هدف این تحقیق بررسی چگونگی ایجاد پروتئین ضدیخ (AFP)، تغییرات فعالیت آنزیم­ های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در تیمارهای دمایی (20، صفر، 2-، 5- و8-) و مقدار پراکسیداسیون لیپیدی در برگ­ های چای شمال ایران است. گیاهچه­ های هشت تا ده­ برگی چای با مقاومت سرمایی متوسط از چند مزرعه چای لاهیجان تهیه شدند و در گلدان­ های حاوی ماسه و پرلیت ضد عفونی و به نسبت 1: 4 کاشته شدند. سپس حدود ده روز در اتاق رشد آزمایشگاه در 20 درجه سانتی­ گراد، رطوبت نسبی 75 درصد و طول روز 16 ساعت با شدت نوری برابر حدود 1600 لوکس نگهداری شدند. از محلول هوگلند، برای آبیاری و تغذیه گیاهچه­ ها و از کود آهن (نیم­گرم در لیتر) به شکل اسپری استفاده شد. تنش سرمایی به ­تدریج و طی برنامه مشخص دماهای صفر، 2- و 5- و 8- درجۀ سانتی­ گراد اعمال شد و گیاهچه­ ها برای مراحل بعدی مهیا شدند. سپس بررسی ایجاد پروتئین ضد­یخ و تعیین فعالیت آنزیم­ های آنتی­ اکسیدان براساس روش­ های مربوط انجام گرفت. نتایج نشان داد که در اثر اعمال دماهای زیر صفر پروتئین ضدیخ با وزن مولکولی حدود 20 کیلو دالتون در برگ­ های چای شمال کشور برای مقابله با استرس ناشی از یخ زدگی تولید شد. هم­چنین با کاهش دما فعالیت آنزیم­های SOD، APX و CAT در برگ چای افزایش یافت. فعالیت SOD تا دمای 8- درجۀ سانتی­ گراد افزایش داشتند درحالی­که فعالیت APX و CAT تا دمای 5- درجه سانتی­ گراد افزایش یافت. ازطرفی، مقدار مالون دی آلدئید MDA، فاکتور نشان­ دهندۀ میزان پراکسیداسیون لیپیدی، افزایشی اندک در اثر کاهش دما نشان داد. براساس نتایج مزبور می­توان جمع­ بندی کرد که برگ­ های همیشه سبز گیاه چای با ایجاد پروتئین ضد­یخ خاص و افزایش فعالیت­های آنتی­ اکسیدانی تنش­ های سرمایی را به­ خوبی تحمل می­کند.

پونۀ­معطر  (Mentha pulegium L.)از خانوادۀ نعنائیان، گیاهی دارویی است که خواص آنتی­اکسیدانی فراوانی دارد. تنش‌های محیطی مانند خشکی می‌تواند سبب تغییر فعالیت آنزیم‌های آنتی­اکسیدانی و محتوای بیوشیمیایی گیاهان شود. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید­دیسموتاز، آسکوربات­پراکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز، قندهای محلول و محتوی مالون‌دی‌آلدئید اندام هوایی و ریشۀ پونۀ­معطر ارزیابی شد. برای ایجاد تنش کمبود آب، گیاهچه­ های 24 روزۀ پونۀ معطر به­ مدت 24 ساعت در محلول 2/1 هوگلند حاوی غلظت‌های PEG 6000 (صفر و 5 درصد (w/v)) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب افزایش فعالیت کاتالاز و میزان پراکسیداسیون لیپیدی و کاهش فعالیت سوپراکسید­دیسموتاز و پراکسیداز اندام هوایی و افزایش فعالیت کاتالاز و پراکسیداز ریشۀ پونۀ­معطر شد. فعالیت آسکوربات پراکسیداز در اندام هوایی و ریشه تفاوت معنی‌داری را در گیاهان تحت­ تیمار نشان نداد. تنش خشکی نیز سبب افزایش میزان قندهای محلول گلوکز، گالاکتوز، رامنوز و زایلوز در اندام هوایی شد. بنابراین، افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی­اکسیدانی و همچنین افزایش میزان قندهای محلول تحت ­تنش‌ خشکی در پونۀ­معطر می­تواند نشانه­ ای از تحمل نسبی این گیاه به سطوح پایین خشکی باشد.