نگرانی­های زیست­ محیطی دربارۀ استفادۀ بی­ رویه از آنتی­ بیوتیک­ها باعث افزایش استفاده از عوامل کنترل­ کنندۀ طبیعی شده است. پلی­ بتا­هیدروکسی بوتیرات پلی­مری طبیعی است که می ­تواند به اسید چرب کوتاه ­زنجیرۀ محلول در آب تبدیل شود و همچون عامل کنترل­کنندۀ میکروبی عمل کند. در این آزمایش تأثیر اضافه­ کردن این ماده به جیرۀ غذایی بچه­ ماهیان در 3 تیمار غذایی (کنترل، 2 و 5 درصد) بر فعالیت و تنوع متابولیکی باکتری­ های بی­ هوازی روده در بچه­ ماهیان تاسماهی سیبری با روش community level physiological  profiles  تحت بررسی قرار گرفت. برای بررسی فعالیت و تنوع متابولیکی باکتری­ های بی­ هوازی در رودۀ بچه ماهیان، از میکروپلیت­ های BiologTM Ecoplate  استفاده شد. نتایج طرح نشان داد که استفاده از پلی ­بتا­هیدروکسی­ بوتیرات میزان فعالیت متابولیکی باکتری­ های بی­ هوازی روده را نسبت به تیمار کنترل افزایش می ­دهد. نتایج منحنی Pareto-Lorenz و شاخص ­های شنون و اونس نشان داد بچه­ ماهیانی که از تیمارهای غذایی استفاده کردند تنوع متابولیکی متفاوتی نسبت به تیمار کنترل داشتند.

در تحقیق حاضر تأثیر ترکیب پروبیوتیک (بیوپلاس ب-2) و  آهن (فریرون) بر برخی از پارامترهای خونی 270 بچه­ماهی سفید (Rutilus frisii kutum)  با میانگین وزنی 1/0±4/0 گرم و میانگین طولی 3/0±9/3 سانتی­متر در 9 تیمار با سه تکرار در مدت 60 روز تحت بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر تعداد گلبول­های قرمز 55/1±10⁶×65/1 عدد در میلی­متر مکعب، میزان هموگلوبین 15/0±63/7  گرم در دسی­لیتر خون، هماتوکریت 85/0­±­03/24 درصد، MCV 48/1 ± 45/1 فمتولیتر، MCH 25/0±29/46 پیکوگرم و لنفوسیت 2±92 درصد مربوط به تیمار 5 بود. بیشترین میزان  MCHC (67/0±65/34 گرم در دسی لیتر) در تیمار 4 و بالاترین تعداد گلبول­های سفید (100±6/6 عدد در میلی­متر مکعب) در تیمار 8 مشاهده شد. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد تیمار 5 که حاوی بالاترین میزان آهن (7 میلی­گرم در هر کیلوگرم غذا) و پروبیوتیک (CFC 10⁹×­6/1) در غذا بود بالاترین تعداد گلبول­های قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، MCV، MCH و لنفوسیت را در این پژوهش نشان داد.

این مطالعه به منظور نشان­دادن اثر مکمل گیاهی سنگروویت بر پارامترهای رشد، فاکتورهای بیوشیمیایی خون، بازماندگی و مقاومت به تنش­شوری در بچه­ماهیان سفید انجام شد. ماهیان با وزن 003/0±1 گرم به چهار گروه تقسیم شدند و با جیره­های حاوی سنگروویت در سطوح مختلف صفر (شاهد)، 05/0، 1/0 و 15/0 درصد به مدت 45 روز تغذیه شدند. نتایج نشان داد که وزن نهایی، افزایش وزن و میزان رشد ویژه افزایش در ماهیان تغذیه شده با جیره­های حاوی سنگروویت افزایش معنی­داری داشته است (05/0>p). علاوه­براین، ضریب تبدیل غذایی ماهیان تیمار­شده با سنگروویت در مقایسه با گروه شاهد به­طور معنی­داری کاهش یافت (05/0>p). با این­حال، میزان ضریب چاقی، گلوکز و پروتئین کل در بین تیمارهای مختلف و گروه شاهد اختلاف معنی­داری نداشت (05/0<p). از سوی دیگر، کلسترول خون ماهی سفید در گروه شاهد (013/0±17/190 میلی­گرم در دسی­لیتر) در مقایسه با تیمارهای سنگروویت افزایش معنی­داری داشت (05/0>p). مکمل غذایی سنگروویت بر بازماندگی و مقاومت به تنش شوری تأثیری نداشت (05/0<p). نتایج مطالعه حاضر نشان می­دهد که مکمل گیاهی سنگروویت می­تواند میزان رشد، مصرف غذا و پارامترهای بیوشیمیایی خون بچه­ماهیان سفید را بهبود بخشد.

ماهی زبرا دانیو (Danio rerio Hamilton, 1822) یکی از ماهیان زینتی تجاری آب شیرین است که در مناطق گرمسیری زندگی می ­کند و در کشور ما ارزش اقتصادی بسیاری دارد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر جیره غذایی حاوی ریزجلبک اسپیرولینا (.Spirulina sp) بر شاخص ­های رشد و تغذیه ماهی زبرا دانیو (Danio rerio) انجام شد. تعداد 360 قطعه ماهی زبرا دانیو به طور تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در 12 آکواریوم تقسیم شدند که تیمارهای غذایی شامل تیمار 1 یا شاهد (غذای تجاری فاقد مکمل جلبک اسپیرولینا)، تیمار 2 (غذای تجاری به همراه 0/5 درصد مکمل جلبک اسپیرولینا)، تیمار 3 (غذای تجاری به همراه 1 درصد مکمل جلبک اسپیرولینا) و تیمار 4 (غذای تجاری به همراه 5/1درصد مکمل جلبک اسپیرولینا) بودند. به­ طور کلی،  استفاده از جلبک اسپیرولینا در جیرۀ غذایی ماهی زبرا دانیو سبب افزایش وزن بدن و ضریب رشد ویژه  این­گونه شد، اما افزایش میزان پودر جلبک اسپیرولینا در جیره غذایی ماهی زبرا دانیو طی دوره پرورش 60 روزه تأثیری بر شاخص ضریب تبدیل غذایی نداشت. با توجه به اینکه دربارۀ شاخص های رشد بین تیمار 1 و 1/5 اختلاف معنی­ داری وجود ندارد، تیمار 1 درصد پودر جلبک اسپیرولینا بهترین تیمار جهت رشد ماهی زبرا دانیو بود.

در این بررسی روابط شجره­ شناسی ماهی قزل­آلای خال قرمز Salmo trutta L.1758 در رودخانه جاجرود حوضه دریاچه نمک با استفاده از توالی کامل ناحیه D-Loop ژنوم میتوکندریایی 5 قطعه ماهی در مقایسه با دیگر جمعیت­ های این گونه در ایران بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که جمعیت ماهی قزل­آلای خال­قرمز رودخانه جاجرود نیز مثل دیگر جمعیت­ه ای ایرانی این ماهی متعلق به گروه شجره شناسی دانوب است. هاپلوتایپ مشاهده شده در جمعیت رودخانه جاجرود مشابه هاپلوتایپ گزارش شده در جمعیت رودخانه کرج است. با توجه به نتایج به دست آمده ماهی قزل­آلای خال­قرمز حوضه نمک به جمعیت­های حوضه خزر نسبت داده شد و نسبت آن با گونه Salmo macrostigma مورد تأیید قرار نگرفت. با توجه به مشاهده نشدن هاپلوتایپ جمعیت­ های کرج و جاجرود در حوضه خزر و روابط آن با دیگر هاپلوتایپ­ های ایرانی و دانوبی شاید بتوان این هاپلوتایپ را از هاپلوتایپ های قدیمی دانست که ممکن است در حوضه خزر هم وجود داشته باشند. با توجه به بحث­های موجود در رابطه با زیست شناسی، ویژگی­ های جغرافیایی و همچنین با توجه به نوع هاپلوتایپ ماهی قزل­آلای خال ­قرمز حوضه نمک می­توان عنوان نمود که این جمعیت­ ها احتمالاً بومی حوضه نمک بوده و توسط انسان به حوضه یادشده معرفی نشده­ اند.

زنده زایی فرایند پیشرفته­ای است که در برخی ماهیان استخوانی دیده می­شود. تخمک ماهیان با پوشش های متفاوتی حفاظت می­شود که اولین آنها پس از غشاء تخمک (اولما) زونا ردیاتا (ZR)  با ساختاری فاقد سلول است. زونا ردیاتا تنوع زیادی در ضخامت، ساختار و احتمالا عملکرد در تخمک ماهیان متفاوت و همچنین مراحل مختلف رشد تخمک­ها دارد. در تحقیق حاضر ریز ساختار زونا ردیاتا در اطراف تخمک ماهی گوپی (Poecilia reticulata)  توسط میکروسکوپ­های نوری و الکترونی روبشی در مراحل مختلف رشد مطالعه شده است. زونا ردیاتا در مراحل 1 و 2 رشد تخمک دیده نشد. در مرحله 3 زونا ردیاتا بصورت نواری نازک بدور تخمک یافته شد. ضخامت و پیچیدگی ساختاری در زونا ردیاتا تخمک مرحله 4  پیشرفت کرده ولی در مرحله 5 واجد ظاهری متفاوت و کاستی در ضخامت شد. مشخصه­های سطح خارجی، ویژگی های منافذ و عملکرد احتمالی زونا ردیاتا در طول نمو تخمک بررسی شد.

در ﻣﻄﺎﻟﻌۀ ﺣﺎﺿﺮ، ﺗﺄﺛﻴﺮ عصارۀ هیدروالکلی گیاه پنج ­انگشت (Vitex agnus-castus) به منزلۀ مکمل غذایی بر شاخص­های رشد و تغذیه­ ای در لاروهای گورخرماهی (Danio rerio) به ­مدت چهار ماه بررسی شد. لاروها از زمان شروع تغذیۀ فعال تا سن چهارماهگی (میانگین وزن: 1/0±1/2 گرم، میانگین طول: 3/0±2/5 سانتی­متر) با جیرۀ غذایی حاوی عصارۀ گیاه تغذیه شدند. ماهیان تغذیه­ شده با جیرۀ غذایی حاوی عصارۀ گیاهی در شاخص­ های رشد، تغذیه ­ای و بقاء نسبت به گروه شاهد در وضعیت بهتری قرار داشتند (p<0.05). استفاده از عصاره تأثیر معنی­ داری بر میزان بازماندگی بچه­ ماهیان نداشت (p>0.05). جیرۀ حاوی 15 گرم عصاره به­ طور معنی­ داری بهترین ضریب تبدیل غذایی (05/0±071/0) را ایجاد کرد (p<0.05). با افزایش مقدار عصارۀ جیرۀ غذایی، ضریب رشد ویژه ماهیان افزایش یافت. بالاترین و پایین­ ترین شاخص افزایش وزن بدن به ترتیب در تیمار T3 (22/33±583/541) و T0 (71/17±962/252) بدست آمد (p<0.05). بالاترین شاخص وضعیت در تیمار T3 (011/0±447/4) و کمترین مقدار در تیمار T0 (021/0±525/2) مشاهده شد. در مجموع، این تحقیق پیشنهاد می­کند اﻓﺰودن 15 گرم عصاره به جیرۀ غذایی گورخرماهی ﻣﯽ­ﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻬﺎیﯽ مؤثر واقع شود و ﺑﻪمنزلۀ ﻣﮑﻤلی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای جیرۀ ﻏﺬایﯽ کپورماهیان در ﻧﻈﺮ گرفته شود.

مطالعۀ حاضر به­ منظور اندازه­ گیری گلوکز، کلسترول و هماتوکریت به­ عنوان شاخص ارزیابی اثر زیره­سیاه بر سلامت و مقاومت کپورمعمولی نسبت به تنش شوری انجام شد. ماهیان (057/0±457/2 گرم) در چهار گروه با سطوح مختلف صفر، 5/0، 1 و 5/1% زیرۀ سیاه تغذیه شدند. بعد از 56 روز تغذیه، به­ منظور سنجش گلوکز، کلسترول و هماتوکریت، خون­ گیری طی پنج مرحله انجام شد (یک­بار قبل از تنش و چهار مرحله بعد از تنش). میزان گلوکز، کلسترول و هماتوکریت به­ طور معنی­ داری تحت تأثیر شوری قرار گرفت. در روز اول پس از استرس، میزان گلوکز و هماتوکریت در همۀ تیمارها در مقایسه با میزان آنها قبل از استرس به­ طور معنی­ داری افزایش یافت. بعد از استرس، میزان کلسترول در همۀ تیمارها در مقایسه با قبل از استرس به­ طور معنی ­داری کاهش یافت. میزان هماتوکریت در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی­ داری نداشت. در روز اول پس­از استرس، میزان گلوکز در گروه­ های تغذیه شده با زیره­سیاه در مقایسه با گروه شاهد به­ طور معنی­ داری افزایش یافت. سطوح گلوکز و هماتوکریت در همۀ تیمارها به­ تدریج از روز سوم کاهش یافت. بعد از استرس، تفاوت معنی­ داری در میزان بازماندگی در بین تیمارها مشاهده نشد. با این­حال، بیشترین بازماندگی مربوط به ماهیان تیمارشده با زیرۀ سیاه بود. نتایج نشان داد که مکمل غذایی زیرۀ سیاه، اثر مثبتی بر گلوکز، هماتوکریت و مقاومت کپور معمولی نسبت به تنش شوری دارد.

ماهی کولیکورا،  Alburnus filippii،از خانوادۀ کپورماهیان است و از رودخانه های ارس و سفیدرود و تالاب انزلی دیده شده است. با توجه فقدان اطلاعات کافی در باب ویژگیهای استخوان شناسی، گونۀ A. filippii این تحقیق با هدف توصیف ساختار اسکلتی آن به اجرا درآمد. براي این پژوهش تعداد 20 قطعه ماهی به وسیلۀ دستگاه الکتروشوکر از رودخانۀ اهرچاي صید و پس از تثبیت در فرمالین 10 درصد بافري، براي انجام مطالعات استخوان شناسی رنگ آمیزي و شفاف سازي شدند. سپس، ویژگیهای استخوانی گونۀ A. filippii به تفصیل توصیف و با ساختارهای اسکلتی توصیف شدۀ دیگر گونه های جنس Alburnus مقایسه شد. براساس نتایج، گونۀ A. filippii یافتهها نشان داد مجموعه ای از ویژگیهای استخوانی شامل تیزبودن زائدۀ میانی استخوان فکی، وجود تمایل به بالا در زائدۀ کورونوئید، برآمده بودن حاشیۀ قدامی استخوان فکی لامی، بادبزنی شکل بودن بخش قدامی استخوان قاعده ای لامی، تیزبودن بخش خلفی استخوان پیشومر، کوچک بودن چهارمین قطعه استخوان زیرچشمی و وجود تعداد 11 استخوان پتریگیوفور در ساختار بالۀ پشتی از دیگر گونه های این جنس در ایران تشخیص پذیر است.

به‌منظور بررسی تفاوت‌های شکلی کپور سرگنده و دو ریخت‌گروه معروف از ماهی‌های فیتوفاگ با استفاده از تکنیک ریخت‌سنجی هندسی، تعداد 30 قطعه ماهی از هر گروه با میانگین طول استاندارد 3±25 سانتی­ متر تهیه گردید. پس از بیهوشی ماهیان در عصاره پودر گل میخک 1% و تثبیت آن‌ها در فرمالین بافری 4%، تصاویر رقومی با کیفیت 6 مگاپیکسل از نیمرخ چپ نمونه‌ها تهیه گردید. جهت نمایش شکل هندسی نمونه‌ها، تعداد 17 لندمارک هم‌ساخت انتخاب و به کمک نرم‌افزار TPSdig2 رقومی شده و فایل های tps تهیه گردید. پیش از تجزیه‌وتحلیل‌های آماری، تمامی داده‌های غیر شکلی شامل اندازه و جهت با استفاده از تکنیک روی‌هم‌گذاری عمومی حذف گردید. مختصات داده‌های روی‌هم‌گذاری شده پس از تائید همبستگی بین فضای شکل و فضای تانژانت، مورد تجزیه‌وتحلیل آماری تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (PCA)، تجزیه همبستگی کانونی (CVA) و آنالیز خوشه‌ای (CA) قرار گرفتند. تمامی تجزیه‌وتحلیل‌های آماری به کمک نرم‌افزارهای  PAST و مجموعه TPS انجام شد. بر اساس نتایج حاصله، بزرگ‌تر بودن طول و ارتفاع سر، طول قاعده باله‌های پشتی و فاصله پیش‌باله شکمی و ارتفاع ساقه دمی در محل اتصال باله دمی و موقعیت عقب‌تر قاعده باله سینه‌ای در کپور سرگنده تفاوت‌های ریختی مرتبط با الگوی تغذیه‌ای آن‌ها بوده و عقب‌تر بودن موقعیت قاعده باله سینه‌ای در فیتوفاگ R نسبت به فیتوفاگ N به دلیل بروز دورگه بین کپور سرگنده و فیتوفاگ است که حداقل برخی از آن‌ها از نظر ریختی به کپور سرگنده شباهت یافته‌اند.