12 نتیجه برای دارویی
مریم اهوازی، ولی ا... مظفریان، محمدمهدی چرخچیان،
دوره 2، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
با 88 گونه، تیرۀ باقلائیان (Fabaceae) با 56 گونه، تیرۀ نعناعیان (Lamiaceae) با 46 گونه، تیرۀ کرفسیان (Apiaceae) با 34 گونه و تیرۀ گلسرخیان (Rosaceae<span style="font-family: " b="" zar";="" font-size:="" 10pt;="" mso-ascii-font-family:="" "times="" new="" roman";="" mso-hansi-font-family:="" roman";"="" lang="AR-SA">) با 30 گونه هستند. از تعداد کل گونه‌های گیاهی، 190 گونه متعلق به گیاهان دارویی رایج، 51 گونه مربوط به گیاهان کاربردی در طب سنتی منطقه، 59 گونه انحصاری ایران، 37 گونه سمی، 75 گونه علف هرز، 119 گونه علوفه‌ای، 17 گونه کاشته شده است.
منصور افشارمحمدیان، محسن شریفی، سیده نرجس ابوالقاسمی، نرجس محمدی،
دوره 2، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
graveolens ، گیاهی معطر و یکساله از تیرۀ کاسنیان است. هدف این بررسی، ارزیابی میزان فنل کل، محتوای فلاونوئید، فلاونول، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و دیگر متابولیتهای ثانویۀ دارویی مهم اندام‌های مختلف این گیاه است. بر اساس نتایج، میزان فنل کل و فلاونوئید در اندام‌های مختلف گیاهD. graveolens متفاوت است، به نحویکه این ترکیبات آنتی‌اکسیدانی به طور معنی‌داری در گل و برگ بیشتر از ساقه و در ساقه بیشتر از ریشه است. میزان فلاونول در گل، برگ و ساقه اختلاف معنی‌داری نشان نداد و کمترین میزان آن در ریشه مشاهده شد. علاوه بر این، ضریب همبستگی خطی و معنی‌داری بین فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فنلی در عصارۀ بخش‌های مختلف گیاه وجود داشت. همچنین عمده‌ترین متابولیتهای ثانویه دارویی موجود در گل بورنیل استات، آلفا-کادینول و بورنئول در برگ و ساقه بورنیل استات، تیمول و کالارن و در ریشه، سافرول، کارواسیل استات، ولگارن-ب و برنیل استات بودند. در مجموع نتایج این تحقیق در مقایسه با تحقیقات دیگر، تأثیر خاستگاه گیاه را بر کیفیت و کمیت ترکیبات دارویی بخش‌های مختلف گیاه بیشتر مشخص کرد.
جواد حامدی، مریم وطنی،
دوره 2، شماره 3 - ( 9-1394 )
چکیده
با توجه به کاربرد روغنهای گلمغربی و گاوزبان در پزشکی سنتی و با توجه به فقدان گزارش درباب اثرات ضدمیکروبی این روغنها، اثر این دو روغن بر Staphylococcus aureus،Staphylococcus epidermidis ، Pseudomonas aeruginosa، Candida albicans و Aspergillus niger بررسی شد. به این منظور عصارۀ دانۀ گیاهان فوق با کلروفرم:متانول (2:1) استخراج و پساز حذف حلال در دما و فشار کم، روغنها تهیه شد. حداقل غلظت بازدارندۀ رشد میکروارگانیسمها در محدودۀ mg/l 1000-10 با استفاده از محیطهای کشت مولرهینتون براث و سابوروددکستروزبراث اندازهگیری شد. نتایج حاصل نشان داد که روغن گلمغربی، حتی در غلظت mg/l1، رشد S. Aureus، S. epidermidis و P. aeruginosa را مهار میکند ولی فاقد اثر ضدمیکروبی بر C. albicans و A. niger بوده و حتی موجب افزایش رشد آنها نیز گردید. روغن گاوزبان نیز باعث رشد A. niger و S. epidermidis شد. ولی غلظت 1 mg/l این روغن مانع از رشد P. aeruginosa و C. albicans گردید. این روغن در تمام غلظتهای آزموده شده بر S. aureus بیاثر بود. نتایج حاصل از این پژوهش برای اولینبار مبین اثرات ضدمیکروبی روغنهای گلمغربی و گاوزبان است.
فاطمه صادقی پور، نواز خرازیان، سعید افشارزاده،
دوره 5، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
منطقه حفاظت شدۀ پلنگ گالون با مساحتی بالغ بر 34935 هکتار در 75 کیلومتری شمال غرب نجف آباد، و 102 کیلومتری شمال غرب اصفهان واقع شده است. هدف از این تحقیق بررسی طیف گیاگانی، گسترۀ اشکال زیستی، تحلیل پراکنش جغرافیایی، تعیین وضعیت حفاظتی، گیاهان دارویی، مرتعی و سمی این ذخیره گاه است. نمونه های گیاهی طی فصول مختلف رویشی و در چندین مرحله جمع آوری شدند. اشکال زیستی نمونه ها و تحلیل پراکنش جغرافیایی تعیین شدند. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، 166 گونه، 126 سرده و 39 تیره در این منطقه شناسایی شدند. 6 تیره، 23 سرده و 26 گونه متعلق به تکلپهایها و 33 تیره، 103 سرده و 140 گونه متعلق به دولپه ایها هستند. بر پایۀ تحلیل پراکنش جغرافیایی، 58 درصد از گونه های گیاهی در ناحیه ایران و تورانی گسترش دارند. شایان ذکر است که در این منطقه 44 گونۀ انحصاری، 97 گونۀ دارویی، 48 گونۀ مرتعی و 23 گونۀ سمی مشخص شده است. اشکال زیستی شامل 54 درصد همی کریپتوفیت، 24 درصد تروفیت، 10 درصد ژئوفیت، 7 درصد کامه فیت و 5 درصد فانروفیت هستند. براساس معیارهای گونه های مورد تهدید، 22 گونۀ در خطر کمتر و 7 گونۀ آسیب پذیر هستند.
آزاده نیک نژاد،
دوره 5، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
گیاهان یک سیستم بیانی برای تولید پروتئین های هترولوگ، به خصوص پروتئین های نوترکیب درمانی هستند. سال های اخیر، اکثر پروتئین های نوترکیب در باکتری ها یا سلولهای پستاندار تولید میشوند. اگر چه گاهی سلول های حشرات، مخمر و قارچ برای تولید پروتئین های نوترکیب استفاده می شود. محصول سیستم گیاهی میتواند سالم، اقتصادی و راحت باشد و این امکان وجود دارد به طور گسترده در کشاورزی و صنایع، به ویژه در علوم زیستی و صنعت داروسازی استفاده شود. گیاهان سیستمهای بیانی پروتئینی مناسب در تولید با کیفیت، هزینه کم و تغییرات پساترجمهای صحیح هستند. استفاده از گیاه تراریخته در تولید واکسن ها، آنتیبادیها و پروتئینهای دارویی در سالهای اخیر تبدیل به یک نقطه عطف در مهندسی ژنتیک گیاهی شده است. استراتژیهای کارآمد برای تولید پروتئین های نوترکیب اهمیت بیشتری را به دست می آورند، به عنوان برنامه های کاربردی و مهم نیاز به مقدار زیادی از پروتئین های نوترکیب با کیفیت بالا برای استفاده در صنعت است. در این مقاله، مشکلات رایج در تولید پروتئین های نوترکیب و پپتید ضدمیکروبی در سیستم های بیانی پروتئین مبتنی بر گیاه مورد بررسی قرار گرفته و استراتژی های راه حل آنها مورد بحث قرار گرفته است.
منیژه پاکروان، سحر مرادپور، عزیزاله جعفری،
دوره 5، شماره 4 - ( 10-1397 )
چکیده
پوشش گیاهی یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم های طبیعی است که علاوه بر بیان شرایط رویشی، معرف شرایط محیطی حاکم بر آن نیز است. بررسی تنوع گونه‌های گیاهی کشور به عنوان بستری لازم برای مطالعات بوم‌شناختی، مرتع‌داری، آبخیزداری، بانک ژن گیاهی، کشاورزی و دارویی از اهمیت قابل توجه‌ای برخوردار است. از طرفی شناسایی گونه‌های گیاهی مناطق مختلف امکان انجام مطالعات بعدی در زمینه‌های مختلف علوم زیستی را فراهم میکند. در این پژوهش فلور منطقه تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفته است. منطقه مورد بررسی به وسعت 5000 هکتار در30 کیلومتری شرق یاسوج قرارگرفته است. بلندترین ارتفاع آن 2800 و کمترین آن برابر1800 متر از سطح دریا است. این پژوهش با کسب اطلاعات لازم منطقه جهت مطالعه گیاگانی آغاز شد. گیاهان منطقه جمع آوری و پس از پرس، نمونه‌های هرباریومی تهیه و در هرباریوم دانشگاه الزهرا با استفاده از منابع فلور شناسایی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که در منطقه تنگ سرخ 46 تیره، 145 سرده و172 گونه وجود دارد که شامل 97/6 درصد فانروفیت‌ها، 23/5 درصد کامفیت‌ها، 60/43 درصد همی‌کریپتوفیت ها، 95/13درصد ژئوفیت‌ها، 24/48درصد تروفیت‌ها هستند. اکثرگونه های منطقه به ناحیه رویشی ایرانو-تورانی با 65/69 درصد از فلور منطقه تعلق دارند. 23 گونه انحصاری، 20 گونه نادر،30 گونه دارویی و22 گونه سمی از172 گونه معرفی شدند. 15 گونه برای اولین بار از این استان گزارش شده اند.
دکتر جواد بهارارا، دکتر طیبه رمضانی، خانم نگار صغیری، فرزانه سالک،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
استفاده از نانو ذرات نقرهبه علت ویژگی های منحصر به فرد آن در حال افزایش است. گیاه دارویی بومادران غنی از ترکیبات فعال زیستی می باشد. هدف از این پژوهش بررسی اثر ضد سرطانی نانو ذرات نقره سنتز شده با استفاده از عصاره بومادران بر رده سلولی سرطان تخمدان A2780 بود. اثر سمیت نانو ذرات نقره با آزمون MTT در زمان 48 ساعت و با غلظت های 2،4، 6، 8، 16 و 32 µg/ml بررسی گردید. برای مطالعه مسیر القاء مرگ سلولی از رنگ امیزی DAPI، اکریدین اورنج/ پروپودیوم یدید و آزمون انکسین 5/ پروپودیوم یدید و ارزیابی فعالیت کاسپاز 3 و 9 استفاده شد. نتایج : یافته ها نشان داد که نانو ذره نقره سنتز شده از گیاه بومادران در غلظت 4 میکروگرم بر میلی لیتر منجر به کاهش پنجاه درصدی زیست پذیری سلولی می گردد. همچنین نتایج حاصل از رنگ امیزیDAPI، اکریدین اورنج/ پروپودیوم ایداید، انکسین/ پروپودیوم یدید نشان دادکه درصد سلول های اپوپتوتیک در گروههای تیمار درمقایسه با کنترل افزایش یافته است. بعلاوه در سلول های تیمار شده فعالیت کاسپاز 3/9 افزایش یافت که نشان دهنده القای مرگ سلولی توسط نانو ذرات نقره از طریق مسیر وابست به کاسپاز می باشد. با توجه به نتایج حاصله می توان گفت که نانو ذرات سنتز شده با عصاره گیاه بومادران می تواند از طریق القاء آپوپتوز اثر سیتوتوکسیک خود را بر سلول های A2780 اعمال کند.
فرشته حیدر قلی نژاد، حسین مرادی، مهناز کریمی، وحید اکبرپور،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
گیاه دارویی خرفه (Portulaca oleracea L.) حاوی مواد موثره ارزشمندی نظیر دوپامین، نورآدرینالین و امگا-3 است. این گیاه در صنایع مختلف دارویی، غذایی و بهداشتی و در درمان بیماریهای مختلفی نظیر دیابت، ناراحتیهای قلبی، تسکین دردها کاربرد دارد. کالو سهای تهیه شده از گیاهان دارویی مختلف را میتوان به منظور افزایش مواد موثره در کشت سوسپانسیون سلولی و انتقال ژن مورد استفاده قرار داد. هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر متقابل غلظتهای مختلف دو هورمون BAP (0، 1 و 2 میلیگرم بر لیتر) و 2,4-D (0، 5/0 و 5/1 میلیگرم بر لیتر) بر دو ریزنمونه برگی و مریستم انتهایی برای تولید کالوس بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثرمتقابل هورمونها و نوع ریزنمونه بر صفاتی مانند درصد القا کالوس، وزن تر و قطر کالوس در سطح احتمال 1 درصد معنی دار است. بهترین کالوس دهی در ریزنمونه برگ با درصد القا کالوس 100 درصد، وزن تر 121 میلی گرم و قطر کالوس 5/106 میلیمتر در ترکیب هورمونی 2 میلی گرم بر لیتر BAP و 0/5 میلی گرم بر لیتر 2,4-D به دست آمد. ریزنمونه مریستم با 75 درصد کالوس، 106 میلیگرم وزن تر و 3/03 میلی متر قطر کالوس در ترکیب هورمونی 1 میلی گرم بر لیتر BAP و 0/5 میلی گرم بر لیتر 2,4-D در رده بعدی قرار گرفت.
امجد ساعدی، حسین مرادی، مهناز کریمی،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
گیاه صبر زرد (Aloe vera)، یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب می‌شود. افزایش نیاز به این گیاه جهت تولید تجاری محصول، سبب انجام تحقیقات گسترده‌ای بر روی کشت شرایط آزمایشگاهی آن شده است. به همین منظور این ازمایش در دو مرحله انجام گردید. در بخش اول این تحقیق بهترین روش سترون‌سازی ریزنمونه های منطقه پاجوش های آلوئه ورا مطالعه گردید. در بخش دوم، اثر نوع ریزنمونه، نور (تاریکی و روشنایی) و تنظیم‌کننده‌های رشد BAP و NAAبر باززایی و میزان مواد فنولی این گیاه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار طراحی شد. بهترین پروتکل سترون‌سازی، کلرید جیوه 1/0 درصد (به مدت 2 دقیقه)، اتانول 70 درصد (به مدت 30 ثانیه) و هیپوکلریت سدیم 15 درصد (به مدت 5 دقیقه) به دست آمد. بهترین ریزنمونه، ریزنمونه سفید کوچک به دست آمده از قاعده برگ بود که در حضور تاریکی کمترین درصد فنول و بیشترین درصد زنده‌مانی (5/67 درصد) را به همراه داشت. همچنین محیط کشت MS به همراه 75/0 میلیگرم در لیتر BAP و 25/0 میلی گرم در لیتر NAA بیش ترین تعداد ساقه (5/2) و طول ساقه (107/42 میلیمتر)، درصد استقرار (73 درصد)، تعداد برگ (33/6)، قطر برگ (8/4 میلیمتر)، کلروفیل b (216/9 میلی گرم/گرم) و کارتنوئید (81/4 میلیگرم/گرم) را فراهم کرد. بیشترین مقدار کلروفیل a (07/56 میلی گرم/گرم) و کلروفیل کل (35/61 میلیگرم/گرم) نیز در محیط هورمونی حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BAPبه همراه 5/0 میلیگرم در لیتر NAA به دست آمد .همچنین بیش ترین تعداد ریشه (3) و طول ریشه (3/33 میلی متر) در محیط بدون هورمون مشاهده شد.
مهرداد غیاثوند، علی مخدومی، مریم مقدم متین، جمیل واعظی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1400 )
چکیده
با توجه به افزایش نرخ بروز سرطان مری در برخی کشور‌های آسیایی از جمله مناطق شمال و شمالشرق ایران، شناسایی ترکیبات ضدسرطانی جدید برای سرکوب این بیماری ضروری است. امروزه اثبات گردیده که تولید بسیاری از متابولیتهای گیاهی با فعالیت میکروارگانیسم‌های اندوفیت در ارتباط است. در این پژوهش توانمندی باکتریهای اندوفیت گیاه دارویی افدرا در مهار تکثیر رده سلولی سرطان مری (KYSE-30) ارزیابی شد. 54 سویه باکتری اندوفیت (از 74 جدایه اولیه) از دو گیاه دارویی Ephedra intermedia و Ephedra foliata پس از استریل کردن سطح آنها بهدست آمد. باکتری‌ها در محیط کشت تریپتیک سوی براث (TSB) تلقیح و پس از 72 ساعت متابولیتهای تولید شده با استفاده از کلروفرم استخراج گردید. اثر عصاره خام سویه‌های منتخب بر روی رده سلولی سرطان مری KYSE-30 با آزمون MTT در بازه‌های زمانی 24، 48 و 72 ساعت ارزیابی گردید. در نهایت سویه مورد نظر با استفاده از تکثیر و توالییابی ژن 16S rRNA شناسایی شد. بر اساس نتایج آزمونMTT سویه A1 دارای فعالیت ضدسرطانی بر روی رده سلولی KYSE-30 با مقادیر IC50 برابر با 4/346، 8/192 و 3/121 میکروگرم بر میلیلیتر به ترتیب در زمان‌های 24، 48 و 72 ساعت پس از تیمار بود. بر اساس شناسایی مولکولی، باکتری مذکور به Microbacterium maritypicum شباهت داشت. با توجه به توانایی جدایه A1 در مهار تکثیر و زنده مانی KYSE-30 استفاده از ترکیبات طبیعی تولید شده توسط این باکتری برای درمان سرطان مری امکانپذیر است. هرچند جهت تایید این نتایج آزمایش‌های بیشتری پس از خالصسازی مواد موجود در عصاره و همچنین انجام مطالعات در مدل‌های جانوری سرطانی ضروری است.
آذرنوش جعفری، آمنه اسدی بربریها، فرشته قاسم زاده،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1402 )
چکیده
در تحقیق حاضر، مطالعة فلوریستیک روستاهای اماموردی، درتوم، قاپاق، گریوان و نیستانه در ۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان بجنورد (استان خراسان شمالی) در ارتفاع ۱۷۸۳-۱۴۴۲ متری از سطح دریا با هدف معرفی انواع مختلف گونهها، گیاهان دارویی، انحصاری و با ریسک پایین نابودی انجام شد. بدین منظور نمونه‌های گیاهی در طول ماه‌های فروردین تا آبان سال ۱۳۹۱ جمع‌آوری گردید و به کمک مجموعه فلور ایران و فلورا ایرانیکا شناسایی شد. بررسی به عمل آمده 133 گونه متعلق به ۱۰۴ سرده و ۳۸ تیره را نشان داد که یک گونه به بازدانگان و 132 گونه به نهاندانگان تعلق داشت. در این بین پنج تیره، 13 سرده و 18 گونة تک‌لپه‌ای و 32 تیره، 90 سرده و 114 گونة دولپه‌ای بود. در مجموع ۴۰ گونه دارویی نیز گزارش شد. تیره‌های باقلائیان (Fabaceae)، کلمیان (Brassicaceae)، گندمیان (Poaceae)، کاسنیان (Asteraceae)، نعنائیان (Lamiaceae) بزرگترین تیره‌های منطقه و سرده‌های Astragalus Euphorbia, Vicia, Poa بزرگترین سرده‌های منطقه را تشکیل دادند. گونه‌های Erysimum koelzii، Astragalus khoshjailensis، Eryngium bungei، Sclerorhachis platyrachis و Taraxacum hydrophyllum انحصاری ایران، Astragalus ackerbergensis آسیب‌پذیر و Onopordum carmanicum ، Mentha longiflora ، Fumaria vaillanti و Rubia florida گونه‌هایی با خطر نابودی کمتر از منطقه مورد مطالعه معرفی شدند. بیشترین و کمترین عناصر رویشی منطقه را عناصر ناحیة ایرانو ـ تورانی با 68/14 درصد و ناحیة رویشی ایرانو ـ تورانی صحراعربی با 0/7 درصد تشکیل دادند و حداقل و حداکثر شکل زیستی گیاهان منطقه به همی‌کریپتوفیت‌ها با 45/8 درصد و کریپتوفیت‌ها با ۳ درصد تعلق داشت که نشاندهنده سرد و خشک بودن اقلیم منطقه و چرای بی‌رویه دام بود.
فاطمه جعفری، علی گنجعلی، الهام امجدی،
دوره 10، شماره 4 - ( 10-1402 )
چکیده
پونه‌سای بینالودی (Nepeta binaludensis Jamzad ) به عنوان گیاه دارویی ارزشمند به علت برداشت بی‌رویه و تخریب رویشگاه‌ها به‌شدت در معرض خطر انقراض است. در این راستا با هدف ارزیابی صفات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و ارزیابی محتوای ریزمغذی‌های بخش هوایی آزمایشی با چهار ترکیب تیماری شامل: 1- تلقیح گیاه با باکتری Azotobacter chooroccum، 2- تلقیح توام باکتریهای Bacillus cereus وPseudomonas putida ، 3-تلقیح توام سه گونه باکتری شامل (A. chooroccum + B. cereus + P. putida) و 4- شاهد (بدون تلقیح باکتری) در دو مرحله رشد رویشی 10 و 20 هفته‌ای در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد باکتریهای محرک رشد کلیه ویژگی‌های مورفولوژیکی گیاه شامل طول اندام هوایی، وزن خشک بخش هوایی، مجموع سطح برگ و مجموع طول ریشه‌ها را در مقایسه با گیاهان شاهد به صورت معنی‌داری در هر دو مرحله مورد بررسی افزایش داد. بررسی‌های بیوشیمیایی نشان داد که در هر دو مرحله رشد 10و 20 هفته‌ای، کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب افزایش ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه شد. علاوه بر این، جذب برخی عناصرغذایی از قبیل کلسیم، پتاسیم، فسفر، آهن و منیزیم نیز در نتیجه کاربرد باکتریهای محرک رشد افزایش یافت. از آنجا که میکروارگانیسمها سبب بهبود رشد و افزایش ترکیبات موثره گیاه پونه‌سای بینالودی میشوند میتوان از آنها به عنوان کود زیستی و جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی استفاده کرد.
