، اشنان، گز و سنبله نمکی تعیین و تاثیر آنها بر برخی صفات رویشی و محتوای یونی گندم آبیاری شده با آب شور (آب آبیاری با شوری 2/0 دسیزیمنس بر متر به عنوان شاهد، 4، 8 و 16 دسی زیمنس بر متر) اندازه‌گیری شد. هر سه سویه باکتری قادر به تولید اکسین، سیانید هیدروژن، سیدروفور و ACC دآمیناز و انحلال فسفات بودند. افزایش سطوح شوری باعث افزایش غلظت سدیم و کاهش غلظت پتاسیم، کلسیم و فسفر در برگ گندم و نیز کاهش طول ساقه، وزن خشک بخش هوایی و ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی و بیوماس کل نسبت به شاهد گردید. در تیمارهای تحت تنش شوری تلقیح شده با باکتری، کاهش غلظت سدیم تا 7/17 درصد و افزایش غلظت پتاسیم، کلسیم، فسفر و نسبت پتاسیم به سدیم به ترتیب تا 33، 7/25، 4/200 و 41 درصد نسبت به شاهد اندازه‌گیری شد که کارآمدترین باکتری در این زمینه Z. halotolerans بود. باکتری‌ها همچنین باعث افزایش طول ساقه، وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک بخش هوایی و بیوماس کل به ترتیب تا 17، 6/58، 137، 88 و 66 درصد شدند که در این زمینه باکتری B. safensis از بیشترین تاثیر برخوردار بود. نتایج این مطالعه نشان داد که باکتری‌های محرک رشد گیاهان مرتعی شورپسند می‌‌توانند در بهبود شاخص‌های رشد گندم در شرایط شوری نقش داشته باشند. این نتایج همچنین نشان داد که ریزوسفر گیاهان مرتعی شورپسند میتواند منبع مناسبی برای جداسازی باکتری‌های مقاوم به شوری جهت بهبود مقاومت گندم به شوری باشد.
علیرضا رادخواه، سهیل ایگدری، هادی پورباقر، هاشم نوفرستی،
دوره 9، شماره 1 - ( 1-1401 )
چکیده
ماهی گامبوزیا (Gambusi holbrooki Girard, 1859) به‌عنوان یکی از گونههای غیربومی و مهاجم در آب‌های داخلی ایران به شمار می‌رود. این گونه در اکثر حوضه‌های داخلی ایران و پیکره‌های آبی حضور دارد و حتی در آب‌های شور نیز یافت شده است. سازگاری گسترده این ماهی با شرایط اکولوژیکی مختلف باعث شده است که بسیاری از ویژگی‌های زیستی آن مانند ریخت‌شناسی نیز تحت تاثیر محیط تغییر یابد. مطالعه حاضر به منظور بررسی دوشکلی جنسی ماهی گامبوزیا در رودخانه گاماسیاب انجام گرفت. از اینرو، 59 قطعه ماهی گامبوزیا در شهریور 1396 از رودخانه گاماسیاب نمونه‌برداری شد. نمونههای ماهی پس از تعیین جنسیت، با استفاده از دستگاه کولیس زیستسنجی شده و صفات شمارشی نیز ثبت گردید. در مجموع، 37 صفت ریختی (شامل 8 صفت شمارشی و 29 صفت ریختسنجی) مورد بررسی قرار گرفت. پس از استخراج دادههای ریختی، از آنالیز تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA) و تابع متمایزکننده (DFA) به‌منظور مقایسه صفات ریختی استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین نمونههای به‌دست آمده، 30 قطعه ماهی نر و 29 قطعه ماهی ماده بودند. بر اساس نتایج، همه صفات ریختسنجی مورد بررسی به غیر از طول ساقه دمي، طول قاعده باله پشتي و فاصله انتهاي باله مخرجي تا انتهاي بدن، اختلاف معنیداری در بین جنس‌های نر و ماده نشان دادند (05/0>p). نتایج آنالیز DFA و PCA نشان داد که جنس‌های نر و ماده از نظر صفات ریختسنجی کاملاً از یکدیگر متمایز شدند. این یافته‌ها بیانگر دوشکلی جنسی در ماهی گامبوزیا در رودخانه گاماسیاب است. دوشکلی جنسی مشاهده شده در این گونه احتمالاً به دلیل انتخاب جنسی و افزایش موفقیت گونه در تولیدمثل صورت گرفته است.
واژه‌های کلیدی.
حدیقه صائب مهر، فرناز رفیعی، محمدهادی گیویان‌راد، گلاله مصطفوی،
دوره 9، شماره 2 - ( 6-1401 )
چکیده
شناسایی و معرفی دو هورمون تنظیم‌کننده گیاهی استخراج شده از جلبکهای سارگاسوم موتیکوم و گراسیلاریا کورتیکاتا در جنوب ایران
حدیقه صائب مهر1، فرناز رفیعی2، محمدهادی گیویان راد3 و گلاله مصطفوی4
1گروه بیولوژی دریا، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛ 2 گروه بيولوژي دريا، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ایران؛ 3 گروه شیمی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛ 4 گروه زیست شناسی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مسئول مکاتبات: گلاله مصطفوی، g.mostafavi@iausr.ac.ir؛ golaleh.m@gmail.com
چکیده. در مطالعه حاضر، دو هورمون گیاهی تنظیم کننده، آبسزیک اسید و اکسین، از دو جلبک ماکروسکوپی، یعنی سارگاسوم موتیکوم و گراسیلاریا کورتیکاتا، برای اولین بار استخراج شدند. نمونه برداری هر ماه با سه تکرار از سواحل استان بوشهر واقع در ناحیه شمالی خلیج فارس برای شش ماه متوالی انجام شد. تغییر بیوماس جلبکها و تأثیرات احتمالی تعدادی عوامل محیطی اندازه گیری شدند. فیتوهورمون های استخراج شده با استفاده از روش HPLC جداسازی شدند و از طریق تزریق استانداردها شناسایی شدند. بیشترین مقدار فیتوهورمون ABA در هر دو گونه در آبان رخ داد. همچنین، بیشترین مقدار اکسین در سارگاسوم موتیکوم در اردیبهشت گزارش شد، در حالی که بیشترین مقدار این هورمون در گراسیلاریا کورتیکاتا در دی ماه مشاهده شد. در ماه دی بیشترین میانگین بیوماس در سارگاسوم موتیکوم 679 گرم بر مترمربع بود، در حالیکه کمترین میانگین 20.66 گرم بر مترمربع در ماه شهریور مشاهده شد. علاوه بر این، بیشترین بیوماس متوسط در گراسیلاریا کورتیکاتا 423.33 گرم بر مترمربع در اسفند و کمترین میانگین 158 گرم بر متر مربع در آبان گزارش شد. نتایج آزمون آنوا و چای اسکوِر تفاوت قابل ملاحظه ای را در همه نمونه ها نشان داد. این فیتوهورمونها می توانند در تهیۀ کود مایع جلبکی در مطالعات آتی به کار برده شوند.
واژه‌های کلیدی. بیوماس جلبکی، آبسزیک اسید، اکسین، استخراج هورمون، جلبکهای ماکروسکوپی
مهدی علی جانیان زاده، علیرضا جلالوند، رسول خلیل زاده، مریم عبدلی راد،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1401 )
چکیده
پروتئین‌های لایه سطحي Deinococcus radiodurans یکی از بهترین سیستم های خودآرایی در بین پروتئین‌های دیگر هستند که نقش اساسی در ساخت نانوسیم ها دارند. بنابراين لازم است این پروتئینها خالص سازی شوند. هدف از این تحقیق بهینه سازی خالص سازی پروتئین لایه سطحي از D. radiodurans با روش سطح پاسخ است. ابتدا سه عامل غلظت SDS، زمان انکوباسیون و درصد جرم در پنج سطح در نظر گرفته شد و 20 اجرا با نرم افزار Design-Expert با روش مرکب مرکزی طراحی شد. هر مرحله شامل کشت میکروب، آماده سازی سلول انبوه، انکوباسیون میکروب در غلظت خاص SDS و زمان و درصد جرم، جداسازی باکتری از مواد شوینده با سانتریفیوژ در g5000، ته نشینی پروتئین‌های لایه سطحي از محلول شوینده با سانتریفیوژ در g20000، تعیین غلظت و خلوص پروتئین به ترتیب با روش برادفورد و SDS-PAGE است. در نهایت دادههای به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد، تأثیر فاکتور غلظت ماده شوینده بر درصد پروتئین خالص شده بیشتر از سایر عوامل بود. نتایج بهینه سازی فاکتورها بدين صورت بود: غلظت SDS 64/5 درصد، درصد جرم 7/33 درصد و 3 ساعت زمان انکوباسیون. در شرایط بهینه، غلظت پروتئین و درصد خلوص به ترتیب mg/ml 0/584 و 47/61 درصد به دست آمد.
